بسم الله الرحمن الرحیم

به مناسبت ایام ولادت با سعادت رئیس دین رسول مکرّم اسلام و رئیس مذهب جعفری آقا امام صادق صلوات الله علیهما که این نیز خود طرفه ایست چند چهل حدیث تقدیم می گردد

چهل حدیث اول

۱- امام صادق علیه السلام فرمودند:
أَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ
نزدیکترین حالات بنده به پروردگارش حالت سجده است. (ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

۲- امام صادق علیه السلام فرمودند:
إنَّ اللهَ عَزَّوَجَّلَ یََرحَمُ الرَّجُلَ لَشُدَةِ حُبِّه لُوَلَدُه.
براستی که خداوند عزوجل رحم می نماید مرد را، به سبب شدت محبت او به فرزندش. (ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

۳- امام صادق علیه السلام فرمودند:
اثافىّ الاسلام ثلاثة: الصلاة و الزکاة و الولایة،لا تصح واحدة منهن الا بصاحبتیها
سنگهاى زیربناى اسلام سه چیز است: نماز، زکات، و ولایت که هیچ یک از آنها بدون دوتای دیگرى درست نمى‏ شود. (کافى جلد۲، ص ۱۸)

۴- امام صادق علیه السلام فرمودند:
ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنى الفطرة کما ان الصلاة على النبى (صلی الله علیه واله) من تمام الصلاة
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطریه است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه واله) کمال نماز است. (وسائل الشیعه، ج ۶ ص ۲۲۱)

 حدیث "عنوان بصری"دستور العملی ارزشمند برای پیروان طریق ائمه (ع) است تا با درک مفاهیم و عمل به محتوای آن از هواهای نفسانی پیراسته شوند و به علم و معرفت حقیقی دست یابند.

این روایت درباره سفارش امام جعفر صادق (ع) به علاقه مندان سیر و سلوک إلی الله، دستوری بسیار کارساز و اساسی است، در راستای گذشتن از نفس امّاره و خواهش های مادی و طبعی و شهوی و غضبی که غالباً از کینه و حرص و شهوت و غضب و زیاده روی در تلذّذات بر می خیزند. مرحوم قاضی، استاد روحانی علامه طباطبائی و عده ای دیگر از بزرگان دستور می دادند به شاگردان و مریدان سیر و سلوک إلَی الله تا روایت عنوان بصری را بنویسند و بدان عمل کنند و علاوه بر این می فرموده اند باید آن را در جیب خود داشته باشند و هفته ای یکی دو بار آن را مطالعه کنند. این روایت بسیار مهم است و حاوی مطالبی بس نورانی و جامع در بیان مقام عبودیت و تسلیم و رضا، و کیفیت معاشرت و کیفیت و مقدار غذا و کیفیت تحصیل علم، و کیفیت حِلم و مقدار شکیبایی و بردباری و تحمل شدائد در برابر گفتار هرزه گویان است.

 متن عربی حدیث:

امام صادق علیه‌ السلام فرمود: مصلحت زندگى و معاشرت اجتماعى، به پیمانه‏ اى پر می‌ماند که دو سوم آن هوش و زیرکى، و یک‌ سومش نادیده گرفتن و تجاهل است‏.

۱. عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام قَالَ: مَنْ أَنْصَفَ النَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ رُضِیَ بِهِ حَکَماً لِغَیْرِهِ. (کافی، ج۲، ص۱۴۶)

از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که فرمود: هرکس که در مورد خود، رعایت انصاف نماید، به داورى دیگران پذیرفته شود.

۲. قَالَ علیه‌السلام: إِذَا کَانَ الزَّمَانُ زَمَانَ جَوْرٍ وَ أَهْلُهُ أَهْلَ غَدَرٍ فَالطُّمَأْنِینَةُ إِلَى کُلِّ أَحَدٍ عَجْزٌ. (تحف‌العقول، ص۳۵۷)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: آنگاه که روزگار، زمانۀ ستم باشد و مردمش اهل نیرنگ باشند، اعتماد به هرکسى درماندگى است.

۳. قَالَ علیه‌السلام: إِذَا أُضِیفَ الْبَلَاءُ إِلَى الْبَلَاءِ کَانَ مِنَ الْبَلَاءِ عَافِیَةٌ. (تحف‌العقول، ص۳۵۷)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: چون بلا بر بلا فزاید، (نشانۀ) رهایى از بلا باشد.

۴. قَالَ علیه‌السلام: إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْلَمَ صِحَّةَ مَا عِنْدَ أَخِیکَ فَأَغْضِبْهُ فَإِنْ ثَبَتَ لَکَ عَلَى الْمَوَدَّةِ فَهُوَ أَخُوکَ وَ إِلَّا فَلَا. (تحف‌العقول، ص۳۵۷)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: چون خواستى سلامت نفس برادرت را دریابى، او را به خشم آور. اگر در رفاقت با تو استوار ماند، او برادر تو است، وگرنه برادرت نیست‏.

۵. قَالَ علیه‌السلام: لَا تَعْتَدَّ بِمَوَدَّةِ أَحَدٍ حَتَّى تُغْضِبَهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ. (تحف‌العقول، ص۳۵۷)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: به رفاقت کسى اعتماد مکن، تا او را [از روی امتحان،] سه بار به خشم آورى.