چهل حدیث در باره شیطان

سه شنبه, ۱۱ تیر ۱۳۹۸، ۱۲:۴۱ ق.ظ

١ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

اِتَّخِذِ الشَّیْطانَ عَدُواًّ فَاِنَّ اللهَ تعالی یَقُولُ «اِنَّ الشَّیْطانَ لَکُم عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُواًّ».

تو شیطان را دشمن خود بدار. خدای متعال می‌فرماید «همانا شیطان دشمن شما است شما هم او را دشمن بدارید». (بحار، ج ٧٧، ص ١٠٥)

٢ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

اِن کانَ الشیطانُ عَدُواً فَالغَفلَةُ لِماذا؟!

اگر شیطان دشمن (قسم‌خوردة تو) است پس این همه غفلت و بی‌خبری چرا؟! (بحار، ج ٧٣، ص ١٥٧)

٣ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

فَاعْتَبِرُوا بِمَا کَانَ مِنْ فِعْلِ اللهِ بِإِبْلِیسَ إِذْ أ^َحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِیلَ وَ کَانَ قَدْ عَبَدَ اللّهَ سِتَّةَ آلاَفِ سَنَةٍ...، عَنْ کِبْرِ سَاعَةٍ وَاحِدَة!

شما از کیفر ابلیس که خدا را شش هزار سال عبادت کرده بود عبرت بگیرید چگونه خداوند آن همه عمل دراز مدت او را در اثر یک اندک زمانی تکبر و خود خواهی به کلی نابود ساخت! (نهج‌البلاغه، خطبة ١٩٢«معروف به قاصعه»)

٤ـ «امام موسی‌ کاظم (علیه‌ السلام)»:

اَوّلُ مَن اَلحَدَ و تَزَندَقَ ابلیسُ اللَّعینُ، فَاستَکبَرَ وَ افتَخَرَ عَلی صَفِیِّ اللهِ و نَجِیِّهِ آدمَ عَلیه‌ السلام.

اول کسی که در آسمان ملحد و کافر شد ابلیس لعین بود، تکبّر کرد و بر آدم علیه‌ السلام برگزیدة خدا فخرفروشی نمود. (تحف‌العقول، ص ٤٢٩)

٥ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

إنَّ الشیطانَ یَجری مِنِ ابنِ آدمَ مَجریَ الدَّم!

شیطان، همانند گردش خون در تن آدمی جریان دارد! (شهاب‌الاخبار، ص ٣٥٩)

٦ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

اِذا وَسوَس الشیطانُ اِلی أحدِکُم، فَلْیَتعوَّذْ بِاللهِ وَلْیَقُل: «آمنتُ بِاللهِ وبِرسولهِ صلی‌الله علیه و آله مُخلِصاً لَهُ الدّین».

هر گاه که شیطان یکی از شما را وسوسه کرد از شر آن به خدا پناه ببرید و بگویید «اَعوذُ بالله منَ‌الشیطانِ الرجیم آمنتُ بِاللهِ و بِرسولهِ صلی‌الله علیه و آله مُخلِصاً لَهُ الدّین». (خصال، ج ٢، ص ٦٣)

٧ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

تَحَرَّزْ مِن اِبلیس بِالخَوفِ الصّادِق.

برحذر باش و با خوف جدَّی و صادقانه، خودت را از ابلیس محافظت کن. (تحف‌العقول، ص ٢٩٣)

٨ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

اِنَّ اِبلیسَ یَلتَقِمُ القَلبَ، فاذا ذُکِر اللهُ خَنَسَ فَلِذلِکَ سُمِّیَ «الخَنّاس».

شیطان ابلیس، قلب (غافل) آدمی را با پوزة خود قبضه می‌کند، همین که خدا را یاد کُند آن را رها کرده عقب‌ گرد می‌کند و پنهان می‌شود و لذا به نام «خنّاس» (پنهانکار) مُلقّب گردید. (بحار، ج ٦٣، ص ٩٧)

٩ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

ما مِن قَلبٍ اِلاّ وَ لَهُ اُذُنانِ: علی اَحَدِهِما مَلَکٌ مُرشِدٌ وَ عَلَی‌ الاُخری شَیطانٌ مُفَتِّنٌ... اَلشیطانُ یَأمُرُهُ بِالمعاصی وَ المَلَکُ یَزجُرهُ عَنها.

