چهل حدیث مسواک
دهانی خوشبو
وَ اللّه ُ یُحِبُّ الْمُطَّهِّرینَ؛ [سوره توبه، آیه 108]
خداوند پاکیزگان را دوست دارد.
- 1 پیامبر صلی الله علیه و آله : حَبَّذَا الْمُتَّخَلِّلُ مِنْ اُمَّتى؛
آفرین بر خلال کنندگان امت من. [مکارم الاخلاق، ص 153]
- 2 امام باقر علیه السلام : لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فِى السِّواکِ لاََباتوهُ مَعَهُمْ فى لِحافٍ؛
اگر مردم خاصیت مسواک را مى دانستند (هرگز آن را از خود جدا نمى کردند و حتى)آن را شب به بستر خود مى بردند. [بحارالأنوار، ج 76، ص 130، ح 17]
- 3 امام صادق علیه السلام : فِى السِّواکِ اثْنَتا عَشْرَةَ خَصْلَةً: هُوَ مِنَ السُّنَّةِ، وَمَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ،وَمَجْلاةٌ لِلْبَصَرِ، وَیُرْضِى الرَّحْمنَ، یُـبَیِّضُ الأَْسْنانَ، یَذْهَبُ بِالْحَفَرِ، وَیَشُدُّ اللَثَّةَ، وَیُشَهِّى الطَّعامَ، وَیَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ، وَیَزیدُ فِى الْحِفْظِ، وَیُضاعِفُ الْحَسَناتِ، وَتَفْرَحُ بِهِ الْمَلائِکَةُ؛
در مسواک زدن دوازده فایده وجود دارد: 1. از سنت پیامبر صلی الله علیه و آلهاست، 2. دهان راپاکیزه مى کند، 3. نور چشم را زیاد مى کند، 4. باعث خشنودى خداوند است،5 . دندان ها را سفید مى کند، 6 . جِرم آنها را از بین مى برد، 7 . لثه را محکم مى کند،8 . اشتها آور است، 9 . بلغم را مى برد، 10. حافظه را زیاد مى کند، 11. حسنات را چندبرابر مى کند، 12. فرشتگان از آن شاد مى گردند. [خصال، ص 481]
- 4 پیامبر صلی الله علیه و آله : عَلَیْکُمْ بِالبِطّیخِ، فَاِنَّ فیهِ عَشْرَ خِصالٍ: ... وَ رَیْحانٌ؛
خربزه بخورید، چرا که ده خاصیت دارد... از جمله این که خوشبو (کننده) است. [طب النّبى صلی الله علیه و آله، ص 8]
- 5 پیامبر صلی الله علیه و آله : ثَلاثٌ حَقٌّ عَلى کُلِّ مُسْلِمٍ: اَلْغُسْلُ یَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ السِّواکُوَ الطِّیبُ؛
سه چیز بر هر مسلمانى لازم است: غسل جمعه، مسواک زدن و عطر. [نهج الفصاحه، ح 1256]
- 6 امام رضا علیه السلام : اَلسِّواکُ یَجْلُو الْبَصَرَ وَ یُنْبِتُ الشَّعْرَ وَ یَذْهَبُ بِالدَّمْعَةِ؛
مسواک زدن، نور چشم و رشد مو را زیاد و آبریزش چشم را برطرف مى کند. [بحارالأنوار، ج 76، ص 137]
- 7 پیامبر صلی الله علیه و آله : نِعمَ الطَّعامُ الزَّبیبُ... وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
چه خوب خوراکى است مویز؛ ... و دهان را خوشبو مى کند. [اختصاص، ص 124]
- 8 امام باقر علیه السلام : اَلسِّواکُ یَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ یَزیدُ فِى الْعَقْلِ؛
مسواک بلغم و رطوبات معده را از بین مى برد و عقل را زیاد مى کند. [ثواب الاعمال، ص 18]
