چهل حدیث از امام رضا علیه السلام {2}
چهارشنبه, ۵ تیر ۱۳۹۸، ۰۱:۵۲ ب.ظ
کمـال ایمـان
۱ قال الرضا علیه السلام: لا یَسْتَکْمِلُ عَبْدٌ حَقیقَةَ الایمـانِ حَتّى تَکُونَ فیهِ خِصالٌ ثـَلاثٌ: اَلتـَفـَقـُّهُ فىالدّینِ، وَ حُسْنُ التَّقْدیرِ فِى الْمَعیشَةِ وَالصَّبْرُ عَـلَى الرَّزایا. [تحف العقول، ص 446.]
امام رضا علیه السلام فرمود: هیـچ بنده اى به کمال حقیقى ایمان نمى رسد، تا اینکه این سه خصلت در او باشد: دین شـناسى. اندازه و برنامه ریزى در زندگى. شکیبایى بر سختیها و ناملایمات.
مراحل سه گانه ایمـان
۲ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: اَلاْءیمـانُ هـُوَ مَعْرِفـَةٌ بِالْقـَلْبِ وَ اِقْرارٌ بِالّلِسانِ وَ عَمَلٌ بِالْأرْکانِ. [تحف العقول، ص 422.]
امام رضا علیه السلام فرمود: ایمان عبارت است از: شناخت قلبى، اعتراف زبانى، عمل با اعضاء وجوارح
نشـانه هاى مـؤمن
۳ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اَلْمُؤمِنُ اِذا غَضِبَ لَمْ یُخْرِجْهُ غَضَبُهُ عَنْ حَقٍّ، وَ اِذا رَضِىَ لَمْ یُدْخِلْهُ رِضاهُ فى باطِلٍ، وَ اِذا قَدَرَ لَمْ یَأْخُذْ اَکْثَرَ مِنْ حَقِّهِ. [بحار الانوار، ج 75، ص 355.]
امام رضا علیه السلام فرمود: مؤمن، هرگاه خشمگین شود، غضبش او را از حق بیرون نمى برد و هرگاه خرسند شود، خوشنودیش او را به باطل نمى کشاند و هرگاه قدرت یابد، بیش از حق خودش بر نمى دارد.
عشـق آل محـمّد صلى الله علیه وآله
۴ وَ عَن أبِى الحَسَن الرِّضا علیه السلام: لایُحِبُّنا کافِرٌ وَلا یُبْغِضُنا مُؤْمِنٌ، وَ مَنْ ماتَ وَهُوَ یُحِبُّنا کانَ عَلَى اللّه ِ حَقّا اَنْ یَبْعَثَهُ مَعَنا. [مسند الامام الرضا علیه السلام ، ج 1، ص 358.]
امام هشتم علیه السلام فرمود: هیچ کافرى ما را دوست نمى دارد و هیچ مؤمنى دشمن ما نمى شود. هرکس با محبّت ما اهل بیت بمیرد، بر خداوند حتمى است که او را در قیامت با ما برانگیزد.
رهـبرى
۵ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اِنَّ الإمامَةَ زِمامُ الدّینِ وَ نِظامُ الْمُسْلِمینَ وَ صـَلاحُ الدُّنیـا وَ عِـزُّ الْمـُؤْمِنینَ. [اصول کافى، ج 1، ص 200.]
امام رضا علیه السلام فرمود: امامت و رهبرى، رشته دارى دین و نظام بخشى مسلمانان است و مـوجب اصـلاح دنیـا و عزّت و سربلندى مؤمنان است.
زائـر امـام رضــا علیه السلام
۶ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: اِنَّ زُوّارَ قَبْرى لَأَکْرَمُ الْوُفُودِ عَلَى اللّه ِ یَوْمَ الْقِیامَةِ، وَ ما مِنْ مُؤْمِنٍ یَزُورُنى فَیُصیبُ وَجْهَهُ مِنَ الْماءِ اِلاّ حَرَّمَ اللّه ُ تَعالى جَسَدَهُ عَلَى النـّارِ. [عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 248.]
امام رضا علیه السلام فرمود: زائران قبرم از گرامى ترین گروههایى اند که روز قیامت، بر خدا وارد مى شوند. هیچ مؤمنى نیست که مرا زیارت کند و در راه زیارتم بر چهره اش قطره آبى بچکد، مگر آنکه خداى متعال، بدن او را بر آتش دوزخ حرام مى کند.