هر قلبی دو گوش دارد: بر یکی فرشتة هدایت و بر دیگری شیطان ضلالت جای دارد. شیطان دستور به معصیت می‌دهد و فرشته او را از آن برحذر می‌دارد. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٠٥)

١٠ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

لا تَجعلَنَّ لِلشّیطانِ فی عَملِکَ نصیباً! ولا علی نَفسِکَ سبیلاً.

برای شیطان در کار خودت سهمی قرار مده! و بر جان و روانت راهی نشان نده. (فهرست غرر، ص ١٧٥)

١١ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

ثلاثَةٌ عُصِموا مِنْ اِبْلِیسَ: الذَّاکِرُونَ لِلَّهِ وَ الْبَاکُونَ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَغْفِرُونَ بِالْأَسْحَار.

این سه دسته از اغوای شیطان در امانند: کسانی که همواره در ذکر و به یاد خدا هستند، کسانی که از ترس خدا گریه می‌کنند و کسانی که در سحرها (در نماز شب) از گناهان استغفار می‌نمایند. (جامع احادیث‌الشیعه، ج ١٤، ص ٣٧٥)

١٢ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

مَن هَمَّ بِشَیءٍ مِنَ الخَیرِ فَلیُعجِّلْهُ؛ فَإِنَّ کُلَّ شَیءٍ فیهِ تَأخیرٌ فإنَّ لِلشَّیطانِ فیهِ نَظْرَةً.

هر کس تصمیم گرفت کار خیری انجام دهد در آن عجله و شتاب کند زیرا هر عمل خیری که در آن تأخیر افتد (و فرصت از دست برود) در آنجا گمراهی و اغوای شیطان بوده است. (وسائل، ج ١، ص ٨٦)

١٣ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

یَقولُ ابلیسُ لِجُنُودِهِ: اُلقُوا بَینَهُمُ‌ الحَسَدَ و البَغْیَ فَإنَّهُما یَعدِلان عِندَ اللهِ الشِّرکَ!

شیطان همواره به لشکریانش دستور می‌دهد: میان آدمیان حسد و ظلم را رواج دهید که این دو (گناه عظیم) در نزد خدا با شرک برابری می‌نمایند! (بحار، ج ٦٣، ص ٢٦٠)

١٤ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌ الله علیه و آله و سلم»:

لَولا أنَّ الشَّیاطینَ یَحومونَ عَلی قُلوبِ بَنی‌ آدَمَ لَنَظَروا اِلَی المَلَکُوت.

اگر بنی‌آدم گرفتار إغوا و وسوسه‌های شیطانی نبودند ملکوت و عظمت آسمان‌ها را با چشم دل مشاهده می‌کردند. (بحار، ج ٧٠، ص ٥٩)

١٥ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

قالَ اِبلیسُ لَعَنَهُ اللهُ اِذا استَکْمَنْتُ مِنِ ابنِ آدَمَ فی‌ثَلاثٍ لَم اُبالِ ما عَمِلَ فاِنَّهُ غیرُمَقبولٍ مِنه!... اذاَ استَکثَرَ عَمَلَهُ وَ نَسِیَ ذَنْبَهُ و دَخَلَهُ العُجبُ.

شیطان ملعون می‌گوید: من اگر این سه خصلت را در آدمیزاد محکم و استوار کردم دیگر برایم مهم نیست اعمال دیگرش چه باشد چون مسلّماً قبول نخواهد شد!: وقتی عمل خوب خود را بزرگ ببیند، و زمانی که گناهانش را فراموش کند و هنگامی که گرفتار عَجب و خودپسندی گردد. (خصال، ج ١، ص ٥٥)

١٦ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

اذا أ^َخذَ القَومُ فی مَعصِیَةِ اللهِ عَزَّ و جَلَّ فإَن کانوا رکُباناً کانوا مِن‌خَیل ابلیسَ وَ إن کانوا رِجالةً کانوا مِن رِجالَتِه!

مردم وقتی شتابان و با سرعت به گناه آلوده می‌شوند در شمار لشکر سواره‌ نظام ابلیس هستند! و زمانی که آهسته و به کندی مرتکب گناهان می‌شوند در عداد پیاده‌ نظامش خواهند بود! (ثواب‌الاعمال/ص٥٧٦)

١٧ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

لَیسَ لإِبلیسَ جُندٌ اَشَدُّ مِنَ النِّساءِ والغَضَبِ!

