أربعینات

لَقَدْ کانَ لَکُمْ فى رَسولِ اللّه ِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُو اللّه َ وَ الْیَوْمَ الاْخِرَ وَ ذَکَرَ اللّه َ کَثیرا؛ [سوره احزاب، آیه 21]
قطعا رفتار رسول خدا براى شما الگویى شایسته است، براى آنان که به رحمت خدا و روز رستاخیز امید دارند و خدا را بسیار یاد مى کنند.

• 1 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنَّما بُعِثْتُ لاُِتَمِّمَ مَکارِمَ الاَْخْلاقِ؛

من تنها برانگیخته شده ام تا اخلاق بزرگوارانه را به کمال رسانم. [بحارالأنوار، ج 71، ص 382]

• 2 امام حسین علیه السلام: کانَ صلی الله علیه و آله... لایَحْسَبُ اَحَدٌ مِنْ جُلَسائِهِ اَنَّ اَحَدا اَکْرَمُ عَلَیْهِ مِنْهُ؛

پیامبر صلی الله علیه و آله چنان با هم نشینان رفتار مى نمودند که هیچ یک از آنان گمان نمى کرد کسى نزد آن حضرت از وى گرامى تر باشد. [عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 284]

• 3 امام على علیه السلام ـ فى صِفَةِ النَّبىِّ صلی الله علیه و آله ـ: طَبیبٌ دَوّارٌ بِطِبِّهِ قَدْ اَحْکَمَ مَراهِمَهُ وَ اَحْمى(اَمْضى) مَواسِمَهُ یَضَعُ ذلِکَ حَیْثُ الْحَاجَةُ اِلَیْهِ مِنْ قُلوبٍ عَمْىٍ وَ آذانٍ صُمٍّ وَ اَلْسِنَةٍبُکْمٍ مُتَتَبِّعٌ بِدَوائِهِ مَواضِعَ الْغَفْلَةِ وَ مَواطِنَ الْحَیْرَةِ... ؛

پیامبر صلی الله علیه و آله پزشکى بودند که با دانش خود، همواره در میان مردم مى گشتند،مرهم هایشان را به خوبى فراهم و ابزار کارشان را آماده مى ساختند و آنها را هرجا که لازمبود، مى گذاردند، در دل هاى کور و گوش هاى کر و زبان هاى گنگ. غفلتگاه ها وجایگاه هاى [نهج البلاغه، از خطبه 108]

• 4 پیامبر صلی الله علیه و آله : ألا اُخْبِرُکُمْ بِاَشبَهِکُم بى؟ قَالوا: بَلى یا رَسولَ اللّه ِ. قالَ: اَحسَنُکُم خُلقا وَاَلیَنُکُم کَنَفا وَ اَبَرُّکُم بِقَرَابَتِهِ وَ اَشَدُّکُم حُبّا لاِِخوانِهِ فى دینِهِ وَ اَصبَرُکُم عَلَى الحَقِّ وَاَکظَمُکُم لِلغَیظِ وَ اَحسَنُکُم عَفْوا وَ أَشَدُّکُمْ مِنْ نَفْسِهِ إِنْصَافاً فِی اَلرِّضَا وَ اَلْغَضَبِ؛

آیا شما را از شبیه ترینتان به خودم با خبر نسازم؟ گفتند: آرى اى رسول خدا! فرمودند: هر کس خوش اخلاق تر، نرم خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادراندینى اش دوست دارتر، بر حق شکیباتر، خشم را فروخورنده تر و با گذشت تر و درخرسندى و خشم با انصاف تر باشد. [کافى، ج 2، ص 240، ح 35]

• 5 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَلا اُخْبِرُکُمْ بِاَبْعَدِکُمْ مِنّى شَبَها؟ قَالُوا: بَلى یا رَسولَ اللّه ِ. قالَ: اَ لْفاحِشُالْمُتَفَحِّشُ الْبَذى ءُ، اَ لْبَخِیلُ، اَ لْمُخْتَالُ، اَ لْحَقودُ، اَ لْحَسُودُ، اَ لْقاسِى الْقَلْبِ، اَ لْبَعِیدُ مِنْ کُلِّخَیْرٍ یُرْجى، غَیْرُ اَلْمَأْمُونِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ یُتَّقَى؛

