أربعینات

پایگاه چهل حدیث های کوتاه در موضوع های متفاوت

أربعینات

پایگاه چهل حدیث های کوتاه در موضوع های متفاوت


سایت چهل حدیث ها (اربعینات)
مَنْ حَفِظَ مِنْ أَحَادِیثِنا أَرْبَعِینَ حَدِیثاً بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَالِماً فَقِیها. الکافی‏ ج۱: ص۴۸.
سعی ما بر فراهم نمودن چهل حدیث های موضوعی است که آسان وسریع در دسترس اندیشوران محقق، مبلغین، سخنوران و ارباب منبر (حفظهم الله) باشد.
<زندگی عاقلانه در دنیا این است که انسان از امکاناتی که خداوند در اختیارش قرار داده، برای رسیدن به تکامل و سعادت دو جهان استفاده کند، نه آن‌که تمام همت و تلاش خویش را صرف دنیا کرده و از آخرت غافل بماند که در این صورت دچار خسران و ضرر بزرگ شده است. انسان‌های پرهیزکار از مظاهر دنیا به حداقل اکتفا نموده و تمام سعی و کوشش آنان به زندگی آخرت معطوف است که آن‌جا سرای جاوید و ابدی است
قرآن کریم در توصیف زندگی دنیا می‌فرماید: «وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِلَّذینَ یَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُون»؛[1] زندگى دنیا، چیزى جز بازى و سرگرمى نیست! و سراى آخرت، براى آنها که پرهیزکارند، بهتر است، آیا نمى‌‌‏‌اندیشید؟.>

عزیزان، ما را از نظرات سودمندتان محروم نفرمایید. قبلا از الطاف شما متشکریم.
-----------------------------------------------
ایمیل: chelhadith.ir@gmail.com
-----------------------------------------------
امام عسکری علیه السلام: «نَحنُ حُجَجُ اللهِ عَلَیکُم وَ فاطِمَةُ حُجَّةٌ عَلَینا». یعنی ما حجّت های خداوند بر شماییم و فاطمه علیها سلام الله حجّت بر ماست.
جستجو در پایگاه شما را سریعتر به هدف میرساند

دنبال کنندگان ۴ نفر
این وبلاگ را دنبال کنید

چهل حدیث در باره بهشت و جهنّم

چهارشنبه, ۱۱ دی ۱۳۹۸، ۰۱:۱۶ ق.ظ

مقدمه ··· 7

بهشت در قرآن ··· 15

1. برتری بهشت بر دنیا ··· 16

2. بهای بهشت ··· 17

3. صدای زنگ درب بهشت ··· 18

4. هفتاد و یک در بهشت ··· 19

5. باب معروف (نیکوکاری) ··· 20

6. نوشته سر در بهشت ··· 21

7. پیشاهنگ دوزخیان ··· 22

8. طالب بهشت وگریزان ازدوزخ··· 23

9. حیا، ایمان، بهشت ··· 24

10. دو عامل کلیدی ··· 25

11. بهشت و دوستی مؤمن ··· 26

12. ویژگیِ خواستارانِ بهشت ··· 27

13. سه عامل ورود ··· 28

14. راه ورود به بهشت ··· 29

15. بهشت و رزمندگان ··· 30

16. اوصاف بهشت ··· 31

17. قیمت انسان ··· 32

18. پیشگامان بهشت··· 33

19. مقام تسلیم ··· 34

20. بهشت و سختی ها ··· 35

21. درِ ورودی روزه داران ··· 36

22. حفظ زبان و عفت ··· 37

23. رفیع ترین جایگاه بهشت··· 38

24. محرومیت از بهشت ··· 39

25. سه عامل محرومیت ··· 40

26. بهشت،بهای جهاد نفس ···41

27. بهای بهشت ··· 42

28. شرط دستیابی به بهشت ··· 43

29. جاودانگی در بهشت وجهنّم··· 44

30. خانه آخرت ··· 46

31. درختان بهشتی ··· 47

32. آهنگ بهشتی ··· 48

33. رهایی مؤمن ازدوزخ··· 49

34. نماز و نجات ازجهنّم··· 50

35. دوزخ، جای دشمنان علی··· 51

36. اخلاق دوزخی ··· 52

37. آتش آخرت ··· 53

38. سیمای جهنّم ··· 54

39. بوی لباس جهنّمی ··· 55

40. قطره ای از ضریع ··· 56

مقدمه

کَلامُکُمْ نُورٌ

سخن شما اهل بیت، نور است. (زیارت جامعه کبیره)

بر آستان احادیث اهل بیت ، عقل خضوع می کند دل خشوع می یابد و روح سیراب می شود . احادیث نورانی ائمه اطهار ، منشوری است که حکمت های قدسی و معارف ناب الهی را بر دل ها و عقل ها می تاباند . گلشنی روح پرور و گنجینه ای گرانبها و سرمایه ای پایان ناپذیر است .

