38- و ‌قال‌ رسول‌ ‌الله‌ صلّی الله علیه وآله: ‌إن‌َّ أبخَل‌َ النَاس‌ِ ‌مَن‌ بَخِل‌َ بِالسَلام‌ِ وَ أجوَدَ الناس‌ِ ‌مَن‌ جادَ بِنَفسِه‌ِ وَ مالِه‌ِ ‌فِی‌ سَبِیل‌ِ ‌الله‌ِ ‌تَعالی‌.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: حقیقتا بخیل ترین مردم کسی است که از سلام کردن بخل بورزد، و سخی ترین مردم کسی است که با جان و مال در راه خدا بخشش نماید.

39- و قال‌ رسول‌ ‌الله‌ صلّی الله علیه وآله: إن‌َّ ‌الله‌َ ‌تَعالی‌ جَعَل‌َ الإسلام‌َ زِینَةً وَ جَعَل‌َ کَلِمَةَ الإخلاص‌ِ حِصناً لِلدِّماءِ فَمَن‌ِ استَقبَل‌َ قِبلَتَنا وَ شَهِدَ شَهادَتَنا وَ أکَل‌َ ذَبِیحَتَنا فَهُو المُسلِم‌ ‌لَه‌ُ ‌ما لَنا وَ ‌عَلَیه‌ِ ما عَلَینا.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: همانا خدواند اسلام را زینت و کلمه اخلاص {لا اله الا الله} را دژی برای حفظ خونها قرار داده پس هرکه رو به قبله ما کند وشهادتین ما بگوید و ذبیحه ما را بخورد پس او مسلمان است و با ما برابر که نفع و ضررمان یکی است.

40- و قال‌ رسول‌ ‌الله‌ صلّی الله علیه وآله: ‌إذا‌ أتاکُم‌ ‌مَن‌ تَرضَون‌َ دِینَه‌ُ وَ أمانَتَه‌ُ فَزَوِّجُوه‌ُ ‌فَإن‌ ‌لَم‌ تَفعَلُوا تَکُن‌ فِتنَةٌ فِی‌ الأَرض‌ِ وَ فَسادٌ کَبِیرٌ.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: هرگاه خواستگاری متدین و امانت دار آمد او را رد نکنید در غیر این صورت موجب فتنه و فساد بر روی زمین می شوید.

باب الباء:

1_ قال رسول الله صلّی الله علیه وآله: بئس العبد القاذورة .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده ای است, بنده کثیف و لا قید.

2ـ بئس العبد {عبد} له وجهان، یقبل بوجه و یدبر بآخر، إن اُوتی أخوه المسلم خیراً حسده، و إن ابتلی خذله.

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده‌ای است، آن بنده‌ای که دو چهره دارد: با چهره‌ای رو می‌کند و با چهره‌ای پشت می‌کند، اگر به برادر مسلمانش نعمتی داده شود، بر او حسد می‌ورزد و اگر گرفتار شود، تنهایش می‌گذارد.

3ـ بئس العبد عبد أوَّله نطفة، ثمّ یعود جیفة، ثمّ لایدری ما یفعل بین ذلک .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده‌ای است، آن بنده‌ای که آغازش نطفه‌ای است و فرجامش مرداری و در این میان نمی‌داند چه خواهد کرد.

4ـ بئس العبد عبد خلق للعبادة فألهته العاجلة عن الآجلة .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده‌ای است، آن بنده‌ای که برای عبادت آفریده شده، اما دنیا او را از آخرت غافل کرده است.

5ـ بئس العبد عبد تجبَّر و اختال و نسی المتکبّر المتعال .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده‌ای است، آن بنده که تکبر و غرور ورزد و خدای بزرگ بلند مرتبه را از یاد برد.

6ـ بئس العبد عبد عتا و بغى و نسی الإله .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده ای است آن بنده که سرکشی و ظلم کند و خدا را فراموش نماید.

7ـ بئس العبد عبد له رَغَب یُذلُّه .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد بنده ای است آن بنده که او را میل و هوسی باشد که او را خوار و ذلیل سازد.

8ـ بئس العون على الدِّین قلب نخیب و بطن رغیب .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد یاوری است بر علیه دین دل ضعیف و ترسو ، و شکم پرخور.

9ـ بئس القوم قوم لا یأمرون بالمعروف و لا ینهون عن المنکر .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که به آمر به معروف و نهی از منکر نمی پردازند.

10ـ بئس القوم قوم لا یقومون بالقسط .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که به عدل و دادگری قیام نمی کنند (و حاکم جائر را سایه خدا می دانند).

11ـ بئس القوم قوم یکون الطلاق عندهم أوثق من عهد الله .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که طلاق محکمتر است در نزدشان از عهد و پیمان خدا (و به طلاق قسم می خورند).

12ـ بئس القوم قوم جعلوا طاعة أیمانهم دون طاعة الله .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که پایبندی به سوگندهایشان را کمتر از طاعت خدا قرار دادند.

13ـ بئس القوم قوم یحتلبون الدُّنیا بالدِّین .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که دنیا را به وسیله دین می دوشند.

14ـ بئس القوم قوم یستحلُّون المحارم بالشُّبهات .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بد گروهی هستند آنان که محرّمات الهی را با سپر شبهات حلال می شمارند.

15ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البیت الّذی یمتار  منه المعروف البرکة أسرع إلیه من الشُّفرة فی سنام البعیر .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: خانه ای که معروف به کارهای خیر و اطعام است برکت به سوی آن سریعتر از کارد در کوهان شتر است.

16ـ و قال صلّی الله علیه وآله: بشِّر المستضعفین المقهورین من بعدی بالجنَّة .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بشارت ده مستضعفین و مورد ستم قرار گرفتگان بعد از من را به بهشت.

17ـ و قال صلّی الله علیه وآله: بُعِثت و السّاعة کهاتَین ـ و أشار بإصبعیه المسبِّحة والوُسطى .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: مبعوث شدم من پیامبر و روز قیامت همپای مثل این انگشت اشاره و میانی.

18ـ و قال صلّی الله علیه وآله: بُعِثت و السّاعة کفرَسی رِهان .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: مبعوث شدم من با روز قیامت مانند دو اسب مسابقه برابر و مساوی.

19ـ و قال صلّی الله علیه وآله: برّ أباک و إن سافرت فی ذلک سنتین .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: به پدرت نیکی کن ولو لازم باشد به خاطر آن دو سال مسافرت کنی.

20ـ و قال صلّی الله علیه وآله: برُّوا آباءکم یبرُّکم أبناؤکم .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی نمایند.

21ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البئر جُبار  و العجماء جبار، و المعدن جبار، و فی الرِّکاز الخمس .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: چاه آب و حیوان زبان بسته و حفره معدن تلفاتشان ضمانتی ندارد، و  معدن یا گنج متعلق خمس است .

22ـ و قال صلّی الله علیه وآله: بکاء العیون و خشیة القلوب من رحمة الله تعالى .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: اشک چشم و خوف و خشیت قلب از مراحم خداوندی است.

23ـ و قال صلّی الله علیه وآله: بشِّر المشّائین إلى المساجد فی الظُّلَم بنور تامّ یوم القیامة .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: کسانی را که در تاریکی شب  پیاده به مساجد می روند به نور کامل در قیامت و پل صراط بشارت ده.

24ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البول قائماً من الجفاء .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: ادرار کردن در حال ایستاده از جفا کاری است.

25ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البنفسج و الورد و النَّرجس عرق أبینا إبراهیم علیه السلام فی نار نمرود .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: بنفشه و ورد و نرچس از عرق بیای ما ابراهیم  علیه السلام در آتش نمرود است.
26ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البحر طهور ماؤه، حلٌّ میتته .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: دریا آبش طاهر و مطهّر، و میته و مردارش حلال است.

27ـ و قال صلّی الله علیه وآله: البکاء من خشیة الله نجاة من النّار .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله: گریستن از خوف خدا موجب نجات از آتش چهنم است.

28ـ و قال صلّی الله علیه وآله: باکروا بالصّدقة، فإنَّ البلایا لاتتخطّاها .

رسول خدا صلّی الله علیه و آله:  صدقه را در صبحگاه بپردازید که بلایا و گرفتاریها از آن تخطّی نمی کنند.

29- وقال صلى الله علیه وآله: البرکة فی وسط الطعام فکلوا من حافتیه، ولا تأکلوا من وسطه.

30- وقال صلى الله علیه وآله: البرکة فی ثلاثة: الجماعة، والسحور، والثرید.

36- و قال صلى الله علیه وآله: البینه علی المدعی والیمین علی من أنکر.

 بعثت لأتمم صالح الأخلاق

بادروا بعمل الخیر قبل أن تشغلوا عنه، واحذروا الذنوب فإن العبد یذنب
الذنب فیحبس عنه الرزق.

37- و قال صلى الله علیه وآله: البیّعان بالخیار ما لم یفترقا.

38- و قال صلى الله علیه وآله: البرکة فی ثلاثة : الاجتماع ، و السحور، و الثرید.

 قالَ صلى الله علیه و آله : بَکِرُّوا بِالصَّدَّقَةِ، فَإنَّ الْبَلاءَ لایَتَخَطاّها.(26)

و قال ص بادروا الصبح بالوتر
فرمود: صبحگاهان حرکت و کار خود را با دادن صدقه شروع نمائید چونکه بلاها و آفت ها را بر طرف مى گرداند.
بادِروا إلى ریاض الجنّة . فقالوا : وما ریاض الجنّة ؟ قال : حَلَق الذِّکر

بادروا بالاعمال ستا : طلوع الشمس من مغربها ، والدجال ،
والدخان ، ودابة الارض ، وخویصة أحدکم ، وأمر العامة

بورک لامتی فی سبتها وخمیسها

بورک لامتی ((353)) فی بکورها یوم سبتها و خمیسها.
عن النبیّ صلّى الله علیه و آله : «بورک لاُمّتی فی الثَرْد والثَرِیْد» . وقال جعفر : «الثَّرْد : ما صَغُر ، والثَّرِیْد : ما کَبُ

قال رسول الله صلى الله علیه وآله: بر الوالدین وصلة الرحم یهونان
الحساب ثم تلا هذه الایة " والذین یصلون ما أمر الله به أن یوصل ویخشون ربهم
ویخافون سوء الحساب

و قال بُلُّوا أرحامکم و لو بالسَّلام.

