آموزش تصویری نماز برای نوجوانان + نماز نشسته
آموزش نماز به کمک تصاویر
- مجموعه: اصول و فروع دین
شرایط لباس نمازگزار:
نمازگزار باید به یک سری از موارد برای شروع نماز حتما دقت داشته باشد یکی از این موارد لباس نماز گزار است که حتما باید دارای شرایط زیر باشد:
الف) پاک باشد.
ب) غصبی نباشد (مباح باشد).
ج) از اجزای مردار نباشد.
د) از حیوان حرام گوشت نباشد.
هـ) طلا بافت نباشد.
و) از ابریشم خالص نباشد.
شرایط مکان نمازگزار:
یکی دیگر از موارد مهم مکان است که مکان نمازگزار باید دارای شرایط زیر باشد:
۱. مباح باشد. (یعنی غصبی نباشد).
۲. بی حرکت باشد.
۳. از جاهایی نباشد که توقّف در آن حرام است.
۴. جلوتر از قبر پیغمبر (ص) و امام (ع) نایستد.
۵. محل سجدهی نمازگزار پاک باشد.
۶. موجب نجاست لباس و بدن نمازگزار نشود.
۷. میان زن و مرد در حال نماز بنا بر احتیاط واجب حداقل یک وجب فاصله باشد.
۸. مسطّح باشد.
احکام قبله:
مسلمان باید نماز را رو به سوی کعبه بگذارد که به این اعتبار به آن «قبله» می گویند. امّا برای افردی که از آن دورند محاذات حقیقی میسّر نیست، و همین میزان که بگویند رو به قبله نماز می خواند، کافی است.
نمازگزار باید برای قبله یقین و اطمینان پیدا کند، چه از راه قبله نمای صحیح و معتبر و چه از راه آفتاب و ستاره ها (برای کسی که اشنا به استفاده از آنها است) و بسیاری راه های دیگر برای پیدا کردن قبله، و در صورتی که نتوانست اطمینان پیدا کند به هر طرف که احتمال بیشتر می یابد، نماز بخواند.
تکبیرة الاحرام
“نماز” با گفتن “الله اکبر” آغاز می شود، گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز به معنای جدایی از غیر خدا و پیوستن به اوست. اعلام بزرگی پروردگار و دوری جستن از تمام قدرت های دروغین است.
آموزش نماز
با این تکبیر به حریم نماز وارد می شویم و برخی کارها بر ما حرام می شود. هنگامی که نماز را شروع می کنیم باید متوجّه باشیم که چه نمازی را می خوانیم؛ مثلا نماز ظهر است یا عصر و آن را تنها برای اطاعت فرمان خداوند بجا آوریم که این همان “نیّت” است و از اجزای اصلی نماز به شمار می آید.
هنگام گفتن “الله اکبر” مستحبّ است، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببریم. پس از گفتن “الله اکبر” سوره حمد را می خوانیم:
آموزش نماز همراه با تصویر
بسم الله الرحمن الرحیم
(الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ)
پس از سوره حمد، یک سوره دیگر از قرآن را می خوانیم به عنوان نمونه، می توان سوره توحید را خواند:
آموزش نماز به کودکان
سوره توحید
بسم الله الرحمن الرحیم
(قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ)
پسرها و مردها باید در نماز صبح، نماز مغرب و نماز عشا، حمد و سوره را (در رکعت اول و دوم) بلند بخوانند ولی دخترها و بانوان، اگر نامحرم صدای آنان را نشنود می توانند بلند بخوانند و در نماز ظهر و نماز عصر همه باید حمد و سوره را آهسته بخوانند.
انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که اصلا نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می تواند بخواند و بهتر آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.
آموزش تصویری نماز
رکوع نماز
رکوع نماز پس از تمام شدن حمد و سوره سر به رکوع خم می کنیم و دستها را به زانوها می گذاریم و می گوییم:
“سبحان ربی العظیم و بحمده”
و یا می گوییم: “سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله”
واجبات رکوع:
۱. خم شدن به اندازهیی که بتواند دستها را به زانو بگذارد
۲. ذکر
۳. آرامش بدن در حال گفتن ذکر رکوع
۴. ایستادن بعد از رکوع
۵. آرامش بدن بعد از رکوع
سجده نماز
سپس سر از رکوع برداشته (می ایستیم) و آنگاه به سجده می رویم و هفت عضو بدن؛ یعنی پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا را بر زمین گذاشته و می گوییم:
“سبحان ربی الاعلی و بحمده”
یا “سبحان الله” را سه مرتبه تکرار می کنیم.