برای ابلیس، سپاهی نیرومندتر از این دو تا نیست: یکی زنان و دیگر حالت خشم و غضب! (بحار، ج ٧٥، ص ٢٤٦)

١٨ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

إنَّ الشَّیطانَ اِثنانِ: شیطانُ الجِنِِّ وَ یَبعُدُ «بِلاحَولَ وَ لاقُوَّةَ إلاّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظیم» و شیطانُ الاِنسِ وَ یَبعُدُ بِالصّلاةِ عَلَی‌ النَّبِیِّ و آلِهِ علیهم السلام.

شیطان بر دو قسم است:‌ شیطان جنّی که با ذکر «لا حَولَ وَ لا قوَّة إلّا بِاللّه العَلی العَظیم» طرد می‌شود و شیطان اِنسی (آدمی) که با صلوات بر محمد و آل محمد علیهم‌ السلام از انسان رانده می‌گردد. (مستدرک، ج ٥، ص ٣٤٢)

١٩ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

قالَ اِبلیسُ لِنوحٍ(ع) اُذکُرنی فی ثَلاثَةِ مَواطِن! اُذکُرنی اِذا غَضِبتَ وَ اذکُرنی اذا حَکَمتَ بَینَ اِثنَینِ وَاذکُرنی اذا کُنتَ مَعَ اِمرأةٍ خالیاً.

ابلیس به نوح پیغمبر علیه السلام عرض کرد در این سه جا به یاد من باش! زمانی که غضبناک شدی و هنگامی که خواستی میان دو نفر قضاوت کنی و در وقتی که با زن نامحرمی در جای خلوتی به سر بردی. (خصال، ج ١، ص ١٣٢)

٢٠ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

اَلصّومُ یُسوِّدُ وَجْهَ‌‌ الشَّیطانِ وَالصَّدَقَةُ تُکْسِرُ ظَهْرُه والحُبُّ فی‌اللهِ والمُوازَرَةُ عَلَی العَملِ الصالِحِ یَقطَعُ دابِرَهُ وَالِاستغفارُ یَقطَعُ وَتینَهُ.

روزة (انسان) روی شیطان را سیاه می‌کند، صدقه کمرش را می‌شکند، دوستی برای خدا و همکاری در کار خیر نسل او را تباه می‌سازد و استغفار کردن رگ حیاتش را قطع می‌نماید. (سفینه، ج ١، ص ٧٠٠)

٢١ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

إنّ ابلیسَ عَدُوَّ اللهِ رَنَّ اَربَعَ رَنّاتٍ: یَوم لُعِنَ وَ یَوَم اُهبِطَ اِلَی الاَرضِ وَ یَوَم بُعِثَ النّبی(ص) وَ یَوَمَ الغَدیر.

ابلیس آن دشمن خدا، در تمام حیات خود چهار نالة جانکاهی کرد: روزی که ملعون و مطرود خدا شد، و روزی که به زمین فرود آمد و روزی که نبی اکرم صلی‌الله علیه و آله به رسالت مبعوث گردید و دیگر روز عید غدیر. (روزی که مولی امیر المؤمنین علیه‌ السلام به خلافت منصوب گردید) (بحار، ج ٦٣، ص ٢٤١)

٢٢ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

ما اَحسَنَ مُؤمنٌ الی مُؤمنٍ وَلا اَعانَهُ اِلاّ خَمَشَ وَجهَ اِبلیسَ وَ قَرَّحَ قَلبَه.

هر مؤمنی که به برادر مؤمن خود محبت و احسانی کند او دقیقاً در همانجا صورت شیطان را خراشیده و دلش را مجروح نموده است. (بحار، ج ٧٤، ص ٣٠١)

٢٣ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

ما مِن اَحَدٍ یَموتُ مِنَ المُؤمنین اَحَبُّ اِلی اِبلیسَ مِن مَوتِ فقیهٍ.

مردن هیچ یک از مؤمنین به اندازة مردن یک عالم فقیه نزد ابلیس محبوب‌ و گرامی‌تر نیست. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٢١)

٢٤ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

وَاللهِ لَمَوتُ عالِمٍ اَحبُّ اِلی ابلیَسَ مِن مَوتِ سَبعینَ عابداً!

به خدا سوگند مردن یک عالم برای ابلیس از مردن هفتاد عابد محبو‌بتر و گرامی‌تر است! (احقاق‌الحق، ج ١٢، ص ١٩٣)

٢٥ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

اذا قامَ الرّجُلُ اِلَی الصّلاةِ اَقبَلَ اِبلیسُ ینظُرُ اِلَیهِ حَسَداً لِایَری مِن رَحمةِ اللهِ الّتی تَغشاهُ.

