أربعینات

اِنَّ اللّه َ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّى یُغَیِّروا ما بِاَ نْفُسِهِمْ و اِذا اَرادَ اللّه ُ بِقَوْمٍ سوءا فَلا مَرَدَّ لَهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ دونِهِ مِنْ والٍ؛ [سوره رعد، آیه 11]

خداوند سرنوشت هیچ ملتى را تغییر نمى دهد، مگر آن که خودشان تغییر روش دهند و هنگامى که خداوند براى ملّتى به دلیل اعمالشان بدى بخواهد، هیچ چیز مانع آن نخواهد شد و غیر از خدا حمایتگرى براى آنان نخواهد بود.

• 1 پیامبر صلی الله علیه و آله : کُلُّکُمْ راعٍ وَکُلُّکُمْ مَسؤولٌ عَنْ رَعیَّتِهِ؛

همه شما سرپرست و مسؤول هستید و درباره زیردستانتان باز خواست مى شوید. [جامع الاخبار، ص 119]

• 2 امام على علیه السلام : مِنْ کَمالِ السَّعادَةِ السَّعْىُ فى صَلاحِ الْجُمْهورِ؛

کوشش در راه اصلاح توده مردم، از کمال خوشبختى است. [غررالحکم، ح 9361]

• 3 امام على علیه السلام : مَنْ لَمْ یُصْلِحْ نَفْسَهُ لَمْ یُصْلِحْ غَیْرَهُ؛

هر کس خودش را اصلاح نکند، نمى تواند دیگران را اصلاح نماید. [غررالحکم، ح 8990]

• 4 پیامبر صلی الله علیه و آله : صِنْفانِ مِنْ اُمَّتى اِذا صَلُحا صَلُحَتْ اُمَّتى وَ اِذا فَسَدا، فَسَدَتْ اُمَّتى، قیلَ یا رَسولَ اللّه ِ وَ مَنْ هُما؟ قالَ: الْـفُقَهاءُ وَ الاُْمَراءُ؛

دو گروه از امّت من اگر صالح شوند، امّتم صالح مى شوند و اگر فاسد شوند، امّتم فاسد مى شوند. عرض شد اى رسول خدا آن دو گروه کدامند؟ فرمودند: عالمان و حاکمان. [خصال، ص 37]

• 5 پیامبر صلی الله علیه و آله : عُمّالُکُمْ اَعْمالُکُمْ، کَما تَـکونونَ، یُوَلّى عَلَیْکُمْ؛

کارگزاران شما [نتیجه ]اعمال شما هستند، همان گونه که هستید، بر شما حکومت مى شود. [شرح شهاب الاخبار، ص 260]

• 6 امام صادق علیه السلام : الْعالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهْجُمُ عَلَیْهِ اللَّوابِسُ؛

کسى که به اوضاع زمان خود آگاه باشد، گرفتار هجوم اشتباهات نمى شود. [تحف العقول ، ص 356]

• 7 پیامبر صلی الله علیه و آله : مَنْ اَصْبَحَ لا یَهْتَمُّ بِاُمورِ الْمُسْلِمینَ فَلَیْسَ مَنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادى یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ؛

هر کس صبح کند و به امور مسلمانان همّت نورزد، از آنان نیست و هر کس فریاد کمک خواهى کسى را بشنود و به کمکش نشتابد، مسلمان نیست. [کافى، ج 2، ص 164، ح 5]

• 8 پیامبر صلی الله علیه و آله : لَنْ تُقَدَّسَ اُمَّةٌ لایُؤْخَذُ لِلضَّعیفِ فیها حَقُّهُ مِنَ الْقَوىِّ غَیْرَ مُتَعْتِـعٍ؛

ملّتى که نتوان در میان آنان بدون دلهره، حقّ ضعیف را از قوى گرفت، هرگز قابل ستایش نیست. [تحف العقول، ص 142]

