أربعینات (چهل حدیث ها)

۱- قالَ الاْمامُ أبوُ جَعْفَر محمّد الباقر (عَلَیْه السلام) :
إذا أرَدْتَ أنْ تَعْلَمَ أنَّ فیکَ خَیْراً، فَانْظُرْ إلى قَلْبِکَ فَإنْ کانَ یُحِبُّ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَ یُبْغِضُ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَفیکَ خَیْرٌ; وَاللّهُ یُحِبُّک، وَ إذا کانَ یُبْغِضُ أهْلَ طاعَهِ اللّهِ وَ یُحِبّ أهْلَ مَعْصِیَتِهِ فَلَیْسَ فیکَ خَیْرٌ; وَ اللّهُ یُبْغِضُکَ، وَالْمَرْءُ مَعَ مَنْ أحَبَّ.[۱]

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) فرمود: اگر خواستى بدانى که در وجودت خیر و خوشبختى هست یا نه، به درون خود دقّت کن اگر اهل عبادت و طاعت را دوست دارى و از اهل معصیت و گناه ناخوشایندى، پس در وجودت خیر و سعادت وجود دارد; و خداوند تو را دوست مى دارد.
ولى چنانچه از اهل طاعت و عبادت ناخوشایند باشى و به اهل معصیت عشق و علاقه ورزیدى، پس خیر و خوبى در تو نباشد; و خداوند تو را دشمن دارد.
و هر انسانى با هر کسى که به او عشق و علاقه دارد، با همان محشور مى گردد.

2- قالَ (علیه السلام): مَنْ کَفَّ عَنْ أعْراضِ النّاسِ أقالَهُ اللّهُ نَفْسَهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ، وَ مَنْ کَفَّ غَضَبَهُ عَنِ النّاسِ کَفَّ اللّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ.[۲]

فرمود: هرکس دنبال هتک حرمت – ناموس و آبروى – دیگران نباشد، خداوند متعال او را در قیامت مورد عفو و بخشش قرار مى دهد; و هرکس غضب و خشم خود را از دیگران باز دارد، خداوند نیز خشم و غضب خود را در قیامت از او بر طرف مى سازد.

3- قالَ (علیه السلام): مَنْ ثَبَتَ عَلى وِلایَتِنا فِی غِیْبَهِ قائِمِنا، أعْطاهُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَجْرَ ألْفِ شَهید مِنْ شُهَداءِ بَدْر وَ حُنَیْن.[۳]

فرمود: کسى که در زمان غیبت امام زمان (عجّل الله فرجه الشّریف) بر ایمان و ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهداى جنگ بدر و حنین به او عطا مى فرماید.

4- قالَ (علیه السلام): لَوْ أنَّ الاْمامَ رُفِعَ مِنَ الاْرْضِ ساعَهً، لَماجَتْ بِأهْلِها کَما یَمُوجُ الْبَحْرُ بِأهْلِهِ.[۴]

فرمود: اگر امام و حجّت خدا لحظه اى از روى زمین و از بین افراد جامعه برداشته شود، زمین اهل خود را در خود مى بلعد و فرو مى برد همان طورى که دریا چیزهاى خود را در خود متلاطم و آشفته مى سازد.

بقـاى دین خــدا
۱ عَنْ أبى حَمزة قالَ: قُلْتُ لأبى جَعْفَر علیه السلام:قالَ اللّه تَعالى:«کُلُ شَى ءٍ هالِکٌ الاّ وَجهَهُ» قالَ: فَیَهلِکُ کُلُّ شَى ءٍ وَ یَبْقَى الوَجْهُ اَنّ عَزَّوَجَلَّ اَعْظَمُ مِنْ اَنْ یُوصَفَ بِالوَجهِ وَلِکن مَعُناهُ کُلُّ شَى ءٍ هالِکٌ اِلاّ دینُهُ وَ الوَجْهُ الذّى یُؤتى مِنهُ. [معانى الاخبار، ص 12.]
امـام بـاقر علیه السلام دربـاره آیـه« کل شى هـالک الاّ وجـهه »بـه ابوحمزه ثمالى فرمود: هر چیز نابود مى شود و وجه باقى مى ماند. خداوند بزرگ تر از آن است که وجه (چهره) داشته باشد و معناى آیه این است که همه چیز نابود مى شود الاّ دین خدا و سمت و سویى که مردم از آن به سمت خدا رو مى آورند.

نشـانه‏ هاى شـیعه
۲ عَن الباقِر علیه السلام : اِنَّ بَعْضَ اَصَحْابِهِ سَأَلَهُ فَقالَ: جُعِلتُ فَدِاکَ اِنَّ الشّیعَهَ عِنْدَ ناکثیروُنَ، فَقالَ: هَلْ یَعْطِفُ الغَنِىُّ عَلى الفَقیرَ، وَ یَتَجاوَزُ المُحْسِنُ عَنْ المُسى ء وَ یَتَواسُونَ؟ قُلْتُ: لا، قالَ علیه السلام : لَیْسَ هؤُلاءِ الشّیعَةَ، الشَّیعَةُ مَنْ یَفْعَلُ هذا. [قضاء حقوق المؤمنین، الشیخ ابو على الصورى، ص 21، ح 22.]
یکى از یاران امام باقر علیه السلام به آن حضرت گفت: شیعیان در منطقه ما زیادند. حضرت فرمود: آیـا توانـگر آنان بر فقیر مهر مى ورزد؟ و نیکوکار از بدکار مى گذرد؟ و مواسات و بذل و بخشش مالى دارند؟ گفت: خیر. حضرت فرمود: اینان شیعه نیستند. شیعه کسى است که چنین باشد.

چشـم‏هاى عـزیز
۳ قالَ الباقِر علیه السلام: کُلُ عَیْنٍ باکِیَةٌ یَوْمَ القِیامَةِ اِلاّ ثَلاثَ عُیُونٍ: عَیْنٌ سَهَـرَتْ فِى سَبـیلِ اللّه ِ. وَ عَیْنٌ فاضَت مِنْ خَشْیَةِ اللّه ِ. وَ عَیْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّه ِ. [معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، ص 34.]
امام باقر علیه السلام فرمود: روز قیامت همه چشم ها گریان است مگر سه چشم: چشمى که در راه خدا بیدار مانده است، چشمى که از خوف خدا گریسته است، چشمى که از محارم الهى فرو بسته شده است.

خصـلتهاى الـهى
۴ رُوِىَ عَنِ الباقِر علیه السلام قالَ: تِسْعُ خِصالٍ خَصَّ اللّه ُ بِها رُسُلَهُ فَاْمتَحِنُوا أنفُسَکُمْ فَإنْ کانت فَیکُمْ فَاحْمَدُوا اللّه َ تَعالى عَلَیْها فاْسَاَلُوُهُ فِیْها، وَ هُمُ: الیَقینُ وَ القَناعَةُ وَ الصَّبْرُ وَ الشُّکْرُ وَ الحِلْمُ وَ حُسْنُ الخُلْقِ وَ السَّخاءُ وَ الشَّجاعَةُ وَ التَّنَزُّهُ. [معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، ص 34.]
امام باقر علیه السلام فرمود: نُه خصلت است که خداوند آن ها را از ویژگیهاى پیامبرانش قرار داده است. پس خود را بیازمایید بنگرید اگر آنها را دارید، خدا را حمد و ستایش کنید و اگر ندارید از او بخواهید. آن ها عبارتند از: یقین، قناعت، صبر، شکر، حلم، حسن خلق، سخاوت، شجاعت، پاکیزگى و پارسایى.