ص: 8

امام باقر علیه السلام فرمود :

شَرِّقا أوْ غَرِّبا ، فَلا تَجِدانِ علما صحیحا اِلاّ شیئا خَرَجَ مِنْ عِندنِا اهلِ البیت.(1)

به شرق و غرب جهان بروید ، هیچ دانش صحیحی نخواهید یافت ، مگر آن که از ما خاندان پیامبر صادر شده است .

همواره مدیون راویان ، محدّثان و عالمان گذشته شیعه ایم که با دقّت و درایت و مسئولیت شناسی ، سخنان نورانی پیشوایان معصوم را ثبت و ضبط کرده و به عنوان «میراث اهل بیت» به نسل های بعدی سپرده اند .

احادیث اهل بیت علیهم السلام آنگونه که خودشان فرموده اند ، «نور» است .

مجموعه های حدیثی ، دانشکده های صامت امّا جاویدان امامان شیعه است که بشریّت را آموزش غیر حضوری می دهد و خرسندیم که ما میراث دار این علوم و معارفیم . برای پیمودن راه صحیح زندگی و

ص: 9


1- 1. الکافی ، کلینی ، ج 1 ، ص 399 .

رهایی از حیرت ها و ضلالت ها و کج راهه ها ، نیازمند این احادیثیم که «چراغ راه» و هدایت گر اندیشه ها و صفابخش دل ها و جان ها است .

روایات پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و اهل بیت او ، هم در عرصه مباحث اعتقادی برای ما «حجّت» است ، هم در قلمرو فقه و تبیین احکام شرع و حلال و حرام الهی سند و پشتوانه است ، هم در موضوعات اخلاقی ، تربیتی ، تهذیب نفس ، پند و موعظه ، سرشار از حکمت و بینش و هدایت است و اگر مردم با احادیث نورانی خاندان عصمت و طهارت آشنا شوند ، دل در گرو محبت و اطاعت آنان می نهند، همانگونه که حضرت رضا علیه السلام فرمود : اِنَّ النّاسَ لو عَلِموا مَحاسِنَ کلامِنا لاَتّبعونا.(1)

ص: 10


1- 1. بحار الانوار ، ج 2 ، ص 30 ، ح 13 .

اگر مردم خوبی ها و زیبایی های سخن ما را بدانند ، از ما پیروی می کنند .

بر این اساس ، آموختن ، نوشتن ، بیان ، نشر ، شرح و تبیین، حفظ و تعلّم احادیث اهل بیت ، کاری است ارزشمند و در راستای حفظ و گسترش فرهنگ اهل بیت علیهم السلام .

کتب حدیثی شیعه ، همچون دریایی عمیق و موّاج پر از گهرهای نفیس است . برای بهره گیری از ذخایر این اقیانوس ژرف و پرگهر ، باید به غوّاصی در دل آن پرداخت و لؤلؤ و مرجان هایی به دست آورد و به نسل امروز و مشتاقان عرضه کرد .

«چهل حدیث نویسی» ، یکی از گام های ارزشمند در نشر و تشریح احادیث عترت پاک نبوی است که عالمان از دیرباز به آن مبادرت می ورزیدند و جامعه را از معنویّت آثار اهل بیت بهره مند می ساختند . اینکه امامان فرموده اند : هر کس چهل حدیث از احادیث ما را حفظ کند ، در روز قیامت فقیه و دین

ص: 11

شناس برانگیخته می شود ، هم پشتوانه چنین حرکت علمی و فرهنگی است ، هم ما را به ضرورت حفظ احادیث آنان آگاه می کند . چه حفظ به معنای به حافظه سپردن باشد ، چه ثبت و ضبط و جلوگیری از فراموش شدن و از بین رفتن باشد و چه به معنای حفظ در عمل . به هر حال ، تشویقی است برای رویکرد به معارف اهل بیت که در کلمات نورانی آنان نهفته است .

امروز ، نیاز جامعه به آشنایی با فرهنگ ناب اهل بیت ، بیش از هر زمان احساس می شود . عطش و استقبال هم که مردم از خود نشان می دهند ، ضرورت ارائه و عرضه کلمات خاندان عصمت را در قالبی روان ، سهل الوصول و متناسب با اقشار مختلف علاقه مند ، روشن تر نشان می دهد و به همین دلیل ، مراکز و مؤسّسات و اشخاصی به نشر «چهل حدیث» می پردازند .

ص: 12

آستانه مقدسه حضرت معصومه علیهاالسلام نیز به عنوان یک حرکت فرهنگی در راه نشر احادیث پیشوایان دین و ترویج معارف عترت ، اقدام به چاپ این سلسله از چهل حدیث های موضوعی کرده است . موضوعات ، ابتدا در کمیته ای تعیین ، سپس به محققان و مؤلفان سفارش داده شده تا به گردآوری و تدوین چهل حدیث پیرامون موضوعات برگزیده بپردازند . سعی شده است اغلب موضوعات ، اخلاقی ، تربیتی ، کاربردی و معارفی باشد . تا چه قبول افتد و چه در نظر آید .