• 9 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنّى تارِکٌ فیکُمُ الثَّقَلَیْنِ: کِتابَ اللّه ِ وَ عِتْرَتى اَهْلَ بَیْتى لَنْ تَضِلُّوا ما اِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِما وَ لَنْ یَفْتَرِقا حَتّى یَرِدا عَلَىَّ الْحَوْضَ؛

من دو چیز ارزشمند در میان شما مى گذارم: کتاب خدا و عترت و اهل بیتم، اگر به آنها چنگ بزنید، هرگز گمراه نمى شوید. [شرح احقاق الحق، ج 5، ص 28]

• 10 امام صادق علیه السلام : اِنَّ الْمُؤْمِنَ وَلىُّ اللّه ِ یُعینُهُ وَ یَصْنَعُ لَهُ وَ لا یَقولُ عَلَیْهِ اِلاَّ الْحَقَّ وَ لایَخافُ غَیْرَهُ؛

مؤمن دوست خداست، یاریش مى رساند و براى او کار مى کند و درباره او جز حق نمى گوید و از غیر او نمى ترسد. [کافى، ج 2، ص 171، ح 5]

• 11 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِقْبَلِ الْحَقَّ مِمَّنْ اَتاکَ بِهِ صَغیرٌ اَوْ کَبیرٌ وَ اِنْ کانَ بَغیضا وَ ارْدُدِ الْباطِلَ عَلى مَنْ جاءَ بِهِ مِنْ صَغیرٍ اَوْ کَبیرٍ وَ اِنْ کانَ حَبیبا ؛

حق را از هر کس که برایت آورد، کوچک باشد یا بزرگ، بپذیر، هر چند دشمنت باشد و باطل را، کوچک یا بزرگ، هر کس گوید به خودش برگردان، هر چند دوستت باشد. [کنزالعمال، ح 43152]

• 12 امام صادق علیه السلام : اِذا اَرادَ اللّه ُ بِقَوْمٍ هَلاکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا؛

هنگامى که خداوند بخواهد ملتى را نابود کند، رباخوارى در میان آنان رواج مى یابد. [وسائل الشیعه، ج 18، ص 123، ح 17]

• 13 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَلرّاشى وَ الْمُرْتَشى فِى النّارِ؛

رشوه دهنده و رشوه گیرنده در آتشند. [کنزالعمال، ح 15077]

• 14 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ لا اِلهَ اِلاّ اَنـْتَ قُلْتَ فى کِتابِکَ «ذلِکَ بِاَنَّ اللّه َ لَمْ یَکُ مُغَیِّرا نِعْمَةً اَنـْعَمَها عَلى قَوْمٍ حَتّى یُغَیِّروا ما بِاَنْفُسِهِمْ» فَبِکَ آمَنْتُ وَ صَدَّقْتُ فَمَنْ ذَاالَّذى یَحْفَظُ ما بِنَفْسِهِ وَ یَمْنَعُ مِنَ التَّغْییرِ بِحَوْلِهِ وَ قُوَّتِهِ اِنْ اَنـْتَ لَمْ تَعْصِمْهُ فَصِلْ حَبْلَ عِصْمَتى بِکَرَمِکَ حَتّى لا اُغَیِّرَ ما بِنَفْسى مِنْ طاعَتِکَ فَتَغَیَّرَ ما بى مِنْ نِعْمَتِکَ فَلَکَ الْحَمْدُ یا حَىُّ یا قَیّومُ؛

خدایا حمد و ستایش مخصوص توست، معبودى جز تو نیست. در کتابت (قرآن)فرمودى «خداوند نعمتى را که به ملتى داده است، تغییر نمى دهد مگر این که خودشان تغییر روش دهند» پس من به تو ایمان آوردم و تو را تصدیق نمودم، خدایا اگر تو کسى راحفظ نکنى، چه کسى توان آن دارد که با نیرو و توان خود نعمت هاى در اختیار خود را حفظ نماید و از تغییر یافتن آن جلوگیرى کند. پس خداوندا به کرمت رشته در امان ماندن مرا برقرار کن تا من زمینه اطاعتى را که در وجودم از تو دارم، تغییر ندهم، وگرنه هر چه نعمت در پیش من دارى، تغییر خواهد یافت. پس حمد و ستایش مخصوص توست اى خدایى که همیشه زنده و پایدارى. [جمال الاسبوع، ص 73]