و قال أمیر المؤمنین (علیه السلام): البخل عار، والجبن منقصة .

نهج البلاغة: البخل جامع لمساوی العیوب، وهو زمام یقاد به إلى کلّ سوء(1).

فال علی ع : البصاق فی المسجد خطیئة وکفارتها دفنه.

و قال الصّادق(علیه السلام): البخیل من بخل بالسّلام.

و قال الإمام الکاظم(علیه السلام): البخیل من بخل بما افترض الله علیه(8).

وقال صلى الله علیه وآله: طعام الجواد دواء، وطعام البخیل داء. وقال صلى الله علیه وآله: القصعة تستغفر لمن

یلحسها. وقال صلى الله علیه وآله: کلوا جمیعا ولا تفرقوا، فإن البرکة فی الجماعة.

وقال صلى الله علیه وآله: کثرة الاکل شؤم.

وقال: طعام الجواد دواء، و طعام البخیل داء(2).

قال رسول الله (ص): (النظر فی ثلاثة أشیاء عبادة: فی وجه الوالد، وفی المصحف، وفی البحر).

قال رسول الله (ص): (جعلت البرکة فی العسل، وفیه شفاء من الاوجاع، وقد بارک علیه سبعون نبیا).

سفینه عن الصّادق(علیه السلام) شابٌ سخیٌ مرهق فی الذنوب أحبّ إلى الله عزّوجلّ من شیخ عابد بخیل.

باب « التاء »

1ـ حدَّثنی القاسم بن علی العلوی، قال: حدَّثنا محمّد بن أبی عبدالله، عن سهل بن زیاد الآدمی، عن الحسین بن یزید النَّوفلی، عن إسماعیل بن أبی زیاد السَّکونی، عن جعفر بن محمّد، عن أبیه، عن آبائه علیهم السَّلام قال، قال رسول الله صلّی الله علیه وآله: «اَلتَّعْزِیَةُ تُورِثُ اَلْجَنَّةَ » . 69.

تسلیت دادن، بهشت را به ارمغان مى آورد.

2ـ و قال صلّی الله علیه وآله: التودُّد إلى النّاس نصف العقل، و الرِّفق نصف العیش، و ما عال امرؤ اقتصد70.

دوستی و مهرورزی نیمی از خردمندی است، ملایمت و نرمخوئی نیمی از زندگی است، و میانه روی و اقتصاد مانع عیالواری وفقر است.

3ـ و قال صلّی الله علیه وآله: یا علی التَّسبیح نصف المیزان، و الحمد لله یملأ المیزان، والله أکبر یملأ ما بین السَّماء و الأرض71.

ای علی سبحان الله نیمی از میزان است، و الحمدلله پر می کند آن را، و الله اکبر پر می کند مابین زمین و آسمان را.

4ـ و قال صلّی الله علیه وآله: التنُّور لأهل البیت برکة72.

وجود تنور در خانه موجب برکت برای اهل آن است.

5ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تمسَّحوا بالأرض، فإنّها اُمُّکم، و هی برَّة74.

زمین را لمس کنید و با پا نزنید زیرا آن مادر همه است و با همه مهربان است.

6ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تجافوا عن ذنب السَّخی، فإنّ الله تعالی آخذ بیده کلّما عثر75.

از گناه انسان سخیّ درگذزید که دستش در دست خداست هنگام لغزش.

7ـ و قال صلّی الله علیه وآله: ترِّبوا الکتاب، فإنّه أنجح له76.

تصحیف و اشتباه نوشته قرآن را با خاک پاک کنید. که بهتر میسّر است.

8ـ و قال صلّی الله علیه وآله: ترک الخلال وهن للأسنان.

خلال نکردن دندانها موجب فساد و از بین رفتن آنهاست.

9ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تَعْمَلُونَ وَ تُعْزَبُ أعمالُکُم وَ یُوشکُ أنَّ العَوازِبَ أنْ تَؤُبَ فَبَینَ مَسرُورٍ وَ مَحرُومٍ 78.

عمل می کنید و صورت اعمال از شما مخفی می شود اما طولی نمی کشد که به شما برمی گردد آنگاه بعضی خوشحالند و بعضی محروم.

10ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تزوَّجوا الزُّرق، فإنّ فیهنّ یمناً79.