ولایـت و بـرائت
۷ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: حـُبُّ اَوْلِیاءِ اللّه ِ واجِبٌ وَ کَذلِکَ بُغْضُ اَعْدائِهِمْ وَ الْبَرائَةُ مِنْهُمْ وَ مِنْ اَئِمَّتِهِمْ. [وسائل الشیعه، ج11، ص433.]
امام رضا علیه السلام در نوشته خود به مأمون، فرموده است: دوستى با دوستان خدا واجب است، همچنین دشمن داشتن و بیزارى جستن از دشمنان دوستان خدا و سران آنان واجب است.
زیـارت شیـعیان
۸ وَ عَن أبِى الحَسَن الرِّضا علیه السلام: مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلى زِیارَتِنا فَلْیَزُرْ صالِحى مَوالینا یُکْتَبْ لَهُ ثَوابُ زِیارَتِنا. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 2، ص 254.]
از امام رضا علیه السلام روایت است: هرکس نتـواند ما را زیـارت کنـد، دوستان و پیروان شایسته ما را زیارت کند، تـا پاداش زیـارت مـا برایش نوشـته شـود.
بهـترین بنـدگان
۹ سُئِلَ عَنْ خِیارِ الْعِبادِ، فَقالَ علیه السلام: اَلَّذینَ اِذا اَحْسَنُوا اسْتَبْشَرُوا، وَاِذا اَساؤُوا اسْتَغْفَرُوا، وَ اِذا اُعْطُوا شَکَرُوا، وَ اِذَا ابْتَلَوْا صَبَرُوا، وَ اِذا غَضِبُوا عَفَوا. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1 ص 284.]
از حضرت رضا علیه السلام درباره بهترین بندگان پرسیدند. حضـرت فـرمــود: آنان که هرگاه نیکى مى کنند، خوشحال مى شوند، هرگاه بدى مى کنند، استغفار مى کنند، هرگاه چیزى به آنان داده مى شود، سپاس مى گویند، هرگاه مبتلا و گرفتار مى شوند، شکیبایى مى کنند، و هرگاه خشمگین مى شوند، عفو و گذشت مى کنند.
بهـره زنـدگى
۱۰ اِنَّ اَبَاالحَسَنِ علیه السلام سُئِلَ عَنْ اَفْضَلِ عَیْشِ الدُّنْیا، فَقالَ: سِـعَةُ الْمَنْزِلِ وَ کَثْرَةُ الْمُحِـبّینَ. [بحار الانوار، ج 71، ص 177.]
از حضرت رضا علیه السلام پرسیدند: بهترین خوشى و لذّت دنیا چیست؟ فــرمـود: خـانه وسـیع و بسـیارى دوسـتان.
شـکر خالق و مخلوق
۱۱ وَ قالَ عَلِىُّ بنُ مُوسى علیه السلام: مَنْ لَمْ یَشْکُرِ الْمُنْعِمَ مِنَ الْمَخْلُوقینَ، لَمْ یَشْکُرِ اللّه َ عَزَّ وَ جَلَّ. [عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 27.]
امام رضا علیه السلام فرمود: هرکس که صاحبان نعمت و نیکى را از مردم، تشـکّر و سـپاس نـکنـد، خداى متعال را هم سپاس نکرده است.
دوسـتى بیست سـاله
۱۲ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: مَـوَدَّةُ عِشْـرینَ سَنَـةً قَرابَـةٌ. [بحار الانوار، ج 71، ص 175.]
ابراهیم بن عباس مى گوید شنیدم که حضرت رضا علیه السلاممى فرمود: دوسـتى بیست سـال، در حکم خویشاوندى است.
عـرضه اعمال بر پیامبر صلى الله علیه وآله
۱۳ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: تُعْرَضُ عَلى رَسُولِ اللّه ِ عَلَیْهِ وَآلِهِ السَّلامُ اَعْمالُ اُمَّتِهِ کُلَّ صَباحٍ اَبْرارِها وَ فُجّارِها، فَاحْـذَرُوا. [مسندالامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 339.]