* * *

امّا جزوه حاضر .....

در چشم انداز حیات ابدی هر مسلمان، «آخرت» قرار دارد.

آخرت، مرحله ای است که همه انسان ها نتیجه خوب و بد رفتار خویش را در دنیا می بینند. خوبان و

ص: 13

پاکان به «بهشت» می روند و بدان و گنهکاران در دوزخ ابدی عذاب می شوند.

عقیده به «معاد» و بهشت و جهنم، نقش مهمّی در بازداشتن افراد از گناه و فساد و سوق دادن به سوی کارهای شایسته و خداپسند دارد. در روایات اسلامی نیز، همچون آیات نورانیِ قرآن کریم، مطالب فراوانی درباره بهشت و جهنم آمده است و آشنایی با معارف حدیثی در این مورد، بسیار کارگشاست.

مجموعه حاضر، گزیده ای از احادیث معصومین علیهم السلام درباره این دو موضوع مهم و صفات و ویژگی های دوزخ و بهشت و دوزخیان و بهشتیان و کارهایی است که بهشت و جهنم را برای انسان ها رقم می زند.

سزاوار است از برادر ارجمند حجه الاسلام سید محمدحسین حسینی ضیغمیان که زحمت این گزینش و

ص: 14

فراهم آوردن این چهل حدیث را بر عهده داشته است، قدردانی گردد.

امید است مرور بر این روایات، شوق بهشت و ترس از دوزخ را در دل ها بیفزاید و انگیزه اعمال صالح و ترک گناه را تقویت نماید.

ص: 15

بهشت در قرآن

«مَثَلُ الْجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ أُکُلُهَا دَائِمٌ وَ ظِلُّهَا تِلْکَ عُقْبَی الَّذِینَ اتَّقَوا وَ عُقْبَی الْکَافِرِینَ النَّارُ».(1)

مَثلِ بهشتی که به متّقین وعده داده شده است از زیر درختان آن نهرها جاری است، میوه ها و سایه آن همیشگی است. این فرجام کسانی است که تقوا داشته اند و فرجام کافران، آتش دوزخ است.

ص: 16


1- 1. قرآن کریم، سوره رعد، آیه 35.
1

برتری بهشت بر دنیا

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

شِبْرٌ مِنَ الجَنَّهِ خَیرٌ مِنَ الدُّنْیا وَ ما فِیها.(1)

یک وجب از بهشت بهتر است ازد نیا و آنچه در دنیا است.

ص: 17


1- 1. جامع الأخبار، ص174.

2

بهای بهشت

امام صادق علیه السلام :

ثَمَنُ الْجَنَّهِ لا إِلهَ إلاّ اللّهُ، و اللّهُ أکبَرُ.(1)

بهای بهشت (گفتن و اعتقاد داشتن و عمل براساس) توحید و بزرگی خداوند است.

ص: 18


1- 1. الکافی، ج2، ص517.

3

صدای زنگ درب بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

اِنَّ حَلْقَهَ بابِ الْجَنَّهِ مِنْ یاقُوتَهٍ حَمْراءَ عَلی صَفائِحَ الذَّهَبِ فَإِذا دُقَّتِ الْحَلْقَهُ عَلی الصَّفیحَهِ طَنَّتْ وَ قالَتْ: یا عَلِیُّ.(1)

حلقه درب بهشت از یاقوت سرخ است بر صفحه های (آن درها که) از طلا هستند. وقتی آن حلقه بر صفحه کوبیده می شود، صدای «یاعلی» طنین می افکند.

ص: 19


1- 1. علل الشرایع، ج1، ص164.
4

هفتاد و یک در بهشت

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

إِنَّ لِلْجَنَّهِ إِحْدی وَ سَبْعینَ بابا یَدْخُلُ مِنْ سَبْعینَ مِنْها شیعَتی و أَهْلُ بَیْتی، وَ مِنْ بابٍ واحِدٍ سائِرُ النّاسِ.(1)

بهشت هفتاد و یک در دارد که از هفتاد در آن شیعیان و اهل بیت من، و از یکی دیگر سایر مردم وارد می شوند.

ص: 20


1- 1. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام ، ج2، ص155.

5

باب معروف (نیکوکاری)

امام صادق علیه السلام :

إِنَّ لِلْجَنَّهِ بابا یُقالُ لَهُ الْمَعْرُوفُ، لا یَدْخُلُهُ إِلاّ أَهْلُ الْمَعْرُوفِ، وَ أَهْلُ الْمَعْرُوفِ فِی الدُّنْیا هُمْ أَهْلُ الْمَعْرُوفِ فِی الآخِرَهِ.(1)

بهشت دری دارد که به آن «معروف» گفته می شود. از آن در وارد نمی شود مگر (نیکوکاران در دنیا). اهل معروف در دنیا، همان ها اهل معروف در آخرت هستند.