• 15 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنَّ الاِْخْتِلافَ وَ التَّنازُعَ وَ التَّثَـبُّطَ مِنْ أمْرِ الْعَجْزِ وَ الضَّعْفِ وَ هُوَ مِمّا لا یُحِبُّهُ اللّه ُ وَ لا یُعْطى عَلَیْهِ النَّصْرَ وَ الظَّـفَرَ؛

اختلاف و کشمکش و پشت هم اندازى، از ناتوانى و سستى است و خداوند نه آن رادوست دارد و نه با آن یارى و پیروزى مى دهد. [بحارالأنوار، ج 20، ص 126، ح 50]

• 16 امام سجاد علیه السلام : الذُّنوبُ الَّتى تُغَـیِّرُ النِّعَمَ: الْبَغْىُ عَلَى النّاسِ وَ الزَّوالُ عَنِ الْعادَةِ فِى الْخَیْرِ وَ اِصْطِناعِ الْمَعْروفِ وَ کُفْرانِ النِّعَمِ وَ تَرْکِ الشُّکْرِ قالَ اللّه ُ عَزَّوَجَلَّ: «اِنَّ اللّه َ لایُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتّى یُغَیِّروا ما بِاَنْفُسِهِمْ...»؛

گناهانى که باعث تغییر نعمت ها مى شوند، عبارت اند از: تجاوز به مردم، ترک نمودن عادت هاى کار خیر و خوب و کفران نعمت و ترک شکر، زیرا خداوند عزّوجلّ مى فرماید:«خداوند سرنوشت هیچ ملتى را تغییر نمى دهد، مگر اینکه خودشان تغییر روش دهند... ». [معانى الاخبار، ص 270]

• 17 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَتـَرعوونَ عَنْ ذِکْرِ الْفاجِرِ حَتّى یَعْرِفَهُ النّاسُ؟! فَاذْکُرُوا الْفاجِرَ بِما فیهِ یَحْذَرْهُ النّاسُ؛

آیا از بردن نام بدکار، براى این که مردم او را بشناسند، خوددارى مى کنید؟ بدکار را بااعمال و کردارش معرفى کنید، تا مردم از او برحذر باشند. [کنزالعمال ، ح 8070]

• 18 پیامبر صلی الله علیه و آله : لَیْسَ مِنّا مَنْ غَشَّ مُسْلِما اَو ضَرَّهُ اَو ماکَرَهُ؛

از ما نیست کسى که با مسلمانى تقلّب کند، یا به او ضرر رساند و یا با وى حیله نماید. [نهج الفصاحه، ح 2414]

• 19 پیامبر صلی الله علیه و آله : یا عَلىُّ وَ لِلصّالِحِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: یُصْلِحُ ما بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللّه ِ تَعالى بِالْعَمَلِ الصّالِحِ وَ یُصْلِحُ دینَهُ بِالْعِلْمِ وَ یَرْضى لِلنّاسِ ما یَرْضى لِنَفْسِهِ؛

اى على! انسان صالح سه نشانه دارد: با عمل صالح، میان خود و خداوند را اصلاح مى کند،با علم، دینش را اصلاح مى نماید و براى مردم، همانى را مى پسندد که براى خود مى پسندد. [میراث حدیث شیعه، ج 2، ص 35، ح 122]

• 20 امام على علیه السلام: کونا لِلظّالِمِ خَصْما وَ لِلْمَظْلومِ عَوْنا؛

پیوسته دشمن ظالم و یاور مظلوم باشید. [نهج البلاغه، از نامه 47]