آیا شما را از کم شباهت ترینتان به خودم آگاه نسازم؟ عرض کردند: چرا، اى رسولخدا! فرمودند: زشتگوىِ بى آبروىِ بى شرم، بخیل، متکبر، کینه توز، حسود، سنگدل،کسى که هیچ امیدى به خیرش و امانى از شرش نیست. [کافى، ج 2، ص 291، ح 9]

• 6 دیلمى : کانَ النَّبىُّ صلى ‏الله ‏علیه‏ و‏آله... یُسَلِّمُ عَلى مَنِ اسْتَقْبَلَهُ مِنْ کَبیرٍ وَ صَغیرٍ وَ غَنىٍّ وَ فَقیرٍ و لا یُحَقِّرُ ما دُعِىَ اِلَیهِ و لو اِلى خَشفِ التَّمْرِ وَ کانَ خَفیفَ المَؤونَةِ کَریمَ الطَّبیعَةِ، جَمیلَ المُعاشَرَةِ، طَلِقَ الوَجهِ، بَشّاشا من غَیرِ ضِحکٍ، مَحْزونا مِن غَیرِ عَبوسٍ، مُتَواضِعا مِنْ غَیْرِ مَذَلَّةٍ، جَوادا مِن غَیْرِ سَرَفٍ، رَقیقَ القَلبِ، رَحیما بِکُلِّ مُسْلِمٍ... ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله به هر کس برخورد مى نمودند، از بزرگ و کوچک، ثروتمند و فقیر،سلام مى کردند و اگر به جایى حتى براى خوردن خرمایى خشک دعوت مى شدند،آن را کوچک نمى شمردند. زندگیشان کم هزینه بود، بزرگ طبع، خوش معاشرت و گشاده رو بودند، بى آن که بخند [ارشاد القلوب، ج 1، ص 115]

• 7 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنّا اُمِرْنا مَعاشِرَ الاَنْبیاءِ بِمُداراةِ النّاسِ، کَما اُمِرْنا بِاِقامَةِ الفَرائِضِ؛

ما پیامبران، همان گونه که به برپا داشتن واجبات مأمور شده ایم، به مدارا کردن بامردم نیز مأمور شده ایم. [امالى طوسى، ص 521]

• 8 در حدیث : اِنَّ النَّبىَّ صلی الله علیه و آله کانَ یُحِبُّ الفالَ الحَسَنَ وَ یَکْرَهُ الطِّیَرَةَ؛

پیامبر صلی الله علیه و آله فال خوب را دوست داشتند و از فال بد، بدشان مى آمد. [مکارم الاخلاق، ص 350]

• 9 امام على علیه السلام : وَ هُوَ خاتَمُ النَّبیّینَ، اَجْوَدُ النّاسِ کَفّا وَ اَرْحَبُ النّاسِ صَدْرا وَ اَصْدَقُالنّاسِ لَهْجَةً وَ اَوْفَى النّاسِ ذِمَّةً وَ اَلـْیَنُهُمْ عَریکَةً وَ اَکْرَمُهُمْ عِشْرَةً مَنْ رَآهُ بدیهَةً هابَهُوَ مَنْ خالَطَهُ مَعْرِفَةً اَحَبَّهُ یَقولُ ناعِتُهُ: لَمْ اَرَ قَبْلَهُ وَ لا بَعْدَهُ مِثْلَهُ؛

او که خاتم پیامبران بود، بخشنده ترین، پرحوصله ترین، راستگوترین، پایبندترین مردم به عهد و پیمان، نرم خوترین و خوش مصاحبت ترین مردم بود، هر کس بدون سابقه قبلى او را مى دید، هیبتش او را مى گرفت و هر کس با او معاشرت مى نمود و او را مى شناخت دوستدارش مى شد و هر کس مى خواست او را تعریف کند،مى گفت: نظیر او را پیش از او و پس از او ندیده ام. [بحارالأنوار، ج 16، ص 190]

• 10 اَنَس : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله اِذا فَقَدَ الرَّجُلَ مِنْ اِخْوانِهِ ثَلاثَةَ اَیّامٍ سَـأَ لَ عَنْهُ، فَاِنْ کانَ غائِبا، دَعا لَهُ وَ اِنْ کانَ شاهِدا زارَهُ وَ اِنْ کانَ مَریضا عادَهُ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله هرگاه یکى از اصحاب خود را سه روز نمى دیدند از حال او جویامى شدند، آنگاه اگر در سفر بود، دعایش مى کردند و اگر در شهر بود به دیدارش و اگرمریض بود، به عیادتش مى رفتند. [مکارم الاخلاق، ص 19]