- 9 امام صادق علیه السلام : اِیّاکَ وَ السِّواکَ فِى الْحَمّامِ فَاِنَّهُ یورِثُ وَباءَ اْلاَسْنانِ؛
در حمام مسواک نزنید؛ زیرا که دندان ها را فاسد مى کند. [علل الشرایع، ص 292]
- 10 پیامبر صلی الله علیه و آله : اَلسِّواکُ یَزیدُ الرَّجُلَ فَصاحَةً؛
مسواک بر شیوایى سخن انسان مى افزاید. [مکارم الاخلاق، ص 48]
- 11 امام صادق علیه السلام : نِعْمَ اللُّقْمَةُ الجُبْنُ، تُعْذِبُ الْفَمَ وَ تُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ و ... ؛
خوب لقمه اى است پنیر؛ آب دهان را گوارا و بوى آن را خوش مى نماید ... . [بحارالأنوار، ج 66 ، ص 105، ح 11]
- 12 امام صادق علیه السلام : ما أَدَرْتَ عَلَیْهِ لِسانَکَ فَأَخْرَجْتَهُ فَابْلَعْهُ وَما أَخْرَجْتَهُ بِالْخَلالِفَارْمِ بِهِ؛
بعد از غذا زبان را دور دهان بگردان، هرچه با زبان درآمد فرو ببر، و آنچه را با خلال بیرون آوردى از دهان بیرون افکن. [مکارم الأخلاق، ص152]
- 13 پیامبر صلی الله علیه و آله : ... اَنَّ فى تَمْرَتِکُمْ هذِهِ (اَلْبَرنُّى) تِسْعَ خِصالٍ ... وَ تُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
در این خرماى شما (برنى) نُه ویژگى است... از جمله آن که دهان را خوشبو مى نماید.(برنى، نوعى از خرماست که گِرد و به رنگ سرخ مایل به زرد است). [محاسن، ج 1، ص 77، ح 37؛ المعجمالوسیط، ج 1، ص 52]
- 14 پیامبر صلی الله علیه و آله : مازالَ جَبْرَئیلُ یُوَصّینى بِالسِّواکِ حَتّى خِفْتُ اَنْ اُخْفىَ اَوْ اُدْرِدَ؛
جبرئیل پیوسته مرا به مسواک سفارش مى کرد تا جایى که ترسیدم در مسواک زدنزیاده روى کنم و یا دندان هایم را از بین ببرم. [وسائل الشیعه، ج 1، ص 346، ح 1]
- 15 امام على علیه السلام : مَضْغُ اللُّبانِ یَشُدُّ الاَْضراسَ وَ یَنْفِى الْبَلْغَمَ وَ یَذْهَبُ بِریحِ الْفَمِ؛
جویدن کندر، دندان ها را محکم مى کند و بلغم و رطوبات و بوى دهانرا مى برد. [خصال، ص 612]
- 16 امام صادق علیه السلام : مَنْ اَصابَهُ ضَعْفٌ فى قَلْبِهِ اَو بَدَنِهِ فَلْیَأکُلْ لَحْمَ الضَّأنِ بِاللَّبَنِ فَاِنَّهُیُخْرِجُ مِنْ اَوصالِهِ کُلَّ داءٍ وَ غائِلَةٍ وَ یُقَّوى جِسْمَهُ وَ یَشُدُّ لِثَـتَهُ؛
هر کس به ضعفى در قلب یا بدن خویش گرفتار شد، باید گوشت گوسفند با شیربخورد، چرا که این خوراک، هر درد و بلایى را از اندام وى بیرون مى بَرَد و تن او را تقویت ولثه اش را محکم مى کند. [محاسن، ج 2، ص 259، ح 1819]
- 17 امام صادق علیه السلام : ثَلاثٌ یُذْهِبْنَ النِّسْیانَ وَ یُحْدِثْنَ الذُّکْرَ: قِراءَةُ الْقُرآنِ، وَ السِّواکُ وَالصِّیامُ؛
سه چیز، فراموشى را از بین مى برد و حافظه را زیاد مى کند: خواندن قرآن، مسواکزدن و روزه گرفتن. [دعائم الاسلام، ج 2، ص 137، ح 481]
- 18 پیامبر صلی الله علیه و آله : ما جاءَنى جَبْرَئیلُ اِلاّ أَوْصانى بِالسِّواکِ، حَتّى لَقَدْ خَشیتُ اَنْ یُفْرَضَعَلَىَّ وَ عَلى اُمَّتى؛