• 21 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنَّما اَهْلَکَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ اَنـَّهُمْ کانوا اِذا سَرَقَ فیهِمُ الشَّریفُ تَرَکوهُ وَاِذا سَرَقَ فیهِمُ الضَّعیفُ اَقاموا عَلَیْهِ الْحَدَّ؛

نابودى مردمان پیش تر از شما از آنجا بود که اگر سرشناسى دزدى مى کرد، رهایش مى ساختند و چون ناتوانى دزدى مى نمود، مجازاتش مى کردند. [نهج الفصاحه، ح 943]

• 22 امام على علیه السلام: اِنَّ اللّه َ فَرَضَ الْجِهادَ وَ عَظَّمَهُ وَ جَعَلَهُ نَصْرَهُ وَ ناصِرَهُ وَ اللّه ِ ما صَلُحَتْ دُنْیا وَ لا دینٌ اِلاّ بِهِ ؛

در حقیقت خداوند جهاد را واجب گردانید و آن را بزرگداشت و مایه پیروزى و یاورخود قرارش داد. به خدا سوگند کار دنیا و دین جز با جهاد درست نمى شود. [کافى، ج 5، ص 8 ، ح 11]

• 23 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنَّ اللّه َ تَبارَکَ وَ تَعالى اِذا اَرادَ بِقَوْمٍ بَقاءً اَوْ نَماءً رَزَقَهُمْ الْقَصْدَ وَالْعَفافَ وَ اِذا اَرادَ بِقَوْمٍ اِقْتِطاعا فَتَحَ لَهُمْ اَوْ فَتَحَ عَلَیْهِم بابَ خیانَةٍ؛

هرگاه خداوند تبارک و تعالى ماندگارى، یا رشد ملتى را بخواهد، میانه روى و پاکدامنى را روزیشان مى کند و هرگاه نابودى آنان را بخواهد، دَرِ خیانتکارى را به سود ویا به ضررشان، به رویشان مى گشاید. [الدررالمنثور، ج 3، ص 120]

• 24 امام صادق علیه السلام : اَمّا الْعِلَّةُ فِى الصِّیامِ لِیَسْتَوِىَ بِهِ الْغَنىُّ وَ الْفَقیرُ و ذلِکَ لاَِنَّ الْغَنىَّ لَمیَکُنْ لِیَجِدَ مَسَّ الْجوعِ فَیَرْحَمَ الْفَقیرَ لاَِنَّ الْغَنىُّ کُلَّما اَرادَ شَیئا قَدَرَ عَلَیْهِ فَاَرادَ اللّه ُعَزَّوَجَلَّ اَن یُسَوّى بَینَ خَلقِهِ و اَن یُذیقَ الغَنىَّ مَسَّ الجوعِ وَ الاَلَمِ لِیَرِقَّ عَلَى الضَّعیفِ و یَرحَمَ الجائِعَ ؛

علت روزه گرفتن آن است که به سبب آن، ثروتمند و فقیر برابر شوند، زیرا ثروتمند گرسنگى را احساس نکرده، تا به فقیر رحم کند، هرگاه هم چیزى را بخواهد مى تواند فراهم کند. پس خداوند خواست میان بندگانش برابرى ایجاد کند و توانمند مزه گرسنگى و درد را بچشد تا بر ناتوان مهر بورزد و بر گرسنه ترحم کند . [بحارالأنوار، ج 96، ص 371، ح 53]

• 25 امام باقر علیه السلام : ... اِنَّ الاَْمْرَ بِالْمَعْروفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنـکَرِ سَبیلُ الاَْنْبیاءِ وَ مِنْهاجُ الصُّلَحاءِ ، فَریضَةٌ عَظیمَةٌ بِها تُقامُ الْفَرائِضُ ، وَ تَاْمَنُ الْمَذاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَکاسِبُ ، وَ تُرَدُّ الْمَظالِمُ وَ تَعْمُرُ الاَْرْضُ ، وَ ینْتَصِفُ مِنَ الاَْعداءِ وَ یَسْتَقیمُ الاَْمْرُ... ؛