• 11 امام صادق علیه السلام : مَا کَلَّمَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله اَلـْعِبادَ بِکُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ، قَالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اِنّامَعاشِرَ الاَْنْبیاءِ اُمِرْنا اَنْ نُـکَلِّمَ النّاسَ عَلى قَدْرِ عُقولِهِمْ ؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله هرگز با مردم به اندازه عقل خود سخن نگفتند و فرمودند: ما پیامبرانمأموریم که با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم. [کافى، ج 1 ، ص 23]

• 12 پیامبر صلی الله علیه و آله : أوصانى رَبّى بِسَبعٍ: أوصانى بِالاِْخلاصِ فِى السِّرِّ وَ الْعَلانیَةِ وَ اَن اَعْفُوَ عَمَّن ظَلَمَنى و اُعْطىَ مَن حَرَمَنى و اَصِلَ مَنْ قَطَعَنى و اَن یَکونَ صَمْتى فِکْرا وَ نَظَرى عِبَرا؛

پروردگارم هفت چیز را به من سفارش فرمود: اخلاص در نهان و آشکار، گذشت ازکسى که به من ظلم نموده، بخشش به کسى که مرا محروم کرده، رابطه با کسى که با منقطع رابطه کرده، و سکوتم همراه با تفکّر و نگاهم براى عبرت باشد. [کنزالفوائد، ص 184]

• 13 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَقْرَبُکُمْ غَدا مِنّى فِى الْمَوْقِفِ اَصْدَقُکُمْ لِلْحَدیثِ وَ اَدّاکُمْ لِلاَْمانَةِ وَاَوفاکُمْ بِالْعَهْدِ وَ اَحْسَنُکُمْ خُلْقا وَ اَقْرَبُکُمْ مِنَ النّاسِ؛

نزدیک ترین شما به من در قیامت: راستگوترین، امانتدارترین، وفادارترین به عهد وپیمان، خوش اخلاق ترین و نزدیک ترین شما به مردم است. [امالى طوسى، ص 229]

• 14 ابى سعید الخدرى : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله اَشَدَّ حَیاءً مِنَ العَذراءِ فى خِدْرِها. و کانَ اِذا کَرِهَ شَیئا عَرَفْناهُ فى وَجْهِهِ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله از دختران پشت پرده با حیاتر بودند، و اگر چیزى را دوستنمى داشتند، از چهره شان مى فهمیدیم. [مکارم الأخلاق، ص 17]

• 15 امام حسن مجتبى علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه صلی الله علیه و آله فَخْما مُفَخَّما... یَتَـکَلَّمُ بِجَوامِعِ الکَلِمِفَصْلاً لا فُضولَ فیهِ و لا تَقصیرَ. دمثا، لَیْسَ بِالجافى و لا بِالْمَهینِ تَعظُمُ عِنْدَهُالنِّعْمَةُ و اِنْ دَقَّت لا یَذُمُّ مِنها شَیئا غَیْرَ اَنَّهُ کانَ لا یَذُمُّ ذَواقا و لا یَمدَحُهُ و لا تُغضِبُهُالدُّنْیا و ما کانَ لَها، فَاِذا تُعوطىَ الحَقّ لَم یَعْرِفهُ اَحَدٌ، و لَم یَقُمْ لِغَضَبِهِ شَى ءٌ حَتّىیَنتَصِرَ لَهُ... ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله (در نظرها) با شکوه و بزرگوار بودند... سخنانى کوتاه، جامع و بى چونو چرا مى گفتند بدون کم و زیاد، نرم خو و مهربان بودند، در حق کسى ظلم نمى کردند،کسى را خوار نمى شمردند، نعمت را اگر چه کم بود، بزرگ مى دانستند و چیزى از آن رانکوهش نمى کردند، از مزه غذا نه بد مى گفتند و نه تعریف مى کردند، دنیا و آنچه به آنمرتبط است ایشان را خشمگین نمى ساخت و هرگاه حقى ضایع مى شد، احدى راملاحظه نمى کردند و چیزى باعث رفع خشمشان نمى شد، تا آن که حق را حاکم سازند. [عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 283]