ص: 21


1- 1. بحار الانوار، ج8، ص156.

6

نوشته سر در بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

أُدْخِلْتُ الْجَنَّهَ فَرَأَیْتُ عَلی بابِها مَکْتُوبا بالذَّهَبِ: لا إِله إِلاّ اللّهُ، مُحَمَّدٌ حَبیبُ اللّهِ، عَلیٌّ وَلیُّ اللّهِ، فاطِمَهُ أَمَهُ اللّهِ، الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ صَفْوَهُ اللّهِ، عَلی مُبْغِضیهِمْ لَعْنَهُ اللّهِ.(1)

مرا وارد بهشت کردند، دیدم(2) با طلا بر درش نوشته شده: جز خدای یگانه خدایی نیست، محمّد صلی الله علیه و آله محبوب خداست، علی علیه السلام ولیّ خداست، فاطمه کنیز خداست، حسن و حسین برگزیدگان خدا هستند، لعنت خدا بر دشمنانشان باد.

ص: 22


1- 1. بحار الانوار، ج8، ص191.
2- 2. منظور دیدن؛ در معراج است.

7

پیشاهنگ دوزخیان

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

أَوَّلُ مَنْ یَدْخُلُ النّارَ أَمیرٌ مُتَسَلِّطٌ لَمْ یَعْدِلْ، وَ ذُو ثَرْوَهٍ مِنَ الْمالِ لَمْ یُعْطِ الْمالَ حَقَّهُ، وَ فَقیرٌ فَخُورٌ.(1)

اوّلین کسی که به دوزخ می رود فرمانروای قدرتمندی است که دادگری نکند و توانگری که حقوق مالی خود را نپردازد و تهیدست متکبّر.

ص: 23


1- 1. عیون أخبار الرضا علیه السلام ، ج2، ص28.

8

طالب بهشت و گریزان از دوزخ

امام امیر مؤمنان علی علیه السلام :

أَلا وَ إِنّی لَمْ أَرَ کَالْجَنَّهِ نامَ طالِبُها وَ لا کَالنّارِ نامَ هارِبُها.(1)

آگاه باشید! من هرگز چیزی همچون بهشت ندیده ام که جویای آن در خواب باشد و چیزی همچون آتش دوزخ ندیده ام که گریزانِ از آن، در خواب غفلت باشد.

ص: 24


1- 1. نهج البلاغه، خطبه 28.
9

حیا، ایمان، بهشت

امام صادق علیه السلام :

الْحَیاءُ مِنَ الإِیمانِ وَ الإِیمانُ فِی الْجَنَّهِ.(1)

حیا بخشی از ایمان است و شخص با ایمان در بهشت جای دارد.

ص: 25


1- 1. الکافی، ج2، ص106.

10

دو عامل کلیدی

امام صادق علیه السلام به نقل از رسول خدا صلی الله علیه و آله :

أَکْثَرُ ما تَلِجُ بِهِ أُمَّتِی الْجَنَّهَ تَقْوَی اللّهِ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ.(1)

بیشترین چیزی که به وسیله آن امّت من وارد بهشت می شوند تقوای الهی و خوش خُلقی است.

ص: 26


1- 1. الکافی، ج2، ص100.

11

بهشت و دوستی مؤمن

امام باقر علیه السلام :

مَنْ زارَ أَخاهُ فی بَیْتِهِ قالَ اللّهُعَزَّ وَجَلَّ لَهُ: أَنْتَ ضَیْفی وَ زائِری عَلَیَّ قِراکَ وَ قَدْ أَوْجَبْتُ لَکَ الْجَنَّهَ بِحُبِّکَ إِیّاهُ.(1)

هر کسی برادر دینی خویش را (به قصد قربت) در خانه اش دیدار کند خدای عزّ وجلّ به او می فرماید: مهمان و زائر من هستی، پذیرایی از تو بر عهده من است و برای تو بهشت را بدلیل دوستی او واجب کردم.

ص: 27


1- 1. الکافی، ج2، ص177.

12

ویژگیِ خواستارانِ بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

مَنْ إِشْتاقَ إِلَی الْجَنَّهِ سارَعَ إِلَی الْحَسَناتِ.(1)

هرکس مشتاق بهشت باشد، در کارهای خیر پیشتاز خواهد شد.

ص: 28


1- 1. تحف العقول، ص281.

13

سه عامل ورود

امام صادق علیه السلام :

ثَلاثٌ مَنْ أَتَی اللّهَ بِواحِدَهٍ مِنْهُنَّ أَوْجَبَ اللّهُ لَهُ الْجَنَّهَ: الإنْفاقُ مِنْ إِقْتارٍ و الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الإنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ.(1)

سه چیز است که هر کس یکی از آنها را انجام دهد، خداوند به او شایستگی بهشت می دهد: 1. انفاق در عین تهیدستی. 2. خوش خویی نسبت به همه. 3. انصاف دادن از خود (یعنی حق را بگوید اگر چه به زیان او باشد).