امر به معروف و نهى از منکر راه و روش پیامبران و شیوه صالحان است و واجب بزرگى است که واجبات دیگر با آن بر پا مى شوند، راه ها امن مى گردد و درآمدها حلال مى شود وحقوق پایمال شده، به صاحبانش برمى گردد، زمین آباد مى شود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته مى شود و کارها سامان مى پذیرد. [کافى، ج 5 ، ص 56، ح 1]

• 26 پیامبر صلی الله علیه و آله : ثَلاثٌ لَیْسَ لاَِحَدِ مِنَ النّاسِ فیهِنَّ رُخصَةٌ: بِرُّ الْوالِدَینِ مُسْلِما کانَ اَو کافِرا وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ لِمُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ وَ اَداءُ الاَْمانَةِ اِلى مُسْلِمٍ کانَ اَو کافِرٍ؛

سه چیز است که ترک آن براى هیچ کس جایز نیست: نیکى به پدر و مادر؛ مسلمانباشند یا کافر، وفاى به عهد؛ با مسلمان یا کافر و اداى امانت؛ به مسلمان یا کافر. [جامع الصغیر، ج 2، ص 716، ح 3469]

• 27 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَنـْصِفِ النّاسَ مِنْ نَفْسِکَ وَ انْصَحِ الأُْمَّةَ وَ اَرْحَمْهُمْ فَاِذا کُنْتَ کَذلِکَ وَغَضِبَ اللّه ُ عَلى أَهْلِ بَلْدَةٍ اَنـْتَ فیها وَ اَرادَ اَنْ یُنْزِلَ عَلَیْهِمُ الْعَذابَ نَظَرَ اِلَیْکَ فَرَحِمَهُمْبِکَ یَقولُ اللّه ُ تَعالى: «وَ ما کانَ رَبُّکَ لِیُهْلِکَ الْقُرى بِظُلْمٍ وَ أَهْلُها مُصْلِحونَ»؛

با مردم منصفانه رفتار کن و خیرخواه و مهربان آنان باش؛ زیرا اگر چنین بودى و خداوند بر مردم آبادیى که تو در آن به سر مى برى خشم گرفت و خواست بر آنان عذاب فرو فرستد،به تو نگاه مى کند و به خاطر تو به آنان رحم مى کند. خداى متعال مى فرماید «و پروردگارتو هرگز بر آن نبوده که شهرهایى را که مردمش درستکارند، به ستمى هلاک کند». [مکارم الاخلاق، ص 457]

• 28 امام رضا علیه السلام : ... الجُمُعَةُ مَشْهَدٌ عامٌ فَاَرادَ اَنْ یَکونَ لِلاِْمامِ سَبَبٌ اِلى مَوعِظَتِهِمْ وَتَرغیبِهِم فِى الطّاعَةِ وَ تَرهیبِهِم مِنَ الْمَعْصیَةِ وَ فِعْلِهِمْ وَ تَوفیقِهِمْ عَلى ما اَرادوا مِنْ مَصْلَحَةِ دینِهِمْ وَ دُنْیاهُم وَ یُخْبِرَهُمْ بِما وَرَدَ عَلَیْهِمْ مِنَ الآْفاتِ و مِنَ الاَْحْوالِ الَّتى لَهُم فیهَا الْمَضَرَّةُ وَ الْمَنْفَعَةُ ؛

جمعه روز اجتماع عموم مردم است. خداوند خواست تا امام از رهگذر خطبه نمازجمعه، آنان را موعظه کند و به اطاعت تشویقشان نماید و از معصیت و ارتکاب آن بر حذرشان دارد و آنان را بر آنچه در جهت مصلحت دین و دنیاى خویش اراده کرده اند موفّق سازد و از زیان هایى که دیده اند و حالاتى که براى آنان زیان آور یا سودآور است، با خبر کند. [علل الشرایع، ج 1، ص 265، ح 9]