جبرئیل هیچ گاه نزد من نیامد، مگر آن که مرا به مسواک زدن سفارش کرد تا جایىکه نگران شدم این کار بر من و امّتم واجب گردد. [کنزالعمال، ح 26174]
- 19 امام صادق علیه السلام : کُلُوا الْبَصَلَ؛ فَاِنَّ فیهِ ثَلاثَ خِصالٍ: یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ یَشُّدُّ اللِّثَةَ وَیَزیدُ فِى الْماءِ وَ الْجِماعِ؛
پیاز بخورید؛ چرا که سه ویژگى دارد: دهان را خوشبو، لثه را محکم و توان جنسى رازیاد مى کند. [کافى، ج 6 ص 374، ح 3]
- 20 پیامبر صلی الله علیه و آله : مَنِ استاکَ کُلَّ یَومٍ مَرَّتَینِ فَقَد أدامَ سُنَّةَ الأَنْبیاءِ علیهم السلام، وَ کَـتَبَ اللّه ُلَهُ بِکُلِّ صَلاةٍ یُصَلّیها ثَوابَ مِئَةِ رَکعَةٍ، وَ استَغنى عَنِ الفَقرِ، وَ تَطیبُ نَـکهَتُهُ،وَ یَزیدُ فى حِفظِهِ، وَ یَشتَدُّ لَهُ فَهمُهُ، وَ یَمْرَأُ طَعامُهُ، وَ یَذهَبُ أوجاعُ أضراسِهِ، وَ یُدفَعُعَنهُ السُّقُمُ، وَ تُصافِحُهُ المَلائِکَـةُ لِما یَرَونَ عَلَیهِ مِنَ النّورِ، وَ یَنقى أسنانُهُ؛
هر کس هر روز دو بار مسواک بزند: سنت پیامبران را ادامه داده است و براى هرنمازى که بخواند خداوند پاداش صد رکعت برایش مى نویسد و از فقر نجات مى یابد ودهانش خوشبو، حافظه اش تقویت، فهمش زیاد، غذایش گوارا و درد دندان وبیمارى اش برطرف مى شود و فرشتگان به خاطر نورى که در او مشاهده مى کنند، با اودست مى دهند و دندان هایش تمیز مى شود. [جامع الأخبار، ص 151، ح 340]
- 21 امام رضا علیه السلام : اَلتّینُ یَذْهَبُ بِالْبَخْرِ وَیَشُدُّ الْعَظْمَ وَیُنْبِتُ الشَّعْرَ وَیَذْهَبُ بِالدّاءِوَلایُحْتاجُ مَعَهُ إِلى دَواءٍ؛
انجیر بوى بد دهان را برطرف، استخوان ها را محکم، رویش مو را زیاد و بیمارى رابرطرف مى کند و با وجود آن احتیاجى به دارو نیست. [وسائل الشیعة، ج 17، ص 133، ح 1]
- 22 پیامبر صلی الله علیه و آله : تَخَلَّلوا فَإِنَّهُ لَیْسَ شَىْ ءٌ أَبْغَضَ إِلَى الْمَلائِکَةِ مِنْ أَنْ یَرَوْا فى أَسْنانِالْعَبْدِ طَعاما؛
خلال کنید که بدترین چیز نزد فرشتگان این است که لاى دندان هاى بنده، ماندهغذا ببینند. [مکارم الاخلاق، ص 153]
- 23 امام صادق علیه السلام : اَلْخِلالُ بَعْدَ الطَّعامِ، یَشُدُّ اللِّثاتِ وَ یَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ؛
خلال کردن بعد از غذا، لثه ها را محکم، روزى را زیاد و دهان را خوشبو مى کند. [احقاق الحق، ج 12، ص 283]
- 24 امام صادق علیه السلام : اَلحَوْکَ بَقْلَةُ الأَنْبیاءِ. أَما إِنَّ فیهِ ثَمانُ خِصالٍ:... وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ ...؛
ریحان سبزى انبیاست و در آن هشت خاصیت است: ... از جمله این که دهان راخوشبو مى سازد. [کافى، ج 6، ص 364، ح 4]
- 25 امام صادق علیه السلام : خَلُّ الْخَمْرِ یَشُدُّ اللِّثَةَ وَ یَقْتُلُ دَوابَّ الْبَطْنِ وَ یَشُدُّ الْعَقْلَ؛