• 16 امام على علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله لَیَسُرُّ الرَّجُلَ مِنْ اَصحابِهِ اِذا رَآهُ مَغْمومابِالْمُداعَبَةِ وَ کانَ صلی الله علیه و آلهیَقولُ: اِنَّ اللّه َ یُبْغِضُ الْمُعَبِّسَ فى وَجْهِ اِخْوانِهِ؛

هرگاه رسول اکرم صلی الله علیه و آله یکى از اصحاب خود را غمگین مى دیدند، با شوخى او را خوشحال مى کردند و مى فرمودند: خداوند، کسى را که با برادران (دینى) اش با ترشرویى و چهره عبوس روبرو شود، دشمن مى دارد. [رسائل شهید ثانى، ص 326]

• 17 امام صادق علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله یُداعِبُ وَ لا یَقولُ اِلاّ حَقّـا؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله شوخى مى کردند ولى جز حقّ چیزى نمى گفتند. [مستدرک الوسائل، ج 8 ، ص 408]

• 18 پیامبر صلی الله علیه و آله : خَمْسٌ مِنْ سُنَنِ الْمُرْسَلینَ: اَْلْحَیاءُ وَ الْحِلْمُ وَ الْحِجامَةُ وَ السِّواکُوَ التَّعَطُّرُ؛

پنج چیز از سنت پیغمبران است: حیا، بردبارى، حجامت کردن، و مسواک وعطر زدن. [نهج الفصاحه، ح 1463]

• 19 عن زید بن ثابت: کُنّا اِذا جَلَسْنا اِلَیْهِ صلی الله علیه و آله اِنْ اَخَذْنا فى حَدیثٍ فى ذِکْرِ الآخِرَةِ اَخَذَ مَعَناو اِنْ اَخَذنا فى ذِکْرِ الدُّنْیا اَخَذَ مَعَنا و اِنْ اَخَذنا فى ذِکرِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ اَخَذَ مَعَنا؛

هرگاه با رسول اکرم صلی الله علیه و آله مى نشستیم، اگر در مورد آخرت صحبت مى کردیم، ایشان هم باما همان سخن را مى گفتند و اگر در مورد دنیا صحبت مى کردیم، ایشان هم چنین مى کردندو اگر در مورد خوردنى و نوشیدنى صحبت مى کردیم، ایشان هم با ما هم سخن مى شدند. [مکارم الاخلاق، ص 21]

• 20 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَکْرَمُ اَخلاقِ النَّبیّینَ وَ الصِّدّیقینَ وَ الشُهَداءِ وَ الصّالِحینَ التَّزاوُرُ فِى اللّه ِ؛

بزرگوارانه ترین اخلاق پیامبران، صدیقین (انسان هاى راستین) شهدا و صالحین،دیدار یکدیگر براى خداست. [دعائم الاسلام، ج 2، ص 106]

• 21 پیامبر صلی الله علیه و آله : لا یُـبَلِّغُنى اَحَدٌ مِنْکُم عَنْ اَحَدٍ مِن اَصحابى شَیئا، فَاِنّى اُحِبُّ اَنْ اَخْرُجَاِلَیکُم و اَنـَا سَلیمُ الصَّدرِ؛

کسى از شما حق ندارد از هیچ یک از یارانم چیزى به من بگوید؛ زیرا دوست دارم درحالى که چیزى از شما در دلم نیست به سویتان بیایم. [مکارم الاخلاق، ص 17]

• 22 امام صادق علیه السلام : اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَمْ یَبْعَثْ نَبیّا اِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاَْمانَةِ اِلَىالْبَرِّ وَ الْفاجِرِ؛

خداوند عزّوجلّ هیچ پیامبرى را نفرستاد، مگر به راستگویى و برگرداندن امانت بهنیکوکار و بدکار . [کافى، ج 1، ص 104، ح 1]

• 23 امام کاظم علیه السلام : اِنَّ رَسولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آله کانَ اِذا اَتاهُ الضَّیْفُ اَکَلَ مَعَهُ وَ لَمْ یَرْفَعْ یَدَهُ مِنَالْخِوانِ حَتّى یَرْفَعَ الضَّیْفُ یَدَهُ؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله هرگاه میهمان داشتند، با او غذا مى خوردند و دست از سفره و غذانمى کشیدند، تا آن که میهمان دست از غذا خوردن بکشد. [کافى، ج 6، ص 286]