• 29 پیامبر صلی الله علیه و آله : لاتَخْتَلِفوا، فَإِنَّ مَنْ کانَ قَبْلَکُمُ اخْتَلَفوا فَهَلَکوا؛

باهم اختلاف نکنید، که پیشینیان شما دچار اختلاف شدند و نابود گشتند. [کنزالعمال، ح 894]

• 30 پیامبر صلی الله علیه و آله : إِذا کَثُرَ الزِّنا بَعْدى کَثُرَ مَوْتُ الْفُجْأَةِ وَ اِذا طُـفِّفَ الْمِکْیالُ اَخَذَهُمُ اللّه ُبِالسِّنینَ وَ النَّقْصِ وَ إذا مَنَعُوا الزَّکاةَ مُنِعَتِ الاَْرْضُ بَرَکاتِها مِنَ الزَّرْعِ وَ الثَّمارِ وَالْمَعادِنِ وَ اِذا جاروا فِى الْحُکْمِ تَعاوَنوا عَلَى الظُّلْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ اِذا نَقَضُوا الْعُهودَ سَلَّطَ اللّه ُعَلَیْهِمْ عَدُوَّهُمْ وَ اِذا قَطَعُوا الاَْرْحامَ جُعِلَتِ الاَْمْوالُ فى اَیْدِى الاَْشْرارِ وَ اِذا لَمْ یأْمُروا بِالْمَعْروفِ وَ لَمْ یَنْهَوا عَنِ الْمُنْـکَرِ وَ لَمْ یَتَّبِعُوا الاَْخْیارَ مِنْ اَهْلِ بَیْتى سَلَّطَ اللّه ُعَلَیْهِمْ اَشْرارَهُمْ فَیَدْعُوَ عِنْدَ ذلِکَ خِیارُهُمْ فَلا یُسْتَجابُ لَهُمْ ؛

چون پس از من زنا رایج شود، مرگ ناگهانى زیاد مى شود و چون کم فروشى کنند،خداوند آنان را به قحطى و کمبود مبتلا مى گرداند و چون زکات ندهند، زمین برکاتخود، مانند غلات و میوه ها و معادن را از آنان دریغ مى دارد و چون در قضاوت ستمنمایند، بر ظلم و تجاوز یکدیگر را یارى کنند و چون عهدها را بشکنند، خداونددشمنشان را بر آنان مسلّط کند و چون قطع رحم کنند، ثروت در دست اشرار افتد وهنگامى که امر به معروف و نهى از منکر ننمایند و از نیکان از اهل بیت من پیروى نکنند،خداوند اشرارشان را بر آنان مسلّط کند و نیکانشان دعا کنند ولى مستجاب نشوند . [تحف العقول، ص 51]

• 31 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِیّاکُمْ وَ الشُّحَّ فَاِنَّما هَلَکَ مَنْ کانَ قَبْلَکُمْ بِالشُّحِّ اَمَرَهُمْ بِالْبُخْلِ فَبَخِلوا وَاَمَرَهُمْ بِالْقَطیعَةِ فَقَطَعوا وَ اَمَرَهُمْ بِالْفُجورِ فَفَجَروا؛

از حرص بپرهیزید، زیرا که پیشینیان شما در نتیجه حرص نابود شدند، حرص آنها رابه بخل وادار کرد پس بخل ورزیدند. به قطع رحم وادار کرد پس با خویشاوندان قطعرابطه کردند. به بدى وادارشان کرد پس بدکار شدند. [نهج الفصاحه ، ح 992]

