الدعاء عند شروع عمل فی الساعات و الأیام المنحوسة
الأمالی للشیخ الطوسی الْفَحَّامُ عَنِ الْمَنْصُورِیِّ عَنْ سَهْلِ بْنِ یَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ الْمُلَقَّبِ بِأَبِی نُوَاسٍ الْمُؤَدِّبِ فِی الْمَسْجِدِ الْمُعَلَّقِ فِی صُفَّةِ سُبَیْقٍ بِسُرَّ مَنْ رَأَى قَالَ الْمَنْصُورِیُ وَ کَانَ یُلَقَّبُ بِأَبِی نُوَاسٍ لِأَنَّهُ کَانَ یَتَخَلَّعُ وَ یَتَطَیَّبُ مَعِی وَ یُظْهِرُ التَّشَیُّعَ عَلَى الطَّیِّبَةِ فَیَأْمَنُ عَلَى نَفْسِهِ فَلَمَّا سَمِعَ الْإِمَامُ ع لَقَّبَنِی بِأَبِی نُوَاسٍ قَالَ یَا أَبَا السَّرِیِّ أَنْتَ أَبُو نُوَاسٍ الْحَقُّ وَ مَنْ تَقَدَّمَکَ أَبُو نُوَاسٍ الْبَاطِلُ.
قَالَ فَقُلْتُ لَهُ ذَاتَ یَوْمٍ: یَا سَیِّدِی قَدْ وَقَعَ لِی اخْتِیَارَاتُ الْأَیَّامِ عَنْ سَیِّدِنَا الصَّادِقِ ع مِمَّا حَدَّثَنِی بِهِ الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُطَهَّرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ الدَّیْلَمِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَیِّدِنَا الصَّادِقِ ع فِی کُلِّ شَهْرٍ فَأَعْرِضُهُ عَلَیْکَ ؟
فَقَالَ لِی: افْعَلْ فَلَمَّا عَرَضْتُهُ عَلَیْهِ وَ صَحَّحْتُهُ قُلْتُ لَهُ یَا سَیِّدِی فِی أَکْثَرِ هَذِهِ الْأَیَّامِ قَوَاطِعُ عَنِ الْمَقَاصِدِ لِمَا ذُکِرَ فِیهَا مِنَ التَّحَیُّرِ وَ الْمَخَاوِفِ فَتَدُلُّنِی عَلَى الِاحْتِرَازِ مِنَ الْمَخَاوِفِ فِیهَا فَإِنَّمَا تَدْعُونِی الضَّرُورَةُ إِلَى التَّوَجُّهِ فِی الْحَوَائِجِ فِیهَا
فَقَالَ لِی: یَا سَهْلُ إِنَّ لِشِیعَتِنَا بِوَلَایَتِنَا لَعِصْمَةً لَوْ سَلَکُوا بِهَا فِی لُجَّةِ الْبِحَارِ الْغَامِرَةِ وَ سَبَاسِبِ الْبِیدِ الْغَائِرَةِ بَیْنَ السِّبَاعِ وَ الذِّئَابِ وَ أَعَادِی الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَأَمِنُوا مِنْ مَخَاوِفِهِمْ بِوَلَایَتِهِمْ لَنَا
فَثِقْ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَخْلِصْ فِی الْوَلَاءِ لِأَئِمَّتِکَ الطَّاهِرِینَ وَ تَوَجَّهْ حَیْثُ شِئْتَ وَ اقْصِدْ مَا شِئْتَ إِذَا أَصْبَحْتَ وَ قُلْتَ ثَلَاثاً: أَصْبَحْتُ اللَّهُمَّ مُعْتَصِماً بِذِمَامِکَ وَ جِوَارِکَ الْمَنِیعِ الَّذِی لَا یُطَاوَلُ وَ لَا یُحَاوَلُ مِنْ شَرِّ کُلِّ طَارِقٍ وَ غَاشِمٍ مِنْ سَائِرِ مَنْ خَلَقْتَ وَ مَا خَلَقْتَ مِنْ خَلْقِکَ الصَّامِتِ وَ النَّاطِقِ فِی جُنَّةٍ مِنْ کُلِّ مَخُوفٍ بِلِبَاسٍ سَابِغَةٍ هُوَ وَلَاءُ أَهْلِ بَیْتِ نَبِیِّکَ مُحْتَجِزاً مِنْ کُلِّ قَاصِدٍ لِی أَذِیَّةً بِجِدَارٍ حَصِینٍ الْإِخْلَاصِ فِی الِاعْتِرَافِ بِحَقِّهِمْ وَ التَّمَسُّکِ بِحَبْلِهِمْ جَمِیعاً مُوْقِناً أَنَّ الْحَقَّ لَهُمْ وَ مَعَهُمْ وَ فِیهِمْ وَ بِهِمْ أُوَالِی مَنْ وَالَوْا وَ أُجَانِبُ مَنْ جَانَبُوا فَأَعِذْنِی اللَّهُمَّ بِهِمْ مِنْ شَرِّ کُلِّ مَا أَتَّقِیهِ یَا عَظِیمُ حَجَزْتُ الْأَعَادِیَ عَنِّی بِبَدِیعِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّا جَعَلْنا مِنْ بَیْنِ أَیْدِیهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَیْناهُمْ فَهُمْ لا یُبْصِرُونَ
وَ قُلْتَهَا عَشِیّاً ثَلَاثاً حَصَلْتَ فِی حِصْنٍ مِنْ مَخَاوِفِکَ وَ أَمْنٍ مِنْ مَحْذُورِکَ
فَإِذَا أَرَدْتَ التَّوَجُّهَ فِی یَوْمٍ قَدْ حَذَرْتَ فِیهِ فَقَدِّمْ أَمَامَ تَوَجُّهِکَ: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ الْمُعَوِّذَتَیْنِ وَ آیَةَ الْکُرْسِیِّ وَ سُورَةَ الْقَدْرِ وَ آخِرَ آیَةٍ فِی سُورَةِ آلِ عِمْرَانَ وَ قُلِ اللَّهُمَّ بِکَ یَصُولُ الصَّائِلُ وَ بِقُدْرَتِکَ یَطُولُ الطَّائِلُ وَ لَا حَوْلَ لِکُلِّ ذِی حَوْلٍ إِلَّا بِکَ وَ لَا قُوَّةَ یَمْتَارُهَا ذُو قُوَّةٍ إِلَّا مِنْکَ بِصَفْوَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ وَ خِیَرَتِکَ مِنْ بَرِیَّتِکَ مُحَمَّدٍ نَبِیِّکَ وَ عِتْرَتِهِ وَ سُلَالَتِهِ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ صَلِّ عَلَیْهِمْ وَ اکْفِنِی شَرَّ هَذَا الْیَوْمِ وَ ضَرَرَهُ وَ ارْزُقْنِی خَیْرَهُ وَ یُمْنَهُ وَ اقْضِ لِی فِی مُتَصَرَّفَاتِی بِحُسْنِ الْعَاقِبَةِ وَ بُلُوغِ الْمَحَبَّةِ وَ الظَّفَرِ بِالْأُمْنِیَّةِ وَ کِفَایَةِ الطَّاغِیَةِ الْغَوِیَّةِ وَ کُلِّ ذِی قُدْرَةٍ لِی عَلَى أَذِیَّةٍ حَتَّى أَکُونَ فِی جُنَّةٍ وَ عِصْمَةٍ مِنْ کُلِّ بَلَاءٍ وَ نَقِمَةٍ وَ أَبْدِلْنِی مِنَ الْمَخَاوِفِ أَمْناً وَ مِنَ الْعَوَائِقِ فِیهِ یُسْراً وَ حَتَّى لَا یَصُدَّنِی صَادٌّ عَنِ الْمُرَادِ وَ لَا یَحُلَّ بِی طَارِقٌ مِنْ أَذَى الْعِبَادِ إِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ الْأُمُورُ إِلَیْکَ تَصِیرُ یَا مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
امام صادق (ع) در حدیثی به نتیجه عدم ازدواج به دلیل ترس از فقر اشاره کرده است.