با زن چشم آبی یا گشاده جشم ازدواج کنید که با برکتند.

11ـو قال صلّی الله علیه وآله: تزوَّجوا أیامکم ،فإنّ الله یحسّن لهم فی أخلاقهم ، و یوسِّع لهم فی أرزاقهم، و یزیدهم فی مروّاتهم81.

بیوه ها را عقد کنید که خداوند اخلاقشان را نیکو و رزقشان را فراوان و مرو،تشان را زیاد می کند.

12ـ و قال صلَی الله علیه وآله: تزوَّجوا الأبکار، فإنَّهنَّ أعذب أفواهاً، و أرقّ أرحاماً، وأسرع تعلّماً، و أثبت للمولود82.

با باکره ها ازدواج کنید چون دهان آنها پاکتر، و رحم آنها آماده تر، و یادگیری آنها سریعتر، و برای طفل ماندگارترند.

13ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تَزاوَرُوا و لاتجاوروا، و تهادوا فإنّ الهدیة تسلُّ83 السخیمة84.

دور باشید و به زیارت یکدیگر بروید اما مجاور . همسایه یکدیگر نشوید، به همدیگر هدیه بدهید چه اینکه هدیه کدورت و کینه ها را از بین می برد.

14ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تَهادُّوا، فإنّ الهدیة تذهب بالغلّ، و تصافحوا، فإنّ المصافحة تذهب بالسَّخیمة85.

به یکدیگر هدیه دهید که آن غلّ و غشّ وکدورتها را از بین می برد، و مصافحه کنید که آن کینه ها را می برد.

15ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعلَّموا العربیة، و نظِّفوا الماضغین، و بلِّغوا فی الخواتیم87.

عربی را بیاموزید، و لثه ها را تمیز کنید، و انگشتر را سرانگشتی بدست نکنید [ویا امور را به خاتمه برسانید].

16ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعاهدوا کسب أرقّائکم، فإنّه لایدخل الجنّة لحم نبت من السُّحت88.

کسب نوکران و بردگانتان را زیر نظر بگیرید زیرا وارد بهشت نمی شود گوشتی که از حرام روئیده باشد.

17ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تختَّموا بالعقیق، فإنَّه لایصیب أحدکم غمُّ مادام ذلک علیه89.

انگشتر عقیق بدست کنید چه اینکه غمی به شما نمی رسد مادامی که آن در دستتان باشد.

18ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تحلُّ الصَّدقة لمن له الدّار و الخادم90.

می توان به کسی که خانه و خادم دارد هم صدقه داد.

19ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تخللَّوا، فإنَّه لیس شىء أبغض إلى ملائکة الله من أن یروا بین أسنان العبد طعاماً91.

دندانهایتان را خلال کنید زیرا نزد فرشتگان چیزی ناخوشایندتر نیست از اینکه لابلای دندانهای بنده غذائی مانده باشد.

20ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعلَّموا العلم، و تعلَّموا للعلم السَّکینة92.

دانش بیاموزید و برای آموختن آن وقار و آرامش را یاد بگیرید.

21ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تداووا، فإنَّ الله تعالى لم ینزل داءاً إلاّ و قد أنزل دواءه93.

مداوا کنید زیرا خداوند هیچ دردی را نداده مگر اینکه دوای آن را نیز فرستاده.

22ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تمسَّک بالطّاعة إذا خفت النّاس94.

دست به دامن طاعت باش هرگاه ترسیدی از مردم.

23ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعاونوا على البرّ و التَّقوى، و لاتعاونوا على الإثم والعدوان95.

معاونت و همکاری کنید در نیکی و تقوا و نه در گناه و دشمنی.

24ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تَهادُوا تَزدادُوا حُبَّاً96 و سناءاً97.

به یکدیگر هدیه دهید محبت و بهاء شما زیاد می شود.

25ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعلَّموا الصمت، ثمّ الحلم98 ثمّ العلم، ثمّ العمل به، ثمّ أبشروا.

آموزش سکوت ببینید سپس بردباری سپس دانش سپس عمل به آن سپس بشارت بر شما باد.

26ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تعلَّموا العلم و علِّموه النّاس، و تعلَّموا القرآن و علِّموه النّاس، فإنّی امرؤ مقبوض و إنَّه سیُقبَض العلم و تظهر الفتن حتى یختلف الاثنان فی الفریضة فلایجدان أحداً یفصل بینهما99 100.

دانش بیاموزید و آن را به مردم آموزش دهید، و قرآن بیاموزید و آن را به مردم آموزش دهید چه اینکه من از میان شما می روم و علم و دانش هم از شما گرفته می شود و فتنه ها ظاهر می شوند تا آنجا که در ارث بین دو نفر اختلاف می افتد و کسی پیدا نمی کنند که بین آنها حکم کند.

27_ و قال صلّی الله علیه وآله: تواضع یرفعک الله .

تواضع و فروتنی نما خدا تو را بلند مرتبه می سازد.

28ـ و قال صلّی الله علیه وآله: التائب من الذنب کمن لا ذنب له102.