• 32 پیامبر صلی الله علیه و آله : إِذا کانَ اُمَراؤُکُمْ خیارَکُمْ وَ اَغْنیاؤُکُمْ سُمَحاءَکُمْ وَ امرکُمْ شورى بَیْنَـکُمْ فَظَهْرُ الاَْرْضِ خَیْرٌ لَکُمْ مِنْ بَطْنِها وَ اِذا کانَ اُمَراؤُکُمْ شِرارَکُمْ وَ اَغْنیاؤُکُمْ بُخَلاءَکُمْ وَ اُمورُکُمْ اِلى نِساءِکُمْ فَبَطْنُ الاَْرْضِ خَیْرٌ لَکُمْ مِنْ ظَهْرِها؛

هرگاه حاکمانتان نیکان شما باشند و ثروتمندانتان بخشندگان شما و کارها میان شما با مشورت باشد، روى زمین از درون آن براى شما بهتر است و هرگاه حاکمانتان اشرار شما و ثروتمندان شما بخیلان باشند و کارهاى شما به دست زنان افتد، درون زمین براى شما بهتر از روى زمین است. [تحف العقول، ص 36]

• 33 امام زمان علیه السلام : اَللّهُمَّ... وَ تَفَضَّلْ عَلى عُلَمائِنا بِالزُّهْدِ وَ النَّصیحَةِ وَ عَلَى الْمُتَعَلِّمینَ بِالْجُهْدِ وَ الرَّغْبَةِ وَ عَلَى الْمُسْتَمِعینَ بِالاِْتْباعِ وَ الْمَوْعِظَةِ وَ عَلى مَرْضَى الْمُسْلِمینَ بِالشِّفاءِ وَ الرّاحَةِ وَ عَلى مَوْتاهُمْ بِالرَّاْفةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ عَلى مَشایِخِنا بِالْوَقارِ وَ السَّکینَةِ وَ عَلَى الشَّبابِ بِالاِْنابَةِ وَ التَّوْبَةِ وَ عَلَى النِّساءِ بِالْحَیاءِ وَ الْعِفَّةِ وَ عَلَى الاَْغْنیاءِ بِالتَّواضُعِ وَ السَّعَةِ وَ عَلَى الْفُقَراءِ بِالصَّبْرِ وَ الْقَناعَةِ وَ عَلَى الْغُزاةِ بِالنَّصْرِ وَ الْغَلَبَةِ وَعَلَى الاُْسَراءِ بِالْخَلاصِ وَ الرّاحَةِ وَ عَلَى الاُْمَراءِ بِالْعَدْلِ وَ الشَّفَقَةِ وَ عَلَى الرَّعیَّةِ بِالاِْنْصافِ وَ حُسْنِ السّیرَةِ... ؛

خداوندا... تفضّل کن بر علما به زهد و خیرخواهى و بر دانش اندوزان به کوشش وشوق و بر شنوندگان به پیروى و نصیحت پذیرى و بر بیماران مسلمان به شفا و آسایش وبر امواتشان به مهربانى و رحمت و برسالخوردگان به وقار و آرامش و بر جوانان بهبازگشت و توبه و بر زنان به حیا و پاکدامنى و بر ثروتمندان به تواضع و بخشش نمودن وبر فقرا به صبر و قناعت و بر رزمندگان به یارى و پیروزى و بر اسیران به خلاصى و راحتىو بر حاکمان به عدل و مهربانى و بر عموم مردم به انصاف و خوشرفتارى... . [البلد الامین، ص 349]

• 34 امام صادق علیه السلام : وَ لَیْسَ یُحَبُّ لِلْمُلوکِ أَنْ یُفَرِّطوا فى ثَلاثٍ: فى حِفْظِ الثُّغورِ وَ تَفَقُّدِالْمَظالِمِ وَ اخْتیارِ الصّالِحینَ لاَِعْمالِهِمْ؛

حاکم سزاوار نیست که در سه کار کوتاهى کند: حفظ مرزها، رسیدگى به حقوقپایمال شده و انتخاب افراد شایسته براى کارهایشان. [تحف العقول، ص 319]