سرکه لثه را تقویت مى کند، کِرم معده را از بین مى برد و عقل را نیرو مى بخشد. [کافى، ج 6 ، ص 330، ح 9]
- 26 پیامبر صلی الله علیه و آله : طَهِّروا اَفْواهَکُمْ فَاِنَّها مَسالِکُ التَّسْبیحِ؛
دهان هاى خود را پاکیزه کنید که راه هاى تسبیح خداوند است. [مکارم الاخلاق، ص 51]
- 27 امام صادق علیه السلام : اَلحِنّاءُ یَذْهَبُ بِالسَّهَکِ وَ یَزیدُ فى ماءِ الْوَجْهِ وَ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَیُحَسِّنُ الْوَلَدَ؛
حنا، بوى بد عرق را از بین مى برد و چهره را شاداب، دهان را خوشبو و فرزند را زیبا مى کند. [کافى، ج 6، ص 484، ح 5]
- 28 امام صادق علیه السلام : عَلَیْکُمْ بِالسِّواکِ فَاِنَّهُ یُذْهِبُ وَسْوَسَةَ الصَّدرِ؛
شما را سفارش مى کنم به مسواک زدن؛ چرا که وسوسه دل را از بین مى برد. [امالى طوسى، ج 1، ص 667، ح 1396]
- 29 امام صادق علیه السلام : نِعْمَ الطَّعامُ الزَّیْتُ یُطَیِّبُ النَّکْهَةَ وَیَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَیُصْفِى اللَّوْنَوَیَشُدُّ الْعَصَبَ وَیَذْهَبُ بِالْوَصَبِ وَیُطْفِئُ الْغَضَبَ؛
زیتون غذاى خوبى است، دهان را خوشبو مى کند، بلغم را از بین مى برد، رنگپوست را صفا مى بخشد، اعصاب را محکم مى کند، مرض را مى برد و خشم راخاموش مى کند. [مکارم الاخلاق، ص 190]
- 30 امام صادق علیه السلام : اِذا قُمْتَ بِاللَّیْلِ فَاسْتکِ فَاِنَّ الْمَلَکَ یَاْتیکَ فَیَضَعُ فاهُ عَلى فیکَ فَلَیْسَمِنْ حَرْفٍ تَتْلوهُ وَ تَنْطِقُ بِهِ اِلاّ صَعِدَ بِهِ اِلَى السَّماءِ فَلْیَکُنْ فوکَ طَیِّبَ الرِّیحِ؛
شبانگاه که (براى نماز) برخاستى، مسواک بزن چرا که فرشته اى نزد تو مى آید ودهانش را بر دهانت مى گذارد و آنگاه هیچ حرفى از قرآن و نماز و دعا نمى خوانى مگرآن که آن را به آسمان بالا مى برد، پس باید که دهانت خوشبو باشد. [وسائل الشیعة، ج 1، ص 357]
- 31 امام صادق علیه السلام : لَوْ یَعْلَمُ النّاسُ ما فِى التُّفّاحِ، ماداوَوْا مَرضاهُمْ إِلاّ بِهِ، أَلا وَإِنَّهُ أَسْرَعُشَىْ ءٍ مَنْفَعَةً لِلْفُؤادِ خاصَّةً وَإِنَّهُ نَضوحَةٌ؛
اگر مردم مى دانستند چه خواصى در سیب وجود دارد، بیماران خود را تنهابا آن درمان مى کردند. بدانید که سیب از هر چیزى سریع تر به قلب فایده مى بخشدو خوشبو کننده است. [طب الأئمه، ص 135]
- 32 امام صادق علیه السلام : سُئِلَ اَبو عَبْدِ اللّه ِ علیه السلام عَنِ الْکُرّاثِ، فَقالَ: کُلْهُ، فَاِنَّ فیهِ اَرْبَعَ خِصالٍ: یَطَیِّبُ النَّـکْهَةَ و... ؛
از امام صادق علیه السلام درباره تره پرسیدند. امام فرمودند: آن را بخور؛ زیرا در آن، چهار فایده هست: دهان را خوشبو مى کند و... . [کافى، ج 6 ، ص 365، ح 4]
- 33 امام کاظم علیه السلام : اَلسِّواکُ فِى الخَلاءِ یورِثُ البَخَرَ؛