بازگشت کننده از گناه مانند کسی است که گناه ندارد.

29ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تصدَّقوا، فإنَّ الصَّدقة فکاککم من النّار103.

صدقه بدهید زیرا آن موجب آزادی شما از آتش است.

30ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تذاکروا و تلاقوا و تحدّثوا، فإنّ الحدیث جلاء المؤمن، إنَّ القلوب لتدثر کما یدثر104 السیف جلاه105.

مجلس مداکره و ملاقات ترتیب دهید وحدیث بخوانید چه اینکه حدیث مؤمن را جلا می دهد، حق این است که دلها زنگار می گیرند همانطور که برق شمشیر را زنگار می پوشاند.

31ـ و قال صلّی الله علیه وآله: قال الله تعالى: تذاکر العلم بین عبادی مما یحیی القلوب المیتة إذا هم إنتهوا به إلى أمری106.

خدای تعالی می فرماید: مذاکره علم میان بندگانم از چیزهایی است که دلهای مرده را زنده می کند اگر نتیجه آن مذاکره به من منجر و منتهی شود.

32ـ و قال صلّی الله علیه وآله: التزکیة نصف الدِّین، و استنزلوا الرِّزق من الله بالصَّدقة107.

تزکیه مال و زکات نیمی از دین است، و رزق و روزی خود را به وسیله صدقه فرود آورید.

33ـ و قال صلّی الله علیه وآله: تقرَّبوا إلى الله بالصَّدقة سرَّا ً و علانیةً ترزقوا و تبصروا وتنصروا108.

با صدقه دادن علنی یا پنهانی به خدا نزدیک شوید تا رزق و بصیرتتان زیاد و کمک شوید.

34ـ و قال صلّی الله علیه وآله: التسویف شعاع ـ أو شعار ـ الشیطان یلقیه فی قلوب المؤمنین110.

امروز و فردا و مس مس کردن شعار شیطان است که در دل مؤمن می اندازد.

35_ و قال صلّی الله علیه وآله:تَخَلّلوا عَلَی أثر الطعام و تمضمضوا فانه مصحه للناب و الناجد.

بعد از تناول غذا خلال کنید و مضمضه کنید که آن اثر بخش است برای دندانهای نیش و کرسی.

36_ و قال صلّی الله علیه وآله:التشویض بالإبهام و المسبّحه عند الوضوء سواک.

شستن و تمیز کردن دندانها با دو انگشت اشاره و ابهام مسواک است.

37_ و قال صلّی الله علیه وآله: التَّهْجِیرُ إِلَیَّ بِالْجُمُعَةِ حَجُّ فُقَرَاءِ أُمَّتِی.

مبادرت بعد صبح به نماز جمعه جچ فقراء امّت من است.

38_ و قال صلّی الله علیه وآله: تَخَلَّلُوا عَلَى أَثَرِ الطَّعَامِ فَإِنَّهُ صِحَّةٌ لِلنَّابِ وَ النَّوَاجِذِ وَ یَجْلِبُ عَلَى الْعَبْدِ الرِّزْقَ.

بعد از غذا خلال کنید که موجب سلامتی دندان نیش و کرسی است و روزی را جلب می کند.

39_ و قال صلّی الله علیه وآله: مَرَّ عَلَى رَجُلٍ یَکْرَعُ الْمَاءَ بِفَمِهِ فَقَالَ تَکْرَعُ کَکَرْعِ الْبَهِیمَةِ اشْرَبْ بِیَدِکَ فَإِنَّهُمَا مِنْ أَطْیَبِ آنِیَتِکُمْ.

بر مردی گشتند که مانند چهارپایان آب می نوشید فرمود: مثل حیوانات آب می نوشی؟ با دستانت آب بنوش که آنها از بهترین ظرفهای شماست.

40_ و قال صلّی الله علیه وآله:

جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: التَّشْرِیقُ وَاجِبٌ عَلَى الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ فِی السَّفَرِ وَ الْحَضَرِ دُبُرَ کُلِّ صَلَاةٍ.

وقال صلى الله علیه وآله: تخللوا على أثر الطعام، وتمضمضوا، فإنها (2) مصحة الناب والنواجد.

وقال صلى الله علیه وآله: تخللوا فإنه من النظافة، والنظافة من الایمان، والایمان مع صاحبه فی الجنة.

ُ تَابِعُوا بَیْنَ الْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ فَإِنَّهُمَا یَنْفِیَانِ الْخَطَایَا وَ یَجْلِبَانِ الْعَبْدَ عَلَى الرِّزْقِ.

 5225 - تجافوا عن عقوبة ذوی المروءة

باب «اللاء»

  1ـ حدَّثنا محمَّد بن المظفَّر بن نفیس، قال: حدَّثنا أحمد بن علی بن صدقة الرِّقی، عن أبیه، عن الرِّضا علی بن موسى، عن أبیه، عن آبائه ? قال، قال رسول الله صلّی الله علیه وآله: قال الله تعالى: لا إلهَ إلاّ الله حصنی فمن دخل حصنی أمن من عذابی.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمود: لا إله إلّا الله دژ مستحکم من است هرکس وارد آن شود ایمن از عذاب من است.