• 35 امام على علیه السلام : وَ اَیْمُ اللَّهِ مَا کانَ قَوْمٌ قَطُّ فى غَضِّ نِعْمَةٍ مِنْ عَیْشٍ فَزالَ عَنْهُمْ اِلاَّبِذُنُوبٍ اِجْتَرَحوهَا، لاَِنَّ اللّهَ لَیْسَ بِظَّلامٍ لِلْعَبیدِ. وَ لَوْ اَنَّ النّاسَ حینَ تَنْزِلُ بِهِمُ النِّقَمُ وَتَزولُ عَنْهُمُ النِّعَمُ فَزِعُوا اِلى رَبِّهِمْ بِصِدْقٍ مِنْ نیّاتِهِمْ وَ وَلَهٍ مِنْ قُلوبِهِمْ لَرَدَّ عَلَیْهِمْ کُلَّشَارِدٍ وَ اَصْلَحَ لَهُمْ کُلَّ فَاسِدٍ؛

به خدا سوگند، هرگز ملتى در زندگىِ مرفّه و پر نعمتى نبوده اند و نعمت و رفاه از آنانزائل نشده است، مگر به سبب گناهانى که مرتکب شده اند، چرا که خداوند به بندگانشظلم نمى کند. اگر مردم به هنگامى که بلاها و سختى ها بر آنان فرود مى آمد و نعمت ها ازدستشان مى رفت، با نیت هاى خوب و دلى مشتاق به پروردگارشان پناه مى بردند،بى گمان هر از دست رفته اى به آنان باز مى گشت و هر فاسدى اصلاح مى شد. [نهج البلاغه، از خطبه 178]

• 36 امام باقر علیه السلام : وَ اعْلَمْ اَنَّ الاِْلْفَ مِنَ اللّه ِ وَ الْفِرْکَ مِنَ الشَّیْطانِ؛

بدان که، انس و الفت گرفتن [با دیگران] از خداوند و دشمنى از شیطان است. [کافى، ج 5، ص 500، ح 1]

• 37 امام حسین علیه السلام : إنَّ شیعَتَنا مَنْ سَلِمَتْ قُلوبُهُمْ مِنْ کُلِّ غِشٍّ وَغِلٍّ وَدَغَلٍ؛

بى گمان شیعیان ما، دل هایشان از هر خیانت، کینه، و فریبکارى پاک است. [بحارالأنوار، ج 68، ص 156، ح 11]

• 38 امام کاظم علیه السلام : طوبى لِلْمُصْلِحینَ بَیْنَ النّاسِ، اُولئِکَ هُمُ الْمُقَرَّبونَ یَوْمَ الْقیامَةِ؛

خوشا به حال اصلاح کنندگان بین مردم، که آنان همان مقرّبان روز قیامت اند. [تحف العقول، ص 393]

• 39 امام صادق علیه السلام : اُنـْظُرْ ما بَلَغَ بِهِ عَلىٌّ علیه السلام عِنْدَ رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله فَالْزَمْهُ فَاِنَّ عَلیّاً علیه السلام اِنَّما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِنْدَ رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاَْمانَةِ؛

ببین على علیه السلام با چه چیز آن مَقام را نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله پیدا کرد، همان را پیروى کن.در حقیقت على علیه السلام آن مَقام را نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با راستگویى و امانتدارى بدست آورد. [کافى ، ج 2، ص 104، ح 5]

• 40 پیامبر صلی الله علیه و آله : وَ الّذى نَفْسى بِیَدِهِ لایَدْخُلُ الْجَنَّةِ اِلاّ رَحیمٌ قالوا: کُلُّنا رَحیمٌ. قالَ: لا حَتّى تَرْحَمَ الْعامَّةَ؛

سوگند به آن کس که جانم در دست اوست، کسى جز اهل ترحم به بهشت نمى رود. عرض کردند: «همه ما دلْ رحم و مهربانیم»، فرمودند: نه، مگر آن گاه که به عموم مردمرحم کنید. [کنزالعمال، ح 5989]