از امام رضا علیه السلام روایت شده است: کارهاى امّت پیامبر صلی الله علیه و آله، چه نیکان و چه بدکاران، هر بامداد به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آلهگزارش و عرضه مى شود ، پس حذر کنید!
نـکوهش مـال انـدوزى
۱۴ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: لا یَجْتَمِعُ الْمالُ اِلاّ بِخِصالٍ خَمْسٍ: بِبُخْلٍ شَدیدٍ وَ اَمَلٍ طَویلٍ وَ حِرْصٍ غالِبٍ وَقطیعَةِ الرَّحِمِ وَ ایثارِ الدُّنْیا عَلَى الآخِرَةِ. [کشف الغمّه، ج 3، ص 84.]
از سخنان امام رضا علیه السلام: هـرگز ثروت جمع و اندوخته نمى گردد، مگر بـا پنـج خـصلت: بخـل شـدید، آرزوى دور و دراز، حـرصِ غالب، قطع رحـم و برگزیدن دنیا بر آخـرت.
تفـریحـات سـالم
۱۵ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اِجْعَلُوا لِأَنْفُسِکُمْ حَظّا مِنَ الدُّنْیا، بِاِعْطائِها ماتَشْتَهى مِنَ الْحَلالِ وَ مالَمْ یَنَلِ المُرُوَّةَ وَلاسَرَفَ فیهِ، وَاسْتَعینوُا بِذلِکَ عَلى اُمُورِالدّینِ. [فقه الرضا علیه السلام، ص 337.]
امام رضا علیه السلام فرمود: براى خودتـان بهره اى از دنیـا قرار دهـید، به اینکه خواسته هاى دل را از حلال به آن بدهید، تا حدّى که مروّت را از بین نبرد و اسراف در آن نباشد، و بدین وسیله، بر کارهاى دین، کمک بجویید.
گـناه نـو، بـلاى نـو
۱۶ سَمِعتُ الرِّضا علیه السلام یَقُولُ: کُلَّما اَحْدَثَ الْعِبادُ مِنَ الذُّنُوبِ ما لَمْ یَکُونُوا یَعْمَلُونَ، اَحْدَثَ اللّه ُ لَهُمْ مِنَ الْبَلاءِ ما لَمْ یَکُونُوا یَعْرِفُونَ. [وسائل الشیعه، ج 11، ص 240.]
از عباس بن هلال شامى است که، شنیدم امام رضا علیه السلاممى فرمود: هـرگاه که بندگان، گناهان تازه پـدید آورنـد که قبلاً مرتکب نمى شدند، خداوند بلاى تازه اى برایشان پیش مى آورد که قبلاً نمى شناختند.
همسـر شـایسـته
۱۷ وَ عَن عَلِىِّ بنِ مُوسَى الرِّضا علیه السلام: ما اَفادَ عَبْدٌ فائِدَةً خَیْرا مِنْ زَوْجَةٍ صالِحَةٍ اِذا رَآها سَرَّتْهُ وَ اِذا غابَ عَنْها حَفِظَتْهُ فى نَفْسِها وَ مالِهِ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 2، ص 256.]
از امام رضا علیه السلام روایت است: بنده مؤمن، هیچ بهره اى نبرده که بهتر از همسر خوب و شایسته اى باشد که هنگام حضور شوهر، مایه خوشحالى او باشد و در غیاب شوهر، نگهدار ناموس و مال او باشد.
احـترام پــدر
۱۸ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: عَلَیْکَ بِطاعَةِ الأَبِ وَ بِرِّهِ وَ التَّواضُعِ وَ الخُضُوعِ وَالاْءعْظامِ وَ الاْءکْرامِ لَهُ وَ حَفْضِ الصَّوْتِ بِحَضْرَتِهِ. [فقه الرضا علیه السلام، ص 334.]
امام رضا علیه السلام فرمود: بر تو باد که از پدر، فرمانبردارى کنى، به او نیکى کنى، در برابرش فروتنى و کرنش و بزرگداشت و احترام داشته باشى و صدایت را در حضور او پایین بیاورى.
توسـعه بر خـانواده
۱۹ وَ قالَ أبُوالحَسَن الرِّضا علیه السلام: یَنْبَغى لِلرَّجُلِ اَنْ یُوَسِّعَ عَلى عِیالِهِ لِئـَلاّ یَتَمـَنَّوْا مـَوْتـَهُ. [من لا یحضره الفقیه، ج 23، ص 68.]