زمانی که انسان به نماز می‌ایستد ابلیس با مشاهدة آن همه رحمت الهی که نمازگزار را فرا می‌گیرد با دیدة رشک و حسادت او را نظاره می‌کند. (خصال، ج ٢، ص ١٦٧)

٢٦ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

ما مِن عَمَلٍ اَشَدَّ عَلی اِبلیسَ مِن أ^َنْ یَریَ ابنَ آدَمَ ساجِداً لِأ^ََنَّه اُمِر بِالسُّجودِ فَعصی وَ هذا أ^ُمِرَ بِالسُّجودِ فأطاعَ وَنَجا.

عملی برای ابلیس دردناک‌تر از آن نیست که آدمی را در حال سجود ببیند، او که مأمور به سجده شد اِبا و عصیان کرد اما این مأمور به سجده شد اطاعت نمود و نجات یافت. (خصال، ج ٢، ص ١٥٨)

٢٧ـ «مولی امیر المؤمنین (علیه‌ السلام)»:

الصَّلاةُ حِصنٌ مِن سَطَواتِ الشّیطانِ.

نماز یک دژ محکم در برابر یورش و حمله‌های شیطانی است. (میزان‌الحکمه، ج ٥، ص ٣٦٧)

٢٨ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

إنَّ لِلوُضوُءِ شَیطاناً یُقالُ لَهُ «وَ لَهان» یُوَسوِسُ العَبدَ اذا لَم یُسمِّ اللهَ فی وُضوئِه.

وضو شیطانی به همراه دارد به نام «وَلَهان». کسانی که هنگام وضو نام خدا را بر زبان جاری نکنند آن‌ها را وسوسه می‌کند و به وسواسی دچار می‌نماید. (مستدرک، ج ١، ص ٣٢٣)

٢٩ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

إنَّ العَبدَ اذا سَجَدَ وَ أطالَ السُّجودَ نادی اِبلیسُ: یا ویلاه! أطاعَ و عَصَیتُ وَ سَجَد و اَبَیْتُ.

هنگامی که بنده به سجده می‌رود و آن را طولانی می‌کند ابلیس فریاد سر می‌زند: ای وای بر من! او اطاعت کرد و من عصیان نمودم، او سجده کرد و من اِبا نمودم. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٢١)

٣٠ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

إنَّ مَلَکَ الموتِ یَدفَعُ الشّیطانَ عَنِ المُحافِظ علیَ الصَّلوةِ وَ یُلقِّـنُهُ «شهادَة أن لا اله الاّ الله وَ أَنّ مُحَمداً رَسولُ الله صلی‌الله علیه و آله».

حضرت عزرائیل(ع) هنگام جان گرفتن آدمی، شیطان را از کسی که محافظ بر اوقات نماز باشد دفع می‌کند. و شهادتین «أن لا اله الّا الله و أن محمداً رسول‌ الله صلی‌ الله علیه و آله» را به وی تلقین می‌نماید. (وسائل، ج ٣، ص ١٩)

٣١ـ «امام رضا (علیه‌ السلام)»:

اِنَّ اِسم ابلیسَ «اَلحارِث» و سَمِّیَ اِبلیسَ لأنه أَبلَسَ مِن رَحمةِ الله.

نام (اصلی) ابلیس «حارث» بود، زمانی که (سرکشی کرد و) از رحمت الهی مأیوس و ناامید شد به اسم «ابلیس» (مأیوس از رحمت خدا) نامیده گردید. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٤٢ ـ ٢٤١)

٣٢ـ امام موسی‌ بن‌ جعفر (علیه‌ السلام)»:

اِنّ صِغارَ الذّنُوبِ وَ مُحَقَّراتِها مِن مَکاَئِدَِ ابلیسَ یُحقِّرُها لَکُم وَ یُصَغِّرُها فی اَعیُنِکُم فَتَجتَمِعُ وَ تَکثُرُ فَتُحبِطَ بِکُم.

گناهان صغیره و کوچک از نیرنگ‌های ابلیس است، او آن‌ها را در نظر شما حقیر و کوچک جلوه می‌دهد تا رفته رفته روی هم انباشته و بسیار شوند و در نهایت شما را در غرقاب خود به هلاکت برساند. (تحف‌العقول، ص ٤١٣)

٣٣ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

إنّ ابلیسَ یُوَکِّلُ شیاطینَهُ عِندَ المُحتَضِرینَ لِیُشکِّکُوهُم فی دینِهم فَلَقِّنوهُمُ الشَّهادَتَین.