• 24 امام على علیه السلام : کانَ صلی الله علیه و آله لا یَذُمُّ اَحَدا وَ لا یُعَیِّرُهُ وَ لا یَطْلُبُ عَثَراتِهِ وَ لا عَوْرَتَهُ وَ لایَتَـکَلَّمُ اِلاّ فیما رَجا ثَوابَهُ؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله، هرگز بدگویى کسى را نمى کردند، سرزنش نمى نمودند و در پىلغزش ها و اسرار دیگران نبودند و [درباره دیگران]، چیزى جز خیر (خوبى) نمى گفتند. [عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 284]

• 25 داود بن الحصین: فى صِفَةِ النَّبىِّ صلی الله علیه و آله کانَ رَجُلاً اَفْضَلَ قَوْمِهِ مُروءَةً وَ اَحْسَنَهُمْخُلْقا وَ اَکْرَمَهُمْ مُخالَطَةً وَ اَحْسَنَهُمْ جِوارا وَ اَعْظَمُهُمْ حِلْما وَ اَمانَةً وَ اَصْدَقَهُمْ حَدیثا وَاَبْعَدَهُمْ مِنَ الْفُحْشِ وَ الاَْذى وَ ما رُئِىَ مُلاحیا وَ لا مُماریا اَحَدا حَتّىسَمّاهُ قَوْمُهُ الاَْمینَ لِما جَمَعَ اللّه ُ لَهُ مِنَ الاُْمورِ الصّالِحَةِ فیهِ فَلَقَدْ کانَ الْغالِبُ عَلَیْهِبِمَکَّةَ الاَْمینَ؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله، از همه قوم خود جوانمردتر، خوش اخلاق تر، خوش برخوردتر،همسایه دارتر، بردبارتر، امانتدارتر، راستگوتر، و از بد زبانى و آزاررسانى به دورتر بودند.هرگز دیده نشد که با کسى پرخاش و مجادله کنند. خداوند صفات پسندیده را در آنحضرت جمع کرده بود، تا جایى که قومش او را امین نامیدند و در مکه غالبا با لقب امیناز ایشان یاد مى شد. [الطبقات الکبرى، ج 1 ، ص 121]

• 26 امام على علیه السلام : کانَ النَّبىُّ صلی الله علیه و آله اِذا سُئِلَ شَیئا فَاِذا اَرادَ اَنْ یَفْعَلَهُ قالَ: نَعَم وَ اِذا اَراد اَنْلا یَفْعَلَ سَکَتَ و کانَ لا یَقول لِشَى ءٍ لا... ؛

هرگاه از رسول اکرم صلی الله علیه و آله چیزى تقاضا مى شد، اگر ایشان آن را مى خواستند انجامدهند، مى فرمودند: بله و اگر نمى خواستند انجام دهند، سکوت مى نمودند و هیچ گاهایشان براى چیزى نه نمى گفتند. [بحارالأنوار، ج 93، ص 327]

• 27 پیامبر صلی الله علیه و آله : اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَةَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فى فُقَراءِکُم؛

من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتانبدهم. [مستدرک الوسائل، ج 7، ص 105]

• 28 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَمَرَنى رَبّى بِسَبْعِ خِصالٍ: حُبِّ المَساکینِ وَ الدُّنُوِّ مِنْهُم و اَنْ أکثِرَ مِن«لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه » وَ اَنْ اَصِلَ بِرَحِمى و اِن قَطَعَنى و اَن اَنظُرَ الى مَن هُوَاَسفَلُ مِنّى و لا اَنْظُرَ اِلى مَنْ هُوَ فَوقى و اَن لا یَأخُذَنى فِى اللّه ِ لَومَةُ لائِمٍ و اَنْ اَقولَالحَقَّ وَ اِنْ کانَ مُرّا و اَن لا اَسْاَلَ اَحَدا شَیئا؛

پروردگارم مرا به هفت خصلت امر نموده است: دوست داشتن بینوایان و نزدیکشدن به آنها، ذکر لا حول و لا قوة الا باللّه را بسیار گفتن، با خویشاوندان رابطه برقرارکردن؛ هر چند آنان قطع رابطه کنند، [و در مسائل مادى]، به پایین تر از خود نگاه کنم نهبه بالاتر، در راه خدا سرزنش ملامتگران را به خود نگیرم، حق را بگویم اگر چه تلخ باشدو از کسى چیزى نخواهم. [الاصول الستة عشر، ص 75]