«وَأَنکِحُوا الْأَیَامَى مِنکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ؛
مردان و زنان بیهمسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بینیاز میکند؛ خداوند گشایشدهنده و آگاه است».
خداوند متعال چقدر زیبا در آیه 32 سوره نور «امید» را در دل کسانی که از ترس فقر و نداری برای ازدواج پیشقدم نمیشوند، زنده کرده و آنان را به سوی این امر مقدس ترغیب کرده است.
این یک وعده الهى است؛ ما باید به این وعده، مثل بقیه وعدههاى الهى که به آن وعدهها اطمینان میکنیم، اطمینان کنیم «إِنَّ اللَّهَ لا یُخْلِفُ الْمیعادَ». ما باید این باور را در خودمان تقویت کنیم که ازدواج و تشکیل خانواده، نه تنها موجب تنگی و سختی وضع معیشتی نمیشود، بلکه خداوند با این کار گشایشهای بسیاری را بر بندگانش جاری میکند.
از طرف دیگر باید بدانیم اینگونه تفکرات که ازدواج تنگی و سختی معیشت میآورد یا از ترس فقر و نداری نباید برای ازدواج پیشقدم شد و ...، القائاتی از سوی ابلیس است. در حدیث داریم: هیچ جوانی نیست که در دوره جوانی خود ازدواج کند، مگر آن که شیطان فریاد برآورد که: «وای بر او! وای بر او! دو سوم دینش را از (گزند) من حفظ کرد» بنابراین، انسان باید برای حفظ یک سوم دیگر، تقوای خدا در پیش گیرد.
امام صادق (ع) میفرماید: «مَنْ تَرَکَ التَزویجَ مَخافَةَ الفَقرِ فَقَد اَساءَ الظَّنَّ بِاللهِ عَزَّوَجَلَّ؛ اِنَّ اللهََ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ: «إن یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله؛ هرکس از ترس فقر ازدواج نکند، نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است؛ چراکه خداوند میفرماید: اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و کرم خود بی نیازشان میکند». (من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 251)
سَألَ نَبِیُّنا صلى الله علیه و آله و سلّم جَبرَئِیلَ علیه السلام: "هَل تَضحَکُ المَلائِکَةُ وَ تَبکِی؟" قال: نَعَم تَضحَکُ فِی ثَلاثٍ تَعَجُّباً, و تَبکِی فِی ثَلاثٍ تَرَحُّماً:
أما الاول: فَالرَّجُلُ یَلغُو کُلَّ یَومٍ, ثُمَّ یُصَلِّی العَشاءَ ویَأخُذُ بَعدَها فِی اللَّغوِ فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: لَم تَشبَع فِی طُولِ یَومِکَ یا غافِلُ, أفَتَشبِعُ فِی هذِهِ الساعَة؟
و الثانی: الدِهقانُ یَأخُذُ المُروءةَ و یَضرِبُ الجدرَ المُشتَرَکَ مُرائِیاَ اَنَّهُ یُعَمِّرُ نَصِیبَهُ و یُزِیلُ الحَشِیشَ و غَرَضُهُ أن یَزِیدَ فِی کروته, فَتَضحَکُ مِنهُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: اِنَّکَ ما شَبَعتَ مِن هذَا الجَرِیبِ أفَتَشبَعُ مِن هذا؟
و الثالث: المَرأةُ البارِزَةُ إذا ماتَتْ فَیُسَجَّى قَبرُها حَتَّى یُسَوّى عَلَیهِ اللِبَن لِئَلّا یُطلَع عَلى حَجمِها فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: حِینَ کانَت مُشتَهاة فَما سَجَّیتُمُوها, و الآنَ صارَت مُنَفَّرة فَسَجَّیتُمُوها؟