ص: 29


1- 1. الکافی، ج2، ص103.

14

راه ورود به بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله به ابوذر:

أَ تُحِبُّ أَنْ تَدْخُلَ الْجَنَّهَ؟ قالَ: قُلْتُ: نَعَمْ فِداکَ أَبی. قالَ: فَاقْصِرْ مِنَ الأمَلِ وَ اجْعَلِ الْمَوْتَ نُصْبَ عَیْنَیْکَ وَ اسْتَحِ مِنَ اللّهِ حَقَّ الْحَیاءِ.(1)

آیا دوست داری وارد بهشت شوی؟ گفت: آری پدرم به فدایت. فرمود: پس آرزو را کوتاه کن، مرگ را پیش چشمت قرار بده (و آن را فراموش مکن) و از خدا آنگونه که شایسته است حیا کن.

ص: 30


1- 1. مکارم الاخلاق، ص465.

15

بهشت و رزمندگان

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

إِنَّ أَبْوابَ الْجَنَّهِ تَحْتَ ظِلالِ السُّیُوفِ.(1)

درهای بهشت، زیر سایه شمشیرها(ی رزمندگان) است.

ص: 31


1- 1. کشف الغمه، ج1، ص259.

16

اوصاف بهشت

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

لَذّاتُها لا تُمِلُّ وَ مُجْتَمِعُها لا یَتَفَرَّقُ، سُکّانُها قَدْ جاوَرُوا الرَّحْمانَ.(1)

لذّت های بهشت، ملال آور نیست، تجمّع بهشتیان از هم پراکنده نمی شود و ساکنان بهشت، در جوار خداوند رحمان اند.

ص: 32


1- 1. الامالی للمفید، ص266.

17

قیمت انسان

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

أَلا حُرٌّ یَدَعُ هذِهِ اللُّماظَهَ لِأهْلِها؟ أَنَّهُ لَیْسَ لِأنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إِلاَّ الْجَنَّهَ فَلا تَبیعُوها إِلاَّ بِها.(1)

آیا آزاد مردی نیست که این نیم خورده (دنیا) را به اهل آن وانهد؟ بهای شما جز بهشت نیست، پس خود را جز به بهشت نفروشید.

ص: 33


1- 1. بحار الانوار، ج70، ص132.

18

پیشگامان بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

ثَلاثَهٌ أَوَّلُ مَنْ یَدْخُلُ الْجَنَّهَ: الشَّهیدُ فی سَبیلِ اللّهِ، وَ الْمَمْلُوکُ لَمْ یَشْغَلْهُ رِقُّهُ عَنْ طاعَهِ رَبِّهِ وَ فَقیرٌ ذُو عِیالٍ مُتَعَفِّفٌ.(1)

سه نفر، اوّلین کسانی اند که وارد بهشت می شوند: شهید در راه خدا، برده ای که بردگیش او را از طاعت خدا باز ندارد، و فقیر عیالمندی که عفاف ورزد و پاک بماند.

ص: 34


1- 1. میزان الحکمه، حدیث 2636.

19

مقام تسلیم

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

لَنْ یَدْخُلَ الْجَنَّهَ إِلاَّ نَفْسٌ مُسْلِمَهٌ.(1)

هرگز وارد بهشت نشود مگر کسی که در برابر خدا تسلیم باشد.

ص: 35


1- 1. کنز العمّال، ج1، ص79.

20

بهشت و سختی ها

امام باقر علیه السلام :

الْجَنَّهُ مَحْفُوفَهٌ بِالْمَکارِهِ وَ الصَّبْرِ، فَمَنْ صَبَرَ عَلی الْمَکارِهِ فِی الدُّنْیا دَخَلَ الْجَنَّهَ. وَ جَهَنَّمُ مَحْفُوفَهٌ بِاللَّذّاتِ وَ الشَّهَواتِ، فَمَنْ أَعْطی نَفْسَهُ لَذَّتَها وَ شَهْوَتَها دَخَلَ النّارَ.(1)

گرداگرد بهشت ناملایمات است و بردباری می طلبد. پس هر کس بر سختی ها صبر کند به بهشت برود. و دوزخ در درون لذّت ها و خواهش های نفس قراردارد پس هر که لذّت و خواهش نفس را برآورده کند به دوزخ رود.

ص: 36


1- 1. الکافی، ج2، ص89.

21

درِ ورودی روزه داران

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

إِنَّ لِلْجَنَّهِ بابا یُدْعی «الرَّیّانُ» لا یَدْخُلُ مِنْهُ إِلاَّ الصّائِمُونَ.(1)

بهشت را دروازه ای است به نام ریّان (سیراب) که جز روزه داران از آن در وارد نشوند.