امام رضا علیه السلام فرمود: سزاوار است که مرد، در هزینه ها و خرجها بر خانواده خود توسعه و گشایش دهد، تا آرزوى مرگش را نداشته باشند.
برخـورد با مـردم
۲۰ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اِصْحَبِ السُّلْطانَ بِالْحَذَرِ، وَ الصَّدیقَ بِالتَّواضُعِ، وَ الْعـَدُوَّ بِالْحـَذَرِ، وَ الْعامَّةَ بِالْبِشْـرِ. [بحار الانوار، ج 75، ص 355.]
امام رضا علیه السلام فرمود: با حاکم، با احتیاط همنشینى کن، با دوسـت هـمراه با تواضـع، با دشمن، همراه با هشیارى و پرهیز، و با عمـوم مـردم با خوشـرویى.
یـارى ناتـوان
۲۱ وَ قالَ عَلِىُّ بنُ مُوسى علیه السلام: عَوْنُکَ لِلضَّعیفِ مِنْ اَفْضَلِ الصَّدَقَةِ. [تحف العقول، ص 446.]
امام رضا علیه السلام فرمود: از بهـترین نـوع صـدقـه، یارى کردن تو نسبت به ناتوان است.
کمـک به دیـگران
۲۲ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: مَـنْ فَـرَّجَ عـَنْ مُـؤمِنٍ فَرَّجَ اللّه ُ عَنْ قَلْبِهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ. [اصول کافى، ج 2، ص 200.]
از امام رضا علیه السلام روایت است: کسى که گِره از کار مؤمنى بگشاید و شادش کند، خداوند هم در روز قیامت، کارِ بسته او را مى گشاید.
مـرز اطاعت والـدین
۲۳ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: بِرُّ الْوالِدَیْنِ واجِبٌ وَاِنْ کانا مُشْرِکَیْنِ وَ لا طاعَةَ لَهُما فى مـَعْصِیَةِ الْخـالِقِ. [بحار الانوار، ج 71، ص 72.]
در نوشته امام رضا علیه السلام به مأمون آمده است: نیکى به پدر و مادر واجب است، هرچند مشرک باشند، ولى در راه معصیت آفریدگار، اطاعتى از آن دونیست.
صـله رحِم
۲۴ وَ قالَ أبُوالحَسَن الرِّضا علیه السلام: یـَکُونُ الرَّجـُلُ یَصِلُ رَحِمَهُ فَیَکُونُ قَدْ بَقِىَ مِنْ عُمْرِهِ ثَلاثُ سِنینَ، فَیُصَیِّرُهَا اللّه ُ ثَلاثینَ سَنـَةً وَ یَفْعـَلُ اللّه ُ ما یَشـاءُ. [اصول کافى، ج 2، ص 150.]
امام رضا علیه السلام فرمود: گـاهى کسى صـله رحـم مى کنـد، در حالى که از عمرش سه سال باقى است. خـداونـد (بـه خـاطر ایـن عمـل) باقى مانده عمر او را سى سال مى کند و خــدا آنچـه بخـواهد مى کنـد.
پاکــیزگى
۲۵ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: مِنْ اَخـْلاقِ الأَنْبِیاءِ التـَّنَظـُّفُ. [تحف العقول، ص 442.]
امام رضا علیه السلام فرمود: تمیـزى و پاکـیزگى از اخـلاق پـیامبران است.
حســابرسى
۲۶ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: مَنْ حاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ وَ مَنْ غَفِلَ عَنْها خَسِرَ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 302.]
امام رضا علیه السلام فرمود: هرکس به حساب خودش رسیدگى کند، سود مى برد وهرکس از خود (و اعمالش) غافل شود، زیان مى کند.
ریـاست طلبى
۲۷ وَ قالَ أبُوالحَسَن الرِّضا علیه السلام: ماذِئْبانِ ضارِیانِ فى غَنَمِ قَوْمٍ قَدْ تَفَرَّقَ رُعاؤُها بِاَضَرَّ فى دینِ الْمُسلِمِ مِنَ الرِّئاسَةِ. [اصول کافى، ج 2، ص 297.]