وأمّا بُکاؤُهُم فِی الثلاث:
فالأوَّل: الغَرِیبُ إذا خَرَجَ لِطَلَبِ العِلمِ فَأدرَکَهُ المَوتُ,
و الثانی: الشَیخُ والشَیخَةُ إذا تَمَنَّیا وَلَداً و رَزَقَهُمُ اللهُ و فَرِحا و قالا: هُوَ خادِمُنا فِی آخِرِ عُمرِنا و مُشَیِّعُ جِنازَتِنا ثُمَّ أدرَکَهُ المَوتُ فِی حَیاتِهِما فَإنَّ المَلائِکَةَ تَبکِی قَبلَ بُکائِهِما عَلى وَلَدِهِما,
و الثالث: الیَتِیمُ إذَا استَیقَظَ مِن مَنامِهِ و أخَذَ یَبکِی لِتِسرَعَ إلَیهِ أمُّهُ و هُوَ لایَذکُرُ مَوتَها, فَلَمّا سَمِعَتِ الدایَةُ بُکاءَهُ صاحَتْ عَلَیهِ بِصَوتٍ کَرِیهٍ: ما هذَا البُکاءُ؟ فَلَمّا سَمِعَ صَوتَها تَذَکَّرَ مَوتَ الوالِدَةَ فَیَسکُتُ آیِساً فَعِندَ ذلِکَ تَبکِی المَلائِکَةُ.
روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئیل علیه السلام پرسید: آیا ملائکه هم خنده و گریه می کنند؟ جبرئیل گفت آری. ملائکه در سه جا از روی تعجّب می خندند و در سه جا از روی ترحّم گریه می کنند.
اما آن مواضعی که خنده تعجّب دارند عبارتند از:
1. کسی که تمام روز را به کار های لغو و امور دنیوی مشغول است و چون نماز عشا می خواند باز هم به ادامه همان کار ها می پردازد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند. در طول روز از این کار ها سیر نشدی که این یک ساعت از شب را هم به آن افزودی؟
2. کشاورزی که مرز بین زمین خود و زمین دیگری را بهم می زند و به حق دیگران تجاوز می کند و یا از سهمیه آب دیگران بر می دارد تا حاصل بیشتری به دست آورد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند تو که به سهم خود قانع نبودی و از محصول آن سیر نشدی آیا از این اندکی که از حق دیگران بر میداری سیر می شوی؟
3. زن بد حجابی می میرد. چون او را در قبر می گذارند و روی آن را از خشت و خاک می پوشانند ملائکه می خندند و می گویند: تا او زنده بود و خواهان داشت او را نپوشانیدند حالا که مرده و همه از او نفرت دارند او را می پوشانند!
و اما آنجا که ملائکه از روی ترحم می گریند عبارت است از:
1. کسی که غریبانه از خانه اش برای تحصیل علم خارج شود و مرگ او فرا رسد.
2. زن و مرد پیری که آرزوی فرزند دارند و خداوند به آنها فرزندی عطا کند و آنها به او دل بندند و او را عصای پیری خود بدانند اما مبتلا به داغ ان فرزند گزدند. در این جا ملائکه بیش از پدر و مادر او می گریند.
3. یتیمی که پدر و مادر خود را از دست داده چون از خواب بیدار شود بدون توجه به این که پدر و مادر ندارد گریه سر دهد و دایه او فریاد زند این گریه برای چیست؟ چرا گریه می کنی؟ و یتیم که صدای او را می شنود مردن مادر خود را به خاطر می آورد و به ناچار ساکت می شود. این جا نیز ملائکه می گریند.