واجبات سجده:
۱. گذاشتن هفت عضو از بدن بر زمین.
۲. ذکر.
۳. آرامش بدن در حال ذکر سجده.
۴. بر زمین بودن هفت عضو در هنگام ذکر.
۵. سر برداشتن و نشستن و آرامش بین دو سجده.
۶. مساوی بودن جاهای سجده، مگر به اندازهی چهار انگشت بسته.
۷. پاک بودن جایی که پیشانی را بر آن میگذارد. (خاک یا سنگ یا چیزهای دیگر که از زمین می روید و برای خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی شود نیز صحیح است)
۸. حایل نبودن چیزی بین پیشانی و آنچه بر آن سجده میکند.
۹. گذاشتن پیشانی بر چیزی که سجده بر آن صحیح است.
۱۰. نشستن بعد از سجدهی دوم در رکعاتی که تشهّد ندارد بنابر احتیاط واجب.
سجده دوم نماز
پس از سجده اول، می نشینیم و بار دیگر به سجده رفته و سجده دوم را مانند سجده اول بجا می آوریم. با تمام شدن سجده دوم، یک رکعت نماز به پایان می رسد؛ یعنی تا بدینجا، رکعت اول نماز را خوانده ایم، بنابراین بطور خلاصه، رکعت اول نماز عبارت است از:
تکبیره الاحرام (گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز)
قراءت (خواندن حمد و سوره)
رکوع و ذکر آن
دو سجده و ذکر آنها
تصاویر آموزش نماز
رکعت دوم نماز
پس از تمام شدن رکعت اول نماز، بدون آنکه صورت نماز به هم بخورد و یا فاصله ای ایجاد شود، از جا برخاسته، بار دیگر می ایستیم و حمد و سوره را به همان ترتیبی که در رکعت اول نماز گفته شد، می خوانیم.
آموزش نماز
قنوت نماز
در رکعت دوم نمازهای روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دستها را روبروی صورت گرفته و دعایی بخوانیم؛ این عمل را “قنوت” گویند.در قنوت نمازمی توان این دعا را خواند:
آموزش نماز به کودکان
“ربّنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الآخرة حسنة و قِنا عذاب النار”
پیامبر خدا (ص) فرمود: “کسی که قنوت نمازش طولانی تر باشد، حسابرسی او در روز قیامت راحت تر است.
پس از قنوت، رکوع وسجده ها را مانند رکعت اول بجا می آوریم.
آموزش تصویری ماز
تشهد نماز
در رکعت دوم هر نماز، پس از تمام شدن سجده دوم باید در حالی که رو به قبله نشسته ایم “تشهّد” نماز را بخوانیم؛
یعنی بگوییم:
“اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و أشهد أنَّ محمّداً عبده و رسوله الّلهمَّ صلِّ علی محمد و آل محمد”
سلام نماز
تا اینجا رکعت دوم نماز هم تمام می شود و اگر نماز دو رکعتی باشد؛ مانند نماز صبح، بعد از تشهد، با گفتن سلام، نماز را تمام می کنیم؛ یعنی می گوییم:
السلام علیک ایّها النبی و رحمة الله و برکاته
السلام علینا و علی عباد الله الصالحین
السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
اکنون نماز صبح را فرا گرفتیم و چنانچه نمازی که می خوانیم سه رکعتی یا چهار رکعتی باشد، باید در رکعت دوم نماز، بعد از خواندن تشهد، بدون آن که سلام نماز را بگوییم، بایستیم و رکعت سوم نماز را بخوانیم.
آموزش نماز همراه با تصویر
رکعت سوم نماز
رکعت سوم نماز هم مانند رکعت دوم است، با این تفاوت که در رکعت دوم نماز باید با حمد و سوره بخوانیم، ولی در رکعت سوم، سوره و قنوت ندارد و فقط “حمد” را می خوانیم و یا به جای حمد، سه مرتبه می گوییم:
“سُبحانَ اللهِ و الحَمدُ للهِ وَ لا اِلهَ الاّ اللهُ و اللهُ اکبرُ”
پس اگر نماز مغرب می خوانیم، باید بعد از سجده دوم (در رکعت سوم) تشهّد بخوانیم و با سلام، نماز را پایان دهیم:
تصاویر آموزش نماز
رکعت چهارم نماز
اگر نمازی که می خوانیم چهار رکعتی باشد؛ یعنی: نماز ظهر یا نماز عصر یا نماز عشا؛ پس از سجده ها (در رکعت سوم) بدون آنکه تشهّد یا سلام را بخوانیم، می ایستیم و رکعت چهارم را مانند رکعت سوم انجام می دهیم و در پایان نماز؛ یعنی پس از سجده دوم می نشینیم و تشهّد و سلام را می خوانیم و نماز را تمام می کنیم.