معمر بن خلاّد، نزد آن حضرت از مردى یاد کرد و گفت او ریاست طلب است. حضرت فرمود: دو گرگ درنده در گله بى چوپان، به اندازه ریاست طلبى در دین یک مسلمان زیانبار نیست!
دعــا و تـلاش
۲۸ وَ قالَ عَلِىُّ بنُ مُوسَى الرِّضا علیه السلام: مَنْ سَأَلَ اللّه َ التَّوفیقَ وَ لَمْ یَجْتَهِدْ، فَقـَدِاسْتـَهْزَءَ بِنـَفْسِهِ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 283.]
امام رضا علیه السلام فرمود: هرکس از خداوند، توفیق بطلبد ولى تلاش نکند، او خـود را مسـخره کـرده اسـت.
هـمدلى و هـمراهى
۲۹ وَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: مَنْ غابَ عَنْ اَمْرٍ فَرَضِىَ بِهِ کانَ کَـمَنْ شَهِـدَهُ وَ اَتـاهُ. [توحید، صدوق، ص 392.]
امام رضا علیه السلام فرمود: کسى که از صحنه کارى غایب باشد، اما به آن کار (چه نیک و چه بد) راضى باشد، همچون کسى است که در صحنه عمل حاضر بوده و آن را انجـام داده اسـت.
عـمل، عامل نجـات
۳۰ وَ رُوِىَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: لاتَدَعُوا الْعَمَلَ الصّالِحَ وَ الإجْتِهادَ فى الْعِبادَةِ، اتِّکالاً عَلى حُبِّ آلِ محمّدٍ علیهم السلام. [فقه الرضا علیه السلام، ص 339.]
از سخنان امام رضا علیه السلام چنین روایت است: کار شایسته و کوشش در پرستش و عبادت را، تنها به اعتماد و پشت گرمىِ محبّت آل محمّد صلی الله علیه و آلهرها نکنید.
عــدالت در سـلام
۳۱ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: مَنْ لَقِىَ فَقـیرا مُسْلِما فَسَلَّمَ عَلَیْهِ خِلافَ سـَلامِهِ عـَلَى الأَغـْنِیاءِ لَقِىَ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ هـُوَ عَلَیـْهِ غـَضـْبانٌ. [عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 57.]
امام رضا علیه السلام فرمود: هرکس مسلمان تهیدستى را دیدار کند و به او سلام دهد، اما متفاوت با سلامى که به ثروتمندان مى دهد، روز قیامت، خداوند را دیدار مى کند، در حالى که خدا بر او خشمگین است.
قـرآن، راه هـدایت
۳۲ وَ قالَ أبُوالحَسَن الرِّضا علیه السلام: کَلامُ اللّه ِ لا تَـتَجاوَزُوهُ وَلاتَطْلُبُوا الْهُدى فىغَیْرِهِ فَتَضِلُّوا. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 308.]
ریّان بن صلت مى گوید: از حضرت رضا علیه السلام پرسیدم: اى پسر پیامبر! درباره قرآن چه مى فرمایى؟ فرمود: قـرآن کلام خــداست، از آن فـراتر نـرویـد و هدایت را در غیر قرآن مجویید که گمراه مى شوید.
سـودمندترین پرهـیزگارى
۳۳ رُوِىَ عَنِ الرِّضا علیه السلام: اِعْلَمْ اَنَّهُ لا وَرَعَ اَنْفَعُ مِنْ تَجَنُّبِ مَحارِمِ اللّه ِ وَالْکَـفِّ عَنْ اَذَى الْمُـؤمِنِ. [فقه الرضا علیه السلام، ص 356.]
از امام رضا علیه السلام روایت شده است: بدان که هیچ ورع و پرهیزگارى، سودمندتر از پرهیز از حرامهاى خدا و اجتناب از اذیّت مؤمن نیست.
شـکرانه توانـگرى
۳۴ وَ عَن أبِى الحَسَن علیه السلام: مَنْ قَصَدَ اِلَیْهِ رَجُلٌ مِنِ اخْوانِهِ مُسْتَجیرا بِهِ فى بَعْضِ اَحْوالِهِ فَلَمْ یُجِرْهُ بَعْدَ اَنْ یَقْدِرَ عَلَیْهِ، فَقَدْ قَطَعَ وِلایَةَ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ. [بحار الانوار، ج 72، ص 181.]