• 29 فى المناقب لابن شهر آشوب : کانَ النَّبىّ صلی الله علیه و آله قَبْلَ المَبْعَثِ مَوصوفا بِعِشرینَ خَصلَةًمِن خِصالِ الاَنْبیاءِ لَوِ انْفَرَدَ واحِدٌ بِاَحَدِها لَدَلَّ عَلى جَلالِهِ فَکَیْفَ مَنِ اجْتَمَعَت فیهِ؟!کانَ نَبیّا اَمینا، صادِقا، حاذِقا، اَصیلاً، نَبیلاً، مَکینا، فَصیحا، عاقِلاً، فاضِلاً، عابِدا،زاهِدا، سَخیا، کمیا، قانِعا، مُتَواضِعا، حَلیما، رَحیما، غَیورا، صَبورا، مُوافِقا، مُرافِقا،لَم یُخالِطْ مُنَجِّما وَ لا کاهِنا و لا عَیافا؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله پیش از مبعوث شدن، بیست خصلت از خصلت هاى پیامبران را دارابودند، که اگر کسى یکى از آنها را داشته باشد، دلیل عظمت اوست؛ چه رسد به کسى کههمه آنها را دارا باشد، آن حضرت پیامبرى امین، راستگو، ماهر، اصیل، شریف، استوار،سخنور، عاقل، با فضیلت، عابد، زاهد، سخاوتمند، دلیر و با شهامت، قانع، متواضع،بردبار، مهربان، غیرتمند، صبور، سازگار، و نرم خو بودند و با هیچ منجّم (قائل به تأثیرستارگان)، غیب گو و پیش گویى هم نشین نبودند. [المناقب لابن شهر آشوب، ج1، ص 123]

• 30 پیامبر صلی الله علیه و آله : اِنْ قَدَرتَ اَن تُصْبِحَ و تُمسى و لَیْسَ فى قَلبِکَ غَشٌّ لاَِحَدٍ فَافعَل و ذلِکَمِن سُنَّتى و مَنْ أحیى سُنَّتى فَقَد اَحیانى و مَن اَحیانى کانَ مَعى فِى الجَنَّةِ؛

تا مى توانى بکوش که صبح و شب در قلبت (حتّى) قصد فریب و نیرنگ کسى نباشد؛چرا که این از سنّت هاى من است و کسى که سنّتم را زنده کند، مرا زنده کرده است وکسى که مرا زنده کند، در بهشت با من خواهد بود. [سنن ترمذى، ج 4، ص 151]

• 31 طبرسى : ... و کانَ مِن فِعْلِهِ صلی الله علیه و آله اِذا لَبِسَ الثَّوبَ الجَدیدَ حَمِدَ اللّه َ ثُمَّ یَدعو مِسکینافَیُعطیهِ القَدیمَ، ثُمَّ یَقولُ: ما مِن مُسلِمٍ یَکسو مُسلِما مِن شَمْلِ ثیابِهِ ـ لا یَکْسوهُ اِلاّ لِلّهِعزَّوَجَلَّ ـ الاّ کانَ فى ضَمانِ اللّه ِ عزَّوَجَلَّ و حِرزِهِ و خَیْرِهِ و اَمانِهِ حَیّا و مَیّتا؛

هر وقت رسول اکرم صلی الله علیه و آله لباس جدیدى مى پوشیدند، خداوند را سپاس مى گفتند وسپس بینوایى را مى خواستند و لباس قدیمشان را به او مى دادند و مى فرمودند:مسلمانى که فقط براى رضایت خداوند عزّوجلّ، لباس کهنه خود را به مسلمان فقیرىبدهد، تا هنگامى که لباس به تن آن فقیر است، در پناه و خیر و ضمانت خداوند است،چه زنده بماند و چه بمیرد. [مکارم الاخلاق، ص 36]

• 32 امام کاظم علیه السلام : کانَ النَّبىُّ صلی الله علیه و آله اِذا اَصْبَحَ مَسَحَ عَلى رُؤوسِ وُلْدِهِ وَ وُلْدِ وُلْدِهِ؛

هرگاه صبح مى شد پیامبر صلی الله علیه و آله دست نوازش بر سر فرزندان و نوه هاى خود مى کشیدند . [عدة الداعى، ص 79]