  2ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا و الله [إنَّ الله]أفرح بتوبة عبده المؤمن من ذاک الَّذی وجد راحلته677.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: نه به خدا قسم خداوند به توبه بنده اش خوشحالتر است از آن کسی که گم شده اش را پیدا کرده.

  3ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یلدغ المؤمن من جُحرٍ678 مرَّتین679.
رسول خدا صلّی الله علیه وآله: مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود.

  4ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یملأ جوف ابن آدم إلاَّ التراب680.
رسول خدا صلّی الله علیه وآله: شکم آدمی را غیر از خاک تیره پُر نمی کند.

  5ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یشکر الله عزّوجلّ من لا یشکر النّاس681.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: هرکه سپاسگزار مردم نباشد سپاسگزار خدا هم نخواهد بود.

  6ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا ینبغی للمؤمن أن یذلَّ نفسه،[قیل: یا رسول الله، کیف یذلُّ نفسه؟]682 قال: یتعرَّض من البلاء لما لا یطیقه683.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: سزاوار نیست مؤمن خود را ذلیل و خوار سازد، گفتند: ای رسول خدا چگونه خود را خوار می سازد؟ فرمود: خودش در معرض بلایایی که طاقتش را ندارد می اندازد.

  517/7ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا حَلِیمَ إِلا ذُو عَثْرَةٍ (غیرة) وَلا حَکِیمَ إِلا ذُو تَجْرِبَةٍ684.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: هیچ بردباری نبود مگر صاحب لغزش، و هیچ حکیمی نبود مگر صاحب تجربه.

  518/8ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا خیر فی صحبة من لایرى لک مثل الَّذی تری له685.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: خیری نیست در مصاحبت و همراهی با کسی که باتو تا نمی کند آنگونه که تو با او تا می کنی.

  519/9ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یلوم الله عزّوجلّ على الکفاف686.
 رسول خدا صلّی الله علیه وآله: خداوند بر تآمین روزی به اندازه کفاف ملامت نمی شود.

  520/10ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا ترفعوا الطست حتى یطفّ687، أجمعوا وَضوءَکم688 یجمع الله شملکم689.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: هنگام دست شستن و وضو گرفتن با آفتابه لگن تشت را تا پر نشده برندارید، غساله وضویتان را جمع کنید تا خدا پراکندگی شما را جمع کند.

  521/11ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تمنعوا نساءکم المساجد باللَّیل690.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: زنان را در شب منع نکنید از رفتن به مساجد.

  522/12ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا عقل کالتَّدبیر691.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: درایت و تعقلی مانند تدبیر و اندیشه نیست.

  523/13ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تلقِّنوا النّاس الکذب فیکذبون، إنَّ بنی یعقوب ?لم یعلموا أنَّ الذئب یأکل النّاس فلمّا لقَّنهم أبوهم أنّی ?أخاف أن یأکله الذئب?692 قالوا: أکله الذئب693.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: تلقین کذب به مردم نکنید که درگو می شوند، فرزندان یعقوب نمی دانستند که گرگ آدم می خورد، وقتی پدرشان به دهان آنان انداخت که می ترسم گرگ یوسف را بخورد، آنان هم گفتند: او را گرگ خورد.

  14ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تصحب الملائکة رفقةً فیها کلب أو جرس694.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: ملائکه همراهی نمی کنند قافله رفیقانی را که سگ یا زنگوله همراه آنان باشد.

  15ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لایشغلنَّک ابتغاء ما ضُمن لک عن أداء ما فرض علیک695.
 رسول خدا صلّی الله علیه وآله: مشغول نسازد تو را کسب روزیت که ضمانت شده از انچام واجباتت.

  16ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تدعو أحداً إلى طعام حتى یسلِّم696.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: به احدی نگویید: بفرما غذا، تا وقتی که سلام کند.

  17ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا مُنى إلاّ فی خیر698.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: هیچ آرزو کردنی نیست مگر در أمور خیر.

  18ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یأکل لحم الجَزور إلاّ کلّ مؤمن699.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: گوشت شتر را نمی خورد مگر هر مؤمنی(جواب بعضی که گفته اند هر که بخورد باید وضو بگیرد).

  19ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یمنع الجار جاره أن یضع خشبةً على جداره700.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: همسایه منع نمی کند از اینکه همسایه اش تیر سقفش را بر روی دیوارش بگذارد.

