• برخورد با مردم
• ۱ عَنِ الصّادِقِ علیه السلام قالَ: قالَ عیسَى بنُ مَرْیَمَ لِبَعْضِ اَصْحابِهِ: ما لاتُحِبُّ اَنْ یُفْعَلَ بِکَ فَلا تَفْعَلْهُ بِاَحَدٍ. [ بحار الأنوار، ج 74، ص 157 .]

امام صادق علیه السلام فرمود: حضرت عیسى بن مریم به بعضى از یاران خود فرمود: آنچه را که دوست ندارى نسبت به تو انجام شود تو نیز نسبت به هیچ کس انجام مده!

• برخورد اسلامى
• ۲ قالَ عَلِىٌ علیه السلام: إذا لَقیتُمْ اِخْوانَکُمْ فَتَصافَحُوا وَ اَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشاشَةَ وَ الْبُشْرَ تَتَفَرَّقُوا وَ ما عَلَیْکُمْ مِنَ الاَْوْزارِ قَدْ ذَهَبَ. [ خصال صدوق، ص 633 .]

امام على علیه السلام فرمود: وقتى برادرانتان را دیدار کردید پس مصافحه کنید و به همدیگر دست بدهید و با روى خندان با آنان ملاقات کنید که وقتى از هم جدا شوید همه گناهان شما آمرزیده است.

• مدارا با مردم
• ۳ قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اَعْقَلُ النّاسِ اَشَدُّهُمْ مُداراةً لِلنّاسِ، وَ اَذَلُّ النّاسِ مَنْ اَهانَ النّاسَ. [ بحارالأنوار، 75/52 .]

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: داناترین مردم کسى است که با مردم بیشتر مدارا کند و خوارترین مردم کسى است که به مردم اهانت کند.

• بـرخـورد پـیامـبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و‏آله
• ۴ عَن أبى عَبْدِ اللّهِ علیه السلام قالَ: ما صافَحَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله رَجُلاً قَطُّ فَنَزَعَ یَدَهُ حَتّى یَکُونَ هُوَ الَّذى نَزَعَ یَدَهُ مِنْهُ. [ محجة البیضاء، 3/388 .]

امام صادق علیه السلام فرمود: پیامبر خدا با هر کسى دست مى داد دستش را نمى کشید تا طرف مقابل دستش را بکشد و از او جدا نماید.

چهل حدیث والدین

مقـدمـه

 بسم الله الرحمن الرحیم
 وَقَضى رَبُّکَ اَلاَّ تَعْبُدُوا اِلاَّ اِیّاهُ وَبِالْوالِدَیْنِ اِحْسانا اِمّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ اَحَدُهُما، اَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما اُفٍّ وَلا تَنْهَرْهُما وَقُلْ لَهُما قَوْلاً کَریما...

 و خداى تو حکم فرموده که، هیچ کس را جز او نپرستید و به پدر و مادر نیکى کنید اگر هر دو یا یکى از آنها به پیرى برسند (که موجب رنج و زحمت باشند) زنهار کلمه اى که رنجیده خاطر شوند مگو و کمترین آزار به آنان مرسان و با ایشان با احترام و بزرگوارانه سخن بگو.

 و همیشه پر و بال تواضع و تکریم را با کمال مهربانى نزدشان بگستران و بگو: پروردگارا، به پدر و مادرم رحمت و مهربانى فرما، آنگونه که آنان مرا در کوچکى تربیت کردند.

 گرچه هستى ما از خداست، لیکن سبب زندگى و وجود ما، پدر و مادر است و ما شاخه اى از وجود این دو عزیزیم و میوه اى از بوستان محبّت و تربیت و مهر و عاطفه بى نظیر پدر و مادریم.

 انسان فراموشکار، وقتى به قدرت و موقعیتى رسید، دوران عجز و کوچکى خویش را از یاد مى برد و پدر و مادر و زحمات طاقت فرساى آنان را فراموش مى کند، و چه ناسپاسى و کفرانى بدتر از این؟

 انسانیّت و اخلاق ایجاب مى کند که پاسدار این دو گوهر باشیم و در حال حیاتشان از نیکى و احسان و پس از مرگشان از صدقات و یاد نیک غفلت نکنیم. ما امتداد وجودى والدین خودیم و فرزندان ما تدوام وجود مایند،

چگونگى برخورد ما با پدر و مادر و احترام و نیکى ما به آنان سبب مى شود: که فرزندان ما نیز در نسل آینده، حق شناس و قدردان و نیکوکار به بار آیند. فرزندان ما همانگونه خواهند بود که ما با والدین خویش رفتار مى کنیم.

 بارى ... اداى حقّ والدین و انجام سپاس زحمات آنان نیز مانند حقّ خدا و شکر نعمتهایش از عهده توانائى ما خارج است و تنها باید زبان به عجز بگشائیم و بال تواضح و فروتنى به زیر پاى آندو فرشته بگستریم.

 با اینحال، توجّه به مقام پدر و مادر و شناخت قدر و منزلت آنان نزد خداوند، زمینه اداى بخشى از حق بزرگ آنان را فراهم مى سازد.

 روایاتى که در این مجموعه چهل حدیث والدین مطالعه مى کنید، ما را با گوشه اى از وظایف خود در برابر والدین آشنا مى کند.

 توفیق الهى یارمان باد که از نیکو کاران به پدر و مادر خویش به حساب آئیم چرا که رضایت خدا در رضایت آنان است.
 خدایا! ما را قدردان زحمات پدر و مادر بگردان.

 خدایا! ما را به تربیت نسلى با ایمان و حق شناس و پاکدل و نیکوکار موفق بدار.

بزرگترین واجب

 1 قَالَ اَمیرُ الْمُؤْمِنینَ عَلِىٌّ علیه السلام: بِرُّ الوالِدَیْنِ اَکْبَرُ فَریضَةٍ.

 امیر المؤمنین على علیه السلام فرمود: بزرگترین و مهمترین تکلیف الهى نیکى به پدر و مادر است.