• 33 پیامبر صلی الله علیه و آله : نَحْنُ قَوْمٌ لا نَأکُلُ حَتّى نَجوعَ وَ اِذا اَکَلْنا لا نَشْبَعُ؛

ما قومى هستیم که تا گرسنه نشویم غذا نمى خوریم و تا سیر نشده ایم دست ازغذا مى کشیم. [سنن النبى، ص 226]

• 34 امام صادق علیه السلام : الاَکْلُ عِندَ اَهلِ المُصیبَةِ مِن عَمَلِ الجاهِلیَّةِ وَ السُّنَّةُ البَعْثُ اِلَیْهِمبِالطَّعامِ؛

غذا خوردن نزد مصیبت زدگان و با خرج آنان، از رفتارهاى جاهلیت است و سنّتپیامبر صلی الله علیه و آلهفرستادن غذا براى مصیبت زدگان است. [من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 182]

• 35 پیامبر صلی الله علیه و آله : خَیْرُکُم خَیْرُکُم لِنِسائِهِ و اَنـَا خَیْرُکُم لِنِسائى؛

بهترین شما کسى است که براى زنان خود بهتر باشد و من بهترین شما براى زنخود هستم. [من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 443]

• 36 امام على علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله لا یُؤْثِرُ عَلَى الصَّلاةِ عَشاءً وَ لا غَیْرَهُ وَ کانَ اِذادَخَلَ وَقْتُها کَاَنـَّهُ لا یَعْرِفُ اَهْلاً وَ لا حَمیما؛

رسول اکرم صلی الله علیه و آله چیزى مثل شام و غیر آن را بر نماز مقدم نمى داشتند و هنگامى کهوقت نماز مى رسید، گویى که هیچ یک از اهل خانه و دوستان را نمى شناختند. [مجموعه ورام، ج 2، ص 78]

• 37 الغزالى فى احیاء العلوم : کانَ صلی الله علیه و آله لا یَجْلِسُ اِلَیهِ اَحَدٌ و هُوَ یُصَلّى اِلاّ خَفَّفَ صَلاتَهُ واَقْبَلَ عَلَیهِ فَقالَ: اَ لَکَ حاجَةٌ؟ فَاِذا فَرَغَ مِنْ حاجاتِهِ عادَ اِلى صَلاتِهِ؛

هرگاه رسول اکرم صلی الله علیه و آله نماز مى خواندند و کسى نزد ایشان مى نشست، ایشان نماز خود را کوتاه مى کردند و به او رو مى نمودند و مى فرمودند: آیا خواسته اى دارى؟ و بعد از آن کهحاجت او را برآورده مى کردند، به نماز بر مى گشتند. [سنن النبى، ص 294]

• 38 امام رضا علیه السلام : اِنّا اَهلُ بَیْتٍ نَرى وَعدَنا عَلَینا دَینا کَما صَنَعَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله ؛

ما اهل بیت، وعده هاى خود را براى خودمان، بدهى و دِین حساب مى کنیم، چنانکهرسول اکرم صلی الله علیه و آله چنین مى کردند. [تحف العقول، ص 446]

• 39 امام على علیه السلام : کُنّا اِذَا احْمَرَّ الْبَاْسُ وَ لَقِىَ القَومُ الْقَوْمَ اتَّقَیْنا بِرَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله فَما یَکونُاَحَدٌ اَقْرَبَ اِلَى الْعَدُوِّ مِنْهُ ؛

وقتى که آتش جنگ بر افروخته مى شد و دو لشکر به هم مى رسیدند، به پیامبرپناهنده مى شدیم و کسى نبود که از آن حضرت به دشمن نزدیک تر باشد. [مکارم الاخلاق، ص 18]

• 40 عایشه : ما کانَ خُلْقٌ اَبْغَضَ اِلى رَسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله مِنَ الْکَذِبِ وَ مَا اطَّـلَعَ مِنْهُ عَلى شَىْ ءٍعِنْدَ اَحَدٍ مِنْ اَصْحابِهِ فَیَبْخَلُ لَهُ مِنْ نَفْسِهِ حَتّى یَعْلَمَ اَنْ اَحْدَثَ تَوْبَةً؛

هیچ صفتى نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله منفورتر از دروغ نبود و هر گاه مطلع مى شدند یکى ازاصحابشان دروغى گفته است، به او بى اعتنایى مى کردند تا آن که مى فهمیدند توبه کردهاست. [الطبقات الکبرى، ج 1، ص 378]