  20ـ و قال صلّی الله علیه وآله :لاتَغضَبوا و لاتُغضِبوا قیل: یا رسول الله کیف؟ قال: إذا مرَّ أحدکم على المجلس فلیسلِّم فأسمعهم، و یسمعوه التسلیمة فإنَّ ذلک مغضبة701.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: غضب نکنید و بغضب هم نیاورید، چگونه یا رسول الله؟ فرمود: هرگاه یکی از شما گذرش به مجلسی افتاد باید با صدای بلند سلام کند و آنها هم بلند جواب دهند، سهل انگاری در این مورد موجب غضب است.
 21ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا رُقیَّ إلاّ فی ثلاث: فی حُمةٍ، أو عَینٍ، أو دَمٍ لایَرقَأُ703.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: رُقیه و محافظ دعائی مشروع نیست مگر در سه چیز: گزیدن حیوان زهردار، چشم زخم، و خونریزی که بند نیاید.

  22ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا عَدوَی و لاطِیَرة، و لا هام، و العین حق، و الفأل حق705.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: سرایت مرض و نفوس بد و شوم بودن جغد صحیح نیست امّا فال و چشم زدن حق است و صحیح.

  23ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لاتبیعوا رقیقکم لأهل البدو706.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: برده خود را به بادیه نشینها نفروشید.

  24ـ و قال صلّی الله علیه وآله : «لاحول و لاقوَّة إلاّ بالله» کنز من کنوز الجنَّة، و هی شفاء من سبعة و سبعین داء707.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: کلمه لا حول و لا قوّة الّا بالله گنجی است از گنجهای بهشت، و شفای هفتادو هفت مرض است.

  25ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لاتخن من خانک فتکن مثله، و لاتقطع رحمک و إن قطعک708.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: خیانت نکن به کسی که بتو خیانت کرده و الّا تو هم مثل او هستی، و قطع رحم نکن با خویشانت ولو آنها قطع کرده اند.

  26ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تعادوا الأیّام فتعادیکم709.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: با روزها (از نظر نحوست) دشمنی نکنید که آنها هم مقابل به مثل و تلافی می کنند.

  27ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا طلاق إلاّ بعد نکاح، و لا عتق إلاّ من بعد ملک، ولاصمت غدوةً إلى اللّیل، و لا وصال فی صیام، و لا رضاع بعد فطام، و لا یُتم بعد حُلم، و لا یمین لامرأة مع زوجها،

و لا یمین لولد مع والده، و لا یمین للمملوک مع سیِّده، و لا تعرُّب بعد هجرة، و لا قطیعة فی رحم، و لا یمین فی معصیة712.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: طلاق داده نمی شود مگر بعد از نکاح، و آزاد کردن برده نیست مگر بعد از خرید، روزه سکوت از صبح تا غروب مشروع نیست، روزه چند روزه بدون افطار مشروع نیست، رضاعی نیست بعد از شیر گرفتن، یتیمی نیست بع بلوغ، بین زن و مرد و فرزند و پدر، و عبد و مولایش قسم نیست، بعد از هجرت برگشت به قبل صحیح نیست، قطع رحم مشروع نیست، قسم برای انجام گناه هم مشروع نیست.

  28ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یباشر الرجل الرجل إلاّ و بینهما ثوب، و لا تباشر المرأة المرأة إلاّ و بینهما ثوب713.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: مباشرت و تماس بدنی نمی گیرد مرد با مرد دیگر و همچنین زن با زن دیگر مگز اینکه از روی پارچه باشد.

  29ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یحتکر إلاّ کلّ خاطئ714.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: احتکار نمی کند مگر شخص خاطی.

  30ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا إیمان لمن لا أمانة له، و لا دین لمن لا عهد له، و لا صلاة لمن لا یتمُّ رکوعها و سجودها715.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: ایمان ندارد کسی که امانت دار نیست، و دین ندارد کسی که پای عهدش نیست، و نماز صحیح نخوانده کسی که رکوع و سجود آن را کامل بجا نیاورد.

  31ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا قَوَد إلاّ بالسَّیف717.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: قصاصی اجرا نمی شود مگر با شمشیر.(البته الآن اکنون گلوله مناسب تر است).

  32ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یَردُّ الکرامةَ إلاّ حمار718.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: رد نمی کند کرامت و پیش کش را مگر حمار.

  33ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تُبدِینَّ عَن واضِحَة وَ قَدْ عَمِلتَ الأعمالَ الفاضِحَة، وَ لا یَأمَنُ البَیاتَ مَن عَمِلَ السَِّیِّئات721.
رسول خدا صلّی الله علیه وآله: تو که اعمال رسواکننده و آبرو برنده ، مرتکب شده اى ؛ خنده دندان نما مکن (طوری نخند که دندانت آشکار شود) و کسی که گناهانى کرده ، از بلاى شبگیر و پیش آمد ناگهانى نباید ایمن باشد.

  34ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تُبیِّتوا معکم مِندِیل الغمر، فإنَّها مضجع الشَّیطان722.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: دستمال کثیف را همراه خود به خوابگاه نبرید که آن منزل و مأوای شیطان(میکرب) است.

  35ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لایعجبنَّک إسلام امرىءٍ حتّى تنظرما معقول عقله723.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: حسن اسلام احدی شما را متعجب نسازد تا ببینید فهم و درک آن چیست.