أما الاول: فَالرَّجُلُ یَلغُو کُلَّ یَومٍ, ثُمَّ یُصَلِّی العَشاءَ ویَأخُذُ بَعدَها فِی اللَّغوِ فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: لَم تَشبَع فِی طُولِ یَومِکَ یا غافِلُ, أفَتَشبِعُ فِی هذِهِ الساعَة؟
و الثانی: الدِهقانُ یَأخُذُ المُروءةَ و یَضرِبُ الجدرَ المُشتَرَکَ مُرائِیاَ اَنَّهُ یُعَمِّرُ نَصِیبَهُ و یُزِیلُ الحَشِیشَ و غَرَضُهُ أن یَزِیدَ فِی کروته, فَتَضحَکُ مِنهُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: اِنَّکَ ما شَبَعتَ مِن هذَا الجَرِیبِ أفَتَشبَعُ مِن هذا؟
و الثالث: المَرأةُ البارِزَةُ إذا ماتَتْ فَیُسَجَّى قَبرُها حَتَّى یُسَوّى عَلَیهِ اللِبَن لِئَلّا یُطلَع عَلى حَجمِها فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: حِینَ کانَت مُشتَهاة فَما سَجَّیتُمُوها, و الآنَ صارَت مُنَفَّرة فَسَجَّیتُمُوها؟
وأمّا بُکاؤُهُم فِی الثلاث:
فالأوَّل: الغَرِیبُ إذا خَرَجَ لِطَلَبِ العِلمِ فَأدرَکَهُ المَوتُ,
و الثانی: الشَیخُ والشَیخَةُ إذا تَمَنَّیا وَلَداً و رَزَقَهُمُ اللهُ و فَرِحا و قالا: هُوَ خادِمُنا فِی آخِرِ عُمرِنا و مُشَیِّعُ جِنازَتِنا ثُمَّ أدرَکَهُ المَوتُ فِی حَیاتِهِما فَإنَّ المَلائِکَةَ تَبکِی قَبلَ بُکائِهِما عَلى وَلَدِهِما,
و الثالث: الیَتِیمُ إذَا استَیقَظَ مِن مَنامِهِ و أخَذَ یَبکِی لِتِسرَعَ إلَیهِ أمُّهُ و هُوَ لایَذکُرُ مَوتَها, فَلَمّا سَمِعَتِ الدایَةُ بُکاءَهُ صاحَتْ عَلَیهِ بِصَوتٍ کَرِیهٍ: ما هذَا البُکاءُ؟ فَلَمّا سَمِعَ صَوتَها تَذَکَّرَ مَوتَ الوالِدَةَ فَیَسکُتُ آیِساً فَعِندَ ذلِکَ تَبکِی المَلائِکَةُ.
ترجمه:
روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئیل علیه السلام پرسید: آیا ملائکه هم خنده و گریه می کنند؟ جبرئیل گفت آری. ملائکه در سه جا از روی تعجّب می خندند و در سه جا از روی ترحّم گریه می کنند.
اما آن مواضعی که خنده تعجّب دارند عبارتند از:
1. کسی که تمام روز را به کار های لغو و امور دنیوی مشغول است و چون نماز عشا می خواند باز هم به ادامه همان کار ها می پردازد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند. در طول روز از این کار ها سیر نشدی که این یک ساعت از شب را هم به آن افزودی؟
2. کشاورزی که مرز بین زمین خود و زمین دیگری را بهم می زند و به حق دیگران تجاوز می کند و یا از سهمیه آب دیگران بر می دارد تا حاصل بیشتری به دست آورد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند تو که به سهم خود قانع نبودی و از محصول آن سیر نشدی آیا از این اندکی که از حق دیگران بر میداری سیر می شوی؟
3. زن بد حجابی می میرد. چون او را در قبر می گذارند و روی آن را از خشت و خاک می پوشانند ملائکه می خندند و می گویند: تا او زنده بود و خواهان داشت او را نپوشانیدند حالا که مرده و همه از او نفرت دارند او را می پوشانند!