از امام رضا علیه السلام روایت است: کسى که یکى از برادران دینى اش براى کارى به او پناه آورد ولى او، با آنکه مى تواند، پناه ندهد و کارى برایش نکند، رشته ولایت خداى متعال را بریده است.
امر به معروف و نهى از منکر
۳۵ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: لَتَأمُرَنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَتَنْهَنَّ عَنِ الْمُنْکَرِ، اَوْ لَـیَسْتَـعْمِلَنَّ عَلَـیْکُمْ شِـرارُکُمْ فَیَدْعُو خِیارُکُمْ فَلا یُسْتَجابُ لَهُمْ. [وسائل الشیعه، ج 11، ص 394.]
امام رضا علیه السلام فرمود: حتـما امر به معروف و نهى از منکر کنید، وگرنه اشرارتان بر شما مسلّط و حاکم مى شوند، آنـگاه خوبانتـان هم دعـا مى کنند، امّا دعـایشان مستجـاب نمى شـود.
عـملها و عکس العـملها
۳۶ وَ عَن أبِى الحَسَنِ الرِّضا علیه السلام: اِذا کَذِبَ الوُلاةُ حُبِسَ الْمـَطَرُ، وَ اِذا جارَ السُّلْطانُ هانَتِ الدَّوْلَةُ، وَاِذا حُبِسَتِ الزَّکاةُ ماتَتِ الْمَواشى. [امالى، شیخ مفید، ص 310.]
از امام رضا علیه السلام روایت شده است: هرگاه زمامداران دروغ بگویند، خشکسالى مى شود. هرگاه حاکم، ستم کند، حـکومت سست مى شود. و هرگاه زکات نپـردازند، چهـارپایان مى مـیرند.
ریشـه گنـاهان
۳۷ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اَلصَّغائِرُ مِنَ الذُّنـُوبِ طُـرُقٌ اِلَى الْکَبائِرِ ومَنْ لَمْ یَخَفِ اللّه َ فِى الْقَلیلِ، لَمْ یَخَفْهُ فِى الْکَثیرِ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 290.]
امام رضا علیه السلام فرمود: گناهان کوچک، راهى به سوى گناهان کبیره است. هر کس کـه در گنـاهان کوچـک از خــدا نترسـد، در مورد گناهان بزرگ و بسیار هم از او نمى ترسد.
دو مَـرد و دو مـرگ
۳۸ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اِنَّمَا النّاسُ رَجُلانِ: مُسْتَریحٌ بِالْمَوْتِ وَ مُسْتَراحٌ مِنهُ بِهِ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 263.]
امام رضا علیه السلام هنگام عیادت از یکى از اصحابش فرمود: مردم دو دسته اند: یکى آنکه با مـرگ، آسـوده مى شود. دیگرى آنکه مردم با مرگش از دست او آسوده مى شوند.
نشـان سخاوتمند و بخیل
۳۹ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: اَلسَّخِىُّ یَأْکُلُ مِنْ طَعامِ النّاسِ لِیـَأْکـُلُوا مِنْ طـَعـامِهِ، وَالْبَخیلُ لایَأکُلُ مِنْ طَعامِ النّاسِ لِـئَلاّ یـَأْکـُلُوا مِنْ طـَعـامِهِ. [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 295.]
امام رضا علیه السلام فرمود: بخشنده و سخاوتمند، از غذاى مردم مى خورد، تـا از غـذایش بخـورنـد، ولى بخیل از غذاى دیگران نمى خورد، تـا از غـذاى او نخورنـد.
آثـار حـلال خـورى
۴۰ وَ قالَ الرِّضا علیه السلام: مَنْ رَضِىَ بِالْیَسیرِ مِنَ الْحَلالِ خـَفَّتْ مـَؤُنَتـُهُ وَ تَنَعـَّمَ اَهـْلـُهُ وَ بَصَّرَهُ اللّه ُ داءَ الدُّنْیا وَ دَوائَها وَ اَخْرَجـَهُ مِنْها سالِما [مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 269.]
امام رضا علیه السلام فرمود: کسى که به مال حلال اندک، راضى شود، مخارجش سبک مى شود، خانواده اش برخوردار مى گردند، خداوند او را به درد و درمان دنیا بینا مى کند و ا و را سالم و بى گناه از دنیا به دارالسلام بهشت بیرون مى برد.