  36ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا یزال العبد من الله و الله منه ما لم یَجرِم724.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: پیوسته بنده از خداست و خدا از بنده است تا وقتی که جرمی مرتکب نشده است.

  37ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا تأذنوا لأحد حتىّ یبدأ بالسَّلام725.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: اجازه ورود به احدی ندهید تا وقتی که سلام کند.

  38ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لإن تصبّ على آذان ابن آدم رصاصاً مذاباً خیر له من أن یسمع الأذان و لم یجبه727.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: اگر در گوشهای فرزند آدم سرب مذاب ریخته شود بهتر از آن است که اذان را بشنود و ترتیب اثر ندهد.

  39ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یسأم التاجر ملعون یشترى فی حکمة و یبیع فی حکمة.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: بدحال نمی سازد تاجر را ملعونی که دائما خرید و فروشش باحکمت است.

  40ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا تقوم السّاعة إلاّ فی أذان، و لا أهلَک الله قوماً قطُّ إلاّ فی أذان729.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: قیامت بپا نمی شود مگر هنگام اذان فجر، و هلاک نکرده خدا قومی را مگر در وقت اذان.

  41ـ و قال صلّی الله علیه وآله  فی یوم بدر: لا تواروا إلاّ کَمیشاً ـ یعنی من کان ذَکره صغیراً ـ و قال: لا یکون[ذلک]730 إلاّ فی کرام النّاس731.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: در جنگ بدر فرمود: دفن نکنید از کشته ها مگر آنها که آلتشان بر اثر ختنه شدن کوچکتر است وفرمودند: این نشانه مسلمان بودن و کرامت آنهاست.

  42ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یَنتَطِح فیها عَنزانِ732.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: در این مورد (بی اهمیّت)دو بز هم با یکدیگر شاخ به شاخ نمی شوند. این مثَل شد و اولین کسی که گفت رسول خدا بود.

  43ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یجنی علی المرء إلاّ یده734

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: جنایت نمی کند بر آدمی مگر دست او.

  44ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا یَغُرَّنَّکَ ذَنبُ الناسِ عَن ذَنبِکَ ، و لا نِعمَةُ الناسِ عَن نِعَمِ اللهِ تَعالی فِیکَ، و لا تُقَنِّطِ الناسَ مِن رَحمَةِ اللّه ِ عَزَّ و جلَّ و أنتَ تَرجُوها لِنَفسِکَ .735.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: ای فرزند آدم، گناه دیگران، تو را از گناه خودت مغرور نکند (یعنی فکر نکن که آنها گناهکارند و تو نیستی) و نعمت مردم هم تو را از نعمت خداوند بر خودت غافل نکند (یعنی فکر نکنی که خداوند تنها به آنها نعمت داده بلکه به تو هم نعمت داده است) و مردم را از رحمت خداوند مایوس مکن، در حالی که تو به رحمت خداوند امیدوار هستی.

45ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا یَزالُ الشَّیطانُ فِی ذُعرٍ مِنَ المُؤمِنِ ما حافَظَ عَلَی الصَّلَواتِ الخَمسِ، فَإذا ضَیَّعَهُنَّ تَجَرَّأَ عَلَیهِ فَأوقَعَهُ فِی العَظائِمِ736.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: پیوسته شیطان از فرزند ادم تا هنگامی که نمازهای پنجگانه را در وقت خود انجام دهد ترس و وحشت دارد, ولی انگاه که نمازها را تباه ساخت بر او جرأت پیدا میکند و او را در گناهان بزرگ وارد می سازد.َ

  46ـ و قال صلّی الله علیه وآله: لا تَقاطَعوا ، و لا تَحاسَدوا ، و لا تَباغَضوا ، وتوادُّوا وکونُوا عِباد الله إخواناً738.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: مراوده را قطع نکنید، به یکدیگر حسد نورزید، از یکدیگر بغض و کینه نداشته باشید، و به همدیگر مودّت کنید و برادر دینی یکدیگر باشد.

  47ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا قَطع فی ثَمر، و لاکَرم740.
رسول خدا صلّی الله علیه وآله: دست قطع کردن در دزدی خرما و انگور یا هر میوه ای مشروع نیست.

  48ـ و قال صلّی الله علیه وآله : لا طَلاق فی إغلاق741.

رسول خدا صلّی الله علیه وآله: طلاق در حال عصبانیت و غضب که مالک افکارت نیستی صحیح نیست.

  49ـ قال صلّی الله علیه وآله لا تَعقِلُ العاقِله عَبداً، لا عَمداً، و لا صُلحاً، و لا اعتِرافاً743.
رسول خدا صلّی الله علیه وآله: خانواده تقبل نمی کنند دیه عبد و عمد و مصالحه و اعتراف را.

لَا تَرُدُّوا السَّائِلَ وَ لَوْ بِظِلْفٍ مُحْتَرِقٍ.