و اما آنجا که ملائکه از روی ترحم می گریند عبارت است از:
1. کسی که غریبانه از خانه اش برای تحصیل علم خارج شود و مرگ او فرا رسد.
2. زن و مرد پیری که آرزوی فرزند دارند و خداوند به آنها فرزندی عطا کند و آنها به او دل بندند و او را عصای پیری خود بدانند اما مبتلا به داغ ان فرزند گزدند. در این جا ملائکه بیش از پدر و مادر او می گریند.
3. یتیمی که پدر و مادر خود را از دست داده چون از خواب بیدار شود بدون توجه به این که پدر و مادر ندارد گریه سر دهد و دایه او فریاد زند این گریه برای چیست؟ چرا گریه می کنی؟ و یتیم که صدای او را می شنود مردن مادر خود را به خاطر می آورد و به ناچار ساکت می شود. این جا نیز ملائکه می گریند.
برگرفته شده از: أربعینات chelhadith.ir
أما الاول: فَالرَّجُلُ یَلغُو کُلَّ یَومٍ, ثُمَّ یُصَلِّی العَشاءَ ویَأخُذُ بَعدَها فِی اللَّغوِ فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: لَم تَشبَع فِی طُولِ یَومِکَ یا غافِلُ, أفَتَشبِعُ فِی هذِهِ الساعَة؟
و الثانی: الدِهقانُ یَأخُذُ المُروءةَ و یَضرِبُ الجدرَ المُشتَرَکَ مُرائِیاَ اَنَّهُ یُعَمِّرُ نَصِیبَهُ و یُزِیلُ الحَشِیشَ و غَرَضُهُ أن یَزِیدَ فِی کروته, فَتَضحَکُ مِنهُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: اِنَّکَ ما شَبَعتَ مِن هذَا الجَرِیبِ أفَتَشبَعُ مِن هذا؟
و الثالث: المَرأةُ البارِزَةُ إذا ماتَتْ فَیُسَجَّى قَبرُها حَتَّى یُسَوّى عَلَیهِ اللِبَن لِئَلّا یُطلَع عَلى حَجمِها فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: حِینَ کانَت مُشتَهاة فَما سَجَّیتُمُوها, و الآنَ صارَت مُنَفَّرة فَسَجَّیتُمُوها؟
وأمّا بُکاؤُهُم فِی الثلاث:
فالأوَّل: الغَرِیبُ إذا خَرَجَ لِطَلَبِ العِلمِ فَأدرَکَهُ المَوتُ,
و الثانی: الشَیخُ والشَیخَةُ إذا تَمَنَّیا وَلَداً و رَزَقَهُمُ اللهُ و فَرِحا و قالا: هُوَ خادِمُنا فِی آخِرِ عُمرِنا و مُشَیِّعُ جِنازَتِنا ثُمَّ أدرَکَهُ المَوتُ فِی حَیاتِهِما فَإنَّ المَلائِکَةَ تَبکِی قَبلَ بُکائِهِما عَلى وَلَدِهِما,
و الثالث: الیَتِیمُ إذَا استَیقَظَ مِن مَنامِهِ و أخَذَ یَبکِی لِتِسرَعَ إلَیهِ أمُّهُ و هُوَ لایَذکُرُ مَوتَها, فَلَمّا سَمِعَتِ الدایَةُ بُکاءَهُ صاحَتْ عَلَیهِ بِصَوتٍ کَرِیهٍ: ما هذَا البُکاءُ؟ فَلَمّا سَمِعَ صَوتَها تَذَکَّرَ مَوتَ الوالِدَةَ فَیَسکُتُ آیِساً فَعِندَ ذلِکَ تَبکِی المَلائِکَةُ.