مسواک زدن در توالت، دهان را بدبو مى کند. [من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 52، ح 110]
- 34 امام رضا علیه السلام : شُرْبُ الْماءِ الْبارِدِ عَقیبَ الشَّىْ ءِ الحارِّ وَ عَقیبَ الحَلاوَةِ یَذْهَبُ بِالاَْسْنانِ... وَ مَنْ اَرادَ اَلاّ یَفْسُدَ اَسْنانُهُ فَلا یَأکُلْ حُلْوا اِلاّ بَعْدَ کَسْرَةِ خُبزٍ؛
خوردن آب سرد بعد از چیزهاى گرم و شیرینى، دندان ها را از بین مى برد ... هر کسمى خواهد دندان هایش فاسد نشود، شیرینى نَخورد، مگر پس از خوردن لقمه اى نان. [بحارالأنوار، ج 62، ص 321، ح 325]
- 35 پیامبر صلی الله علیه و آله : عَلَیْکُمْ بِالسِّواک فَنِعْمَ الشَّىْ ءُ السِّواکُ یَشُدُّ اللِّثَةَ وَ یَذْهَبُ بِالْبَخَرِ وَیُصْلِحُ الْمِعْدَةَ وَ یَزیدُ فى دَرَجاتِ الْجَنَّةِ وَ یُسْخِطُ الشَّیْطانَ؛
مسواک بزنید؛ چرا که مسواک چیز خوبى است؛ لثه را محکم مى کند، بوى دهان رامى برد، معده را اصلاح مى کند، بر درجات انسان در بهشت مى افزاید و شیطان راناخرسند مى نماید. [نهج الفصاحه، ح 1975]
- 36 امام صادق علیه السلام : ... وَ السَّعْتَرُ وَ الْمِلحُ... یُطَیِّبانِ النَّـکْهَةَ؛
آویش و نمک، دهان را خوشبو مى کنند. [مکارم الاخلاق، ج 1، ص 416، ح 1410]
- 37 امام صادق علیه السلام : اَ لْکُحْلُ بِاللَّیلِ یُطَیِّبُ الْفَمَ وَ مَنْفَعَتُهُ اِلى اَرْبَعینَ صَباحا؛
سرمه کشیدن در شب، دهان را خوشبو مى کند و آثار آن تا چهل روز ادامه دارد. [مکارم الاخلاق، ص 46]
- 38 پیامبر صلی الله علیه و آله : ... اِنَّ فیهِ (الخِضابِ) اَرْبَعَ عَشْرَةَ خَصْلَةً:... وَ یُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ یَشُدُّاللِّثَةَ... ؛
در خضاب کردن (رنگ موى طبیعى) چهارده خاصیت است: ... از جمله این که دهانرا خوشبو و لثه را محکم مى کند. [کافى، ج 6 ، ص 482، ح 12]
- 39 امام صادق علیه السلام : کانَ رَسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله اِذا اَفْطَرَ بَدَاَ بِحَلْواءَ یُفْطِرُ عَلَیْها، فَاِنْ لَمْ یَجِدْفَسُکَّرَةٍ اَو تَمَراتٍ، فَاِذا اَعوَزَ ذلِکَ کُلَّهُ فَماءٍ فاتِرٍ وَ کانَ یَقولُ: یُنَقِّى الْمَعِدَةَ وَ الْکَبِدَ وَیُطَیِّبُ النَّـکْهَةَ وَ الْفَمَ وَ یُقَوِّى الاَْضْراسَ... ؛
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با حلوا افطار مى کردند و اگر حلوا نبود، با چیز شیرین دیگر و یا چنددانه خرما و اگر نبود، با آب گرم و مى فرمودند: آب گرم معده و جگر را پاک، دهان راخوشبو و دندان ها را تقویت مى کند. [کافى، ج 4، ص 152، ح 4]
- 40 پیامبر صلی الله علیه و آله : رَحِمَ اللّه ُ الْمَتَخَلِّلینَ مِنْ اُمَّتى فِى الْوُضوءِ وَ الطَّعامِ؛
خداوند رحمت کند خلال کنندگان امتم را در هنگام وضو گرفتن و بعد از غذاخوردن. [مکارم الاخلاق، ص 153]