ص: 37


1- 1. معانی الاخبار، ص409.

22

حفظ زبان و عفت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

مَنْ ضَمِنَ لی مابیْنَ لِحْیَیْهِ وَ ما بَیْنَ رِجْلَیْهِ ضَمِنْتُ لَهُ عَلَی اللّهِ الْجَنَّهَ.(1)

هرکس به من تضمین دهد که زبان و شهوت خویش را کنترل کند من بهشت را برای او ضمانت می کنم.

ص: 38


1- 1. وسائل الشیعه، ج15، ص250.

23

رفیع ترین جایگاه بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

إِنَّ فِی الْجَنَّهِ دَرَجَهً لا یَنالُها إِلاّ إِمامٌ عادِلٌ، أَوْ ذُو رَحِمٍ وَصُولٍ، أَوْ ذُو عِیالٍ صَبُورٍ.(1)

در بهشت درجه و جایگاهی است که به آن دست نیابد مگر پیشوای دادگر یا خویشاوندی که زیاد صله رحم به جا آورد یا عیال واری که در برابر مشکلات صبوری ورزد.

ص: 39


1- 1. الخصال، ج1، ص93.
24

محرومیت از بهشت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

مَنِ اسْتَرْعی رَعِیَّهً فَغَشَّها حَرَّمَ اللّهُ عَلَیْهِ الْجَنَّهَ.(1)

هرکس سرپرستی ملّتی را برعهده بگیرد و به آن ها خیانت و دغل ورزد خداوند بهشت را بر او حرام گرداند.

ص: 40


1- 1. مجموعه ورّام، ج2، ص227.

25

سه عامل محرومیت

امام کاظم علیه السلام :

حَرُمَتِ الْجَنَّهُ عَلی ثَلاثَهٍ: النَّمّامِ، وَ مُدْمِنِ الْخَمْرِ وَ الدَّیُّوثِ وَ هُوَ الْفاجِرُ.(1)

بهشت بر سه کس حرام شده است: سخن چین، می گسار و مرد بی غیرت یعنی فاسق.

ص: 41


1- 1. وسائل الشیعه، ج12، ص308.

26

بهشت، بهای جهاد نفس

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

لَنْ یَحُوزَ الْجَنَّهَ إِلاّ مَنْ جاهَدَ نَفْسَهُ.(1)

هرگز بهشت را به دست نمی آورد مگر کسی که با نفس خود مبارزه کند.

ص: 42


1- 1. غرر الحکم، ص243، شماره 4939.

27

بهای بهشت

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

ثَمَنُ الْجَنَّهِ الْعَمَلُ الصّالِحُ.(1)

بهای بهشت(2)، عمل صالح است.

ص: 43


1- 1. غرر الحکم، ص154، شماره 2876.
2- 2. بهای بهشت از نظر عقیدتی توحید و ایمان از نظر اجتماعی ولایت اهل بیت علیهم السلام و از نظر رفتاری عمل صالح است.

28

شرط دستیابی به بهشت

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

لا یَفُوزُ بِالْجَنَّهِ إِلاّ مَنْ حَسُنَتْ سَریرَتُهُ وَ خَلُصَتْ نِیَّتُهُ.(1)

به بهشت دست نیابد مگر کسی که باطنش نیکو و نیّتش خالص باشد.

ص: 44


1- 1. غرر الحکم، ص168، شماره 3325.

29

جاودانگی در بهشت و جهنّم

امام صادق علیه السلام :

إِنَّما خُلِّدَ أَهْلُ النّارِ فِی النّارِ لأنَّ نِیّاتِهِمْ کانَتْ فِی الدُّنْیا أَنْ لَوْ خُلِّدُوا فیها، أَنْ یَعْصُوا اللّهَ أَبَدا، وَ إِنَّما خُلِّدَ أَهْلُ الْجَنَّهِ فِی الْجَنَّهِ لأنَّ نِیّاتِهِمْ کانَتْ فِی الدُّنْیا أَنْ لَوْ بَقُوا فیها أَنْ یُطیعُوا اللّهَ أَبَدا، فَبِالنِّیّاتِ خُلِّدَ هؤُلاءِ وَ هؤُلاءِ.(1)

علّت این که اهل دوزخ همیشه در آتش خواهند بود، آن است که قصد و نیّت آن ها این بود که اگر

ص: 45


1- 1. الکافی، ج2، ص85.

همیشه در دنیا بودند، همواره خدا را معصیت کنند، و علّت این که اهل بهشت، همیشه در بهشت خواهند بود، آن است که قصد آن ها این بود که اگر همیشه در دنیا باشند همواره خدا را اطاعت کنند، پس نیّت ها است که موجب شده اهل بهشت در بهشت و اهل آتش در آتش جاویدان باشند.