ترجمه:
روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئیل علیه السلام پرسید: آیا ملائکه هم خنده و گریه می کنند؟ جبرئیل گفت آری. ملائکه در سه جا از روی تعجّب می خندند و در سه جا از روی ترحّم گریه می کنند.
اما آن مواضعی که خنده تعجّب دارند عبارتند از:
1. کسی که تمام روز را به کار های لغو و امور دنیوی مشغول است و چون نماز عشا می خواند باز هم به ادامه همان کار ها می پردازد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند. در طول روز از این کار ها سیر نشدی که این یک ساعت از شب را هم به آن افزودی؟
2. کشاورزی که مرز بین زمین خود و زمین دیگری را بهم می زند و به حق دیگران تجاوز می کند و یا از سهمیه آب دیگران بر می دارد تا حاصل بیشتری به دست آورد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند تو که به سهم خود قانع نبودی و از محصول آن سیر نشدی آیا از این اندکی که از حق دیگران بر میداری سیر می شوی؟
3. زن بد حجابی می میرد. چون او را در قبر می گذارند و روی آن را از خشت و خاک می پوشانند ملائکه می خندند و می گویند: تا او زنده بود و خواهان داشت او را نپوشانیدند حالا که مرده و همه از او نفرت دارند او را می پوشانند!
و اما آنجا که ملائکه از روی ترحم می گریند عبارت است از:
1. کسی که غریبانه از خانه اش برای تحصیل علم خارج شود و مرگ او فرا رسد.
2. زن و مرد پیری که آرزوی فرزند دارند و خداوند به آنها فرزندی عطا کند و آنها به او دل بندند و او را عصای پیری خود بدانند اما مبتلا به داغ ان فرزند گزدند. در این جا ملائکه بیش از پدر و مادر او می گریند.
3. یتیمی که پدر و مادر خود را از دست داده چون از خواب بیدار شود بدون توجه به این که پدر و مادر ندارد گریه سر دهد و دایه او فریاد زند این گریه برای چیست؟ چرا گریه می کنی؟ و یتیم که صدای او را می شنود مردن مادر خود را به خاطر می آورد و به ناچار ساکت می شود. این جا نیز ملائکه می گریند.
برگرفته شده از: أربعینات chelhadith.ir
أما الاول: فَالرَّجُلُ یَلغُو کُلَّ یَومٍ, ثُمَّ یُصَلِّی العَشاءَ ویَأخُذُ بَعدَها فِی اللَّغوِ فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: لَم تَشبَع فِی طُولِ یَومِکَ یا غافِلُ, أفَتَشبِعُ فِی هذِهِ الساعَة؟
و الثانی: الدِهقانُ یَأخُذُ المُروءةَ و یَضرِبُ الجدرَ المُشتَرَکَ مُرائِیاَ اَنَّهُ یُعَمِّرُ نَصِیبَهُ و یُزِیلُ الحَشِیشَ و غَرَضُهُ أن یَزِیدَ فِی کروته, فَتَضحَکُ مِنهُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: اِنَّکَ ما شَبَعتَ مِن هذَا الجَرِیبِ أفَتَشبَعُ مِن هذا؟
و الثالث: المَرأةُ البارِزَةُ إذا ماتَتْ فَیُسَجَّى قَبرُها حَتَّى یُسَوّى عَلَیهِ اللِبَن لِئَلّا یُطلَع عَلى حَجمِها فَتَضحَکُ المَلائِکَةُ و تَقُولُ: حِینَ کانَت مُشتَهاة فَما سَجَّیتُمُوها, و الآنَ صارَت مُنَفَّرة فَسَجَّیتُمُوها؟
وأمّا بُکاؤُهُم فِی الثلاث:
فالأوَّل: الغَرِیبُ إذا خَرَجَ لِطَلَبِ العِلمِ فَأدرَکَهُ المَوتُ,
و الثانی: الشَیخُ والشَیخَةُ إذا تَمَنَّیا وَلَداً و رَزَقَهُمُ اللهُ و فَرِحا و قالا: هُوَ خادِمُنا فِی آخِرِ عُمرِنا و مُشَیِّعُ جِنازَتِنا ثُمَّ أدرَکَهُ المَوتُ فِی حَیاتِهِما فَإنَّ المَلائِکَةَ تَبکِی قَبلَ بُکائِهِما عَلى وَلَدِهِما,
و الثالث: الیَتِیمُ إذَا استَیقَظَ مِن مَنامِهِ و أخَذَ یَبکِی لِتِسرَعَ إلَیهِ أمُّهُ و هُوَ لایَذکُرُ مَوتَها, فَلَمّا سَمِعَتِ الدایَةُ بُکاءَهُ صاحَتْ عَلَیهِ بِصَوتٍ کَرِیهٍ: ما هذَا البُکاءُ؟ فَلَمّا سَمِعَ صَوتَها تَذَکَّرَ مَوتَ الوالِدَةَ فَیَسکُتُ آیِساً فَعِندَ ذلِکَ تَبکِی المَلائِکَةُ.