ابلیس، شیاطین خود را بر افراد در حال احتضار می‌گمارد تا آن‌ها را (در لحظات آخر) در دینشان به شک و شبهه بیندازند. شما در آن هنگام شهادتین را به آن‌ها تلقین نمائید. (سفینه، ج ١، ص ٩٩)

٣٤ـ «امام رضا (علیه‌ السلام)»:

فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ تُغَلُ مَرَدَةُ مِنَ الشَّیَاطِینِ.

در روز اول ماه مبارک رمضان شیطان‌های یاغی و سرکش در غُل و زنجیر می‌شوند. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٠٥)

٣٥ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

إنَّ ابلیسَ یَبعثُ اَشَدَّ اَصحابِهِ اِلی مَن یَصنَعُ المَعروفَ فی مالِه.

شیطان، سر سخت‌ترین دستیاران خود را جهت اغوای کسانی می‌فرستد که با مال و دارائی خود کارهای خیر انجام می‌دهند. (نهج‌الفصاحة، ج ١، ص ١١٤)

٣٦ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

اِنَّ الشّیطانَ یُدَبِّرُ ابنَ آدَمَ فی کُلِّ شیءٍ فِاِذا اَعیاهُ جَثَمَ لَهُ عِندَ المالِ فَأَخَذَ بِرَقَبَتِهِ!

شیطان جهت گمراهی بنی‌آدم، برای هر کاری یک نقشه و حیله دارد. وقتی دستش از هر جهت کوتاه شد (در آخرین حربه) کنار مال و دارائیش سنگر می‌گیرد و او را کاملاً در قبضة خود درمیاورد! (پول و مال آخرین سنگر و امید اغوای شیطان است. تو کاملاً برحذر باش) (بحار، ج ٦٣، ص ٢٦٠)

٣٧ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

إنَّ الشّیاطینَ تغدو بِرایاتِها الیَ الأسواقِ فَیَدخُلونَ مَع اَوَّلِ داخِلٍ و یَخرُجوُنَ مَعَ آخِرِ خارِجٍ.

شیاطین در صبحگاهان، با علم‌های (اغوای) خود به بازارها و محل کسب و درآمد می‌روند، با اولین نفر بدانجا وارد و با آخرین نفر از آنجا خارج می‌شوند. (نهج‌الفصاحه، ج ١، ص ١٢٧)

٣٨ـ «امام محمد باقر (علیه‌ السلام)»:

اِنّ ابلیسَ عَلَیهِ لعائِنُ اللهِ یَبُثُّ جنودَ الَّلیلِ مِن حینِ تَغیبُ الشّمسُ وَ تَطلُعُ، فاَکثِروُا ذِکرَ اللهِ عزَّوجَلَّ فی هاتَینِ السّاعَتَینِ.

ابلیس ملعون و مطرود خدا هنگام غروب و طلوع آفتاب لشکریان خود را به (سوی بنی‌آدم) گسیل می‌دارد. شما در این دو وقت زیاد در ذکر و به یاد خدای متعال باشید. (سفینه، ج ١، ص ٩٩)

٣٩ـ «امام جعفر صادق (علیه‌ السلام)»:

قالَ ابلیسُ لِنوحٍ علیه‌ السلام: اذا وَجدنا إبنَ آدَم شَحیحاً أَو حریصاً أوحَسوداً أو جَبّاراً، أو عجولاً، تلقّفناه تَلقُّفَ الکُرَةِ!

ابلیس در سخنان خود با نوح پیامبر علیه‌السلا می‌گوید: ما هر گاه آدمیزاد را بخیل و تنگ‌نظر، یا حریص و آزمند، یا حسود، یا متمرّد و سرکش و یا در کارها عجول و بی‌تاب ببینیم او را مانند یک توپ (بازی) به سرعت می‌قاپیم و (کاملاً) در اختیار خود می‌گیریم! (بحار، ج ٦٣، ص ٢٥٠)

٤٠ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»:

اَکثِروا الدّواجِنَ فی بُیوتِکُم تَتَشاغَلُ بِها الشّیاطینُ عَن صِبیانِکُم .

در منزل خود، مرغ و ماکیان زیاد نگهدارید تا به جای اطفال شما مورد آزار و تعرّض شیاطین قرار بگیرند. (بحار، ج ٦٣، ص ٢٠٦)

۰ ۰
۹۸/۰۴/۱۱

أربعینات

أربعینات

پایگاه چهل حدیث های کوتاه در موضوع های متفاوت

چهل حدیث در باره شیطان

ابلیس

شیاطین

شیطان

چهل حدیث

نظرات (۰)