ص: 46

30

خانه آخرت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

لَیْسَ مِنْکُمْ أَحَدٌ إِلاّ وَ لَهُ مَنْزِلانِ: أَحَدُهُما فِی الْجَنَّهِ وَ الآخَرُ فِی النّارِ.(1)

هیچ یک از شما نیست مگر آن که دو منزل دارد: یکی در بهشت و دیگری در دوزخ.(2)

ص: 47


1- 1. کنز العمّال، ج14، ص496.
2- 2. اگر اعمال شایسته و عمل صالح انجام دادیم به منزل بهشت برده خواهیم شد. و اگر (خدای ناکرده) اعمال ما ناشایست و عصیان الهی باشد به منزل جهنّم... .

31

درختان بهشتی

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

عَلی بابِ الْجَنَّهِ شَجَرَهٌ إِنَّ الْوَرَقَهَ مِنْها لَیَسْتَظِلُّ تَحْتَها أَلْفُ رَجُلٍ مِنَ النّاسِ.(1)

دم در بهشت درختی است که از سایه هر برگ آن هزار نفر از مردم می توانند استفاده کنند.

ص: 48


1- 1. الکافی، ج8، ص95.

32

آهنگ بهشتی

امام صادق علیه السلام :

إِنَّ فِی الْجَنَّهِ شَجَرا یَأْمُرُ اللّهُ رِیاحَها فَتَهُبُّ فَتَضْرِبُ تِلْکَ الشَّجَرَهُ بِأَصْواتٍ لَمْ یَسْمَعِ الْخَلائِقُ بِمِثْلِها حُسْنَا، ثُمَّ قالَ: هذا عِوَضٌ لِمَنْ تَرَکَ السَّماعَ فِی الدُّنْیا مِنْ مَخافَهِ اللّهِ.(1)

در بهشت درختی است که خداوند به بادهای بهشت امر می کند به حرکت درآیند و آن درخت صداهای نیکو و زیبایی را ایجاد می کند که مردم در زیبایی مانندش را نشنیده اند، سپس فرمود: این پاداش کسانی است که در دنیا از ترس خدا، از آهنگ ها(ی مبتذل) دوری می کنند.

ص: 49


1- 1. بحار الانوار، ج8، ص126.

33

رهایی مؤمن از دوزخ

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

یَخْرُجُ مِنَ النّارِ مَنْ کانَ فِی قَلْبِهِ مِثْقالُ ذَرَّهٍ مِنْ إِیْمانٍ.(1)

هرکس ذره ای ایمان در دلش باشد، از آتش بیرون آورده می شود.

ص: 50


1- 1. کنز العمّال، ج1، ص72.

34

نماز و نجات از جهنّم

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

لَنْ یَلِجَ النّارَ مَنْ ماتَ لا یُشْرِکُ بِاللّهِ شَیْئا وَ کانَ یُبادِرُ صَلاتَهُ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها.(1)

هرگز به دوزخ نرود آن کس که تا زنده بوده چیزی را شریک خدا قرار نداده و پیش از طلوع آفتاب و قبل از غروب آن نمازش را خوانده باشد.

ص: 51


1- 1. کنز العمّال، ج1، ص79.

35

دوزخ، جای دشمنان علی علیه السلام

امام باقر علیه السلام :

إِنَّ أَعْداءَ عَلِیٍّ علیه السلام هُمُ الْخالِدُونَ فِی النّارِ لا تُدْرِکُهُمُ الشَّفاعَهُ.(1)

دشمنان علی علیه السلام همواره در آتش خواهند بود و مشمول شفاعت نمی شوند.

ص: 52


1- 1. الزهد، ص96.

36

اخلاق دوزخی

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

ثَلاثَهٌ مِنْ خَلائِقِ أَهْلِ النّارِ: الْکِبْرُ وَ الْعُجْبُ وَ سُوءُ الْخُلْقِ.(1)

سه خصلت از اخلاق دوزخیان است؛ تکبّر، خودپسندی و بد اخلاقی.

ص: 53


1- 1. مجموعه ورّام، ج2، ص121.

37

آتش آخرت

رسول خدا صلی الله علیه و آله :

نارُکُمْ هذِهِ جُزْءٌ مِنْ سَبْعینَ جُزْءا مِنْ نارِ جَهَنَّمَ، لِکُلِّ جُزْءٍ مِنْها حَرُّها.(1)

این آتش دنیا یکی از هفتاد جزء آتش دوزخ است که هر یک از آن اجزا گرمای خود را دارد.

ص: 54


1- 1. کنز العمّال، ج14، ص521.

38

سیمای جهنّم

امام امیرمؤمنان علی علیه السلام :

إِحْذَرُوا نارا قَعْرُها بَعیدٌ، وَ حَرُّها شَدیدٌ وَ عَذابُها جَدیدٌ، دارٌ لَیْسَ فیها رَحْمَهٌ، وَ لا تُسْمَعُ فیها دَعْوَهٌ، وَ لا تُفَرَّجُ فیها کُرْبَهٌ.(1)

بترسید از آتشی که ژرفایش ناپیداست و گرمایش سخت و عذابش نو به نو. سرایی است که در آن رحمتی نباشد و فریاد کمک خواهی شنوده نشود و اندوهی زدوده نگردد.