آموزش نماز
مبطلات نماز:
۱. از بین رفتن یکی از چیزهایی که باید در حال نماز رعایت شود، مثل پوشش واجب یا غصبی نبودن مکان.
۲. باطل شدن وضو.
۳. پشت به قبله نماز خواندن.
۴. حرف زدن.
۵. دست بسته نماز خواندن آنگونه که بعضی از فرق اسلامی انجام میدهند.
۶. آمین گفتن بعد از حمد.
۷. خندیدن.
۸. گریه کردن.
۹. به هم خوردن صورت نماز، مانند کف زدن و به هوا پریدن.
۱۰. خوردن و آشامیدن.
۱۱. شکهایی که نماز را باطل میکند، مانند شک در رکعتهای نماز دو رکعتی یا سه رکعتی.
۱۲. کم و زیاد کردن ارکان، مانند کم و زیاد کردن رکوع.
آموزش نحوه خواندن نماز به صورت نشسته برای
آنان که عذری دارند
نمازگزاران گرامی میدانند که نماز ستون دین ونشانه ایمان است و نماز خواندن جزء واجبات دین اسلام است. کسی که العیاذ بالله نماز نخواند و آن را ترک کند ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به فرمان الهی است پس ادای فریضه نماز تحت هر شرایطی الزامیست.
قابل توجه است در مواقعی که عذری پیدا شود توصیه میشود از صندلی نماز استفاده شود نمازگزاران باید بدانند که حتی الامکان باید نماز را بصورت عادی و ایستاده انجام داد و ارکان نماز را رعایت نمایند.
یکی از ارکان نماز قیام است (یعنی موقع تکبیرة الاحرام و پیش از رفتن به رکوع نمازگزار ایستاده باشد) نمازگزارانی که عذر جسمی و شرعی دارند باید بدانند که تا جایی که امکان دارد باید ارکان نماز مثل تکبیرة الاحرام، قیام، رکوع و سجود را بصورت صحیح انجام داد. مگر این که حس کنند نمی توانند و یا طبق دستور پزشک منع شده باشند.
نمازگزار باید به هر اندازه که مى تواند ولو با تکیه دادن به دیوار و امثال آن بایستد، درصورتی که فرد می تواند حمد و سوره را ایستاده بخواند و رکوع را نمیتواند، می تواند بعد از حمد و سوره بر روی صندلی بنشیند. متأسفانه دیده می شود بعضی از سالخوردگان از خانه تا مسجد با عصا حرکت می کنند ولی در نماز به میزان یک حمد و سوره نمی ایستند! باید توجه نمود چه بسا اگر نتوان حمد و سوره را ایستاده بخواند و تنها تکبیره الاحرام را میتواند بایستد؛ باید چنین کند. از همان اول نمیتواند روی صندلی یا زمین بنشیند. پس تا آن جا که امکان دارد باید اجزاء و شرایط نماز را رعایت نماید.
وضعیت خواندن نماز بصورت نشسته:
در صورتی میتوان نماز را بصورت نشسته خواند که یکی از این دو وضعیت را داشته باشد
1- در قیام کردن ضعیف باشد
2- ایستادن باعث به خطر افتادن سلامتی شود
آموزش تصویری خواندن نماز بصورت نشسته با صندلی نماز:
آموزش خواندن نماز بصورت نشسته بر روی زمین:
اما کیفیت نماز نشسته اینست که در حال نشسته پس از نیّت، تکبیرة الاحرام گفته میشود و بعد از حمد و سوره موقع رکوع سر را تا روبروی زانوها خم می کنیم و بعد از آن به وضعیت نشسته قرار می گیریم و بعد به سجده می رویم. و رکعت دوم هم به همین صورت انجام میشود و در حال نشسته تشهّد و سلام خوانده میشود.