ترجمه:
روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئیل علیه السلام پرسید: آیا ملائکه هم خنده و گریه می کنند؟ جبرئیل گفت آری. ملائکه در سه جا از روی تعجّب می خندند و در سه جا از روی ترحّم گریه می کنند.
اما آن مواضعی که خنده تعجّب دارند عبارتند از:
1. کسی که تمام روز را به کار های لغو و امور دنیوی مشغول است و چون نماز عشا می خواند باز هم به ادامه همان کار ها می پردازد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند. در طول روز از این کار ها سیر نشدی که این یک ساعت از شب را هم به آن افزودی؟
2. کشاورزی که مرز بین زمین خود و زمین دیگری را بهم می زند و به حق دیگران تجاوز می کند و یا از سهمیه آب دیگران بر می دارد تا حاصل بیشتری به دست آورد. در اینجا ملائکه می خندند و می گویند تو که به سهم خود قانع نبودی و از محصول آن سیر نشدی آیا از این اندکی که از حق دیگران بر میداری سیر می شوی؟
3. زن بد حجابی می میرد. چون او را در قبر می گذارند و روی آن را از خشت و خاک می پوشانند ملائکه می خندند و می گویند: تا او زنده بود و خواهان داشت او را نپوشانیدند حالا که مرده و همه از او نفرت دارند او را می پوشانند!
و اما آنجا که ملائکه از روی ترحم می گریند عبارت است از:
1. کسی که غریبانه از خانه اش برای تحصیل علم خارج شود و مرگ او فرا رسد.
2. زن و مرد پیری که آرزوی فرزند دارند و خداوند به آنها فرزندی عطا کند و آنها به او دل بندند و او را عصای پیری خود بدانند اما مبتلا به داغ ان فرزند گزدند. در این جا ملائکه بیش از پدر و مادر او می گریند.
3. یتیمی که پدر و مادر خود را از دست داده چون از خواب بیدار شود بدون توجه به این که پدر و مادر ندارد گریه سر دهد و دایه او فریاد زند این گریه برای چیست؟ چرا گریه می کنی؟ و یتیم که صدای او را می شنود مردن مادر خود را به خاطر می آورد و به ناچار ساکت می شود. این جا نیز ملائکه می گریند.
برگرفته شده از: أربعینات chelhadith.ir
1 |
المعجم الوسیط |
دریافت | ||
2 |
المنجد |
دریافت | ||
3 |
معجم اللغة العربیه المعاصره (احمد مختار) |
دریافت | ||
4 | مفردات الفاظ القرآن (راغب اصفهانی) | دریافت | ||
5 | فارسی به عربی علوب | دریافت | ||
6 | فارسی به عربی غفرانی | دریافت | ||
7 | عربی به فارسی | دریافت |