ص: 55


1- 1. نهج البلاغه، نامه 27.

39

بوی لباس جهنّمی

امام صادق علیه السلام ؛ از قول جبرئیل علیه السلام به رسول خدا صلی الله علیه و آله :

لَوْ أَنَّ سِربالاً مِنْ سَرابیلِ أَهْلِ النّارِ عُلِّقَ بَیْنَ السَّماءِ وَ الأرْضِ لَماتَ أَهْلُ الدُّنْیا مِنْ ریحِهِ.(1)

اگر یکی از جامه های دوزخیان میان آسمان و زمین آویخته شود، همه مردم دنیا از بوی آن بمیرند.

ص: 56


1- 1. تفسیر القمّی، ج2، ص81.

40

قطره ای از ضریع

امام صادق علیه السلام از قول جبرئیل به پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نقل فرموده است:

لَوْ أَنَّ قَطْرَهً مِنَ الضَّریعِ قَطَرَتْ فِی شَرابِ أَهْلِ الدُّنْیا لَماتَ أَهْلُها مِنْ نَتِنَها.(1)

اگر قطره ای از ضریع جهنّم(2) در آب آشامیدنی مردم دنیا بچکد، از بوی گندِ آن همگی بمیرند.

ص: 57


1- 1. تفسیر القمّی، ج2، ص81.
2- 2. ضریع نام نوعی از تیغ (گیاه) است که به آن شبرق هم می گویند، و اهل حجاز آن را وقتی خشک شد ضریع می نامند، ناگوارترین و تهوع آورترین گیاه است که هیچ حیوانی آن را نمی خورد و شاید نامیدن آنچه در آتش است به نام ضریع صرفاً از نظر شباهت در شکل و خاصیت بوده باشد (ترجمه تفسیر المیزان، ج20، ص457).

کتابنامه

41. الأمالی، شیخ مفید، انتشارات کنگره شیخ مفید، قم، 1413ه_ .ق.

42. الزهد، حسین بن سعید اهوازی، 1 جلدی، چاپ سید ابوالفضل حسینیان، 1402ه_ .ق.

43. الکافی، ثقه الإسلام کلینی، 8 جلدی، دار الکتب الإسلامیه، تهران، 1365 شمسی، چاپ چهارم.

44. بحار الانوار، علامه مجلسی رحمه الله ، مؤسسه الوفاء، بیروت، 1404 قمری.

45. تحف العقول، حسن بن شعبه حرانی، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1404ه_ .ق.

46. تفسیر المیزان، ج20، علامه طباطبایی، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، انتشارات جامعه مدرسین، قم،1374 هجری شمسی.

ص: 58

47. ترجمه میزان الحکمه، ج2، محمّد محمّدی ری شهری، دار الحدیث، چاپ پنجم، سال 1384 شمسی.

48. تفسیر القمّی، علی بن ابراهیم قمی، 2 جلدی، چاپ مؤسسه دار الکتاب، قم، 1404ه_ .ق.

49. جامع الأخبار، تاج الدین شعیری، 1 جلد، انتشارات رضی، قم، اوّل، 1405ه_ .ق.

50. خصال، شیخ صدوق، دو جلد در یک جلد، انتشارات جامعه مدرسین قم، 1403 قمری، چاپ دوم.

51. علل الشرایع، شیخ صدوق، 2 جلدی، انتشارات داوری، قم، اوّل، بی تا.

52. عیون اخبار الرضا علیه السلام ، شیخ صدوق، 2 جلد در یک جلد، انتشارات جهان، 1378 قمری.

53. غرر الحکم و درر الکلم، عبد الواحد بن محمد تمیمی .آمدی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1366 شمسی.

ص: 59

54. کشف الغمه فی معرفه الأئمّه، محدث اربلی، دو جلد، انتشارات بنی هاشمی، تبریز، 1381ه_ .ق.

55. کنز العمّال، المتقی الهندی، مؤسسه الرساله، بیروت، شانزده جلدی، 1409ه_ .ق.

56. مجموعه ورّام، ورّام بن ابی فراس، 2 جلد در یک جلد، انتشارات مکتبه الفقیه، قم.

57. معانی الأخبار، شیخ صدوق، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1361 شمسی.

58. مکارم الأخلاق، شیخ حسن فرزند شیخ طبرسی، انتشارات شریف رضی، قم، چاپ چهارم، 1370ش.

59. مناقب آل ابی طالب علیهم السلام ، محمد بن شهرآشوب مازندرانی، انتشارات علامه، قم، 1379 قمری، چاپ اوّل.

60. وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، 29 جلدی، مؤسسه آل البیت علیهم السلام ، قم، 1409 قمری، چاپ اوّل.